با گذشت یازده ماه از سال 86 که از سوى مقام معظم رهبرى، آیت اللَّه خامنه‏اى سال اتحاد ملى و انسجام اسلامى نامگذارى شده است. به منظور بررسى میزان تأثیر این عنوان بر فعالیت‏هاى انجام شده حوزه زنان در این راستا، پاى صحبت مسئولان و متولیان امور زنان کشور نشسته‏ایم تا با هم پیرامون اقدامات انجام شده، موانع و مشکلات و موفقیت‏هاى به دست آمده، گفتگو کنیم.
و این بار مجله پیام زن میهمان استاندارى تهران و خانم «قندفروش» مدیر کل امور زنان و خانواده استاندارى تهران است.

خانم قندفروش با تشکر از اینکه وقت‏تان را در اختیار مجله قرار دادید، ضمن معرفى خودتان در مورد حوزه فعالیت‏تان در استاندارى بگویید.
حدود ده سال است در هر فعالیتى که بوده‏ام، مسئولیت مشاوره امور زنان هم با من بوده است. کارمند رسمى سازمان صدا و سیما هستم. علاوه بر تحصیلات دانشگاهى دروس حوزوى را هم مقدارى خوانده‏ام و کار اصلى من در صدا و سیما برنامه‏سازى بود و در زمینه‏هاى مختلف، نوجوان، خانواده، کلیپ‏هاى مربوط به زنان به مناسبت‏هاى مختلف کار کرده‏ام. مدیر تولید باشگاه خبرنگاران جوان بودم و آخرین مسئولیتم مشاور امور سیاسى در سازمان صدا و سیما بوده است. دو سال و نیم است که ابتدا با عنوان مشاور وزیر کشور و با حفظ آن مسئولیت به عنوان مشاور استاندار تهران و اخیراً که جایگاه ما پست اداره کلى را گرفت، به عنوان مدیر کل امور زنان و خانواده استاندارى تهران مشغول به کار هستم.

استاندارى تهران در ارتباط با نامگذارى امسال چه کار خاصى انجام داده است؟
شما مى‏دانید که اصولاً استاندارى‏ها کارشان بیشتر هماهنگى بین دستگاه‏هاى مختلف براى انجام فعالیت‏هاى گوناگون است. خوب ورود به بحث اتحاد ملى و انسجام اسلامى هم قطعاً همین حالت را پیدا مى‏کند، و این مهم در تمام فعالیت‏هاى استاندارى تهران در سال جارى مورد نظر بوده، اما شاید بتوان گفت عملى‏ترین ورود را ما در حوزه زنان، انجام داده‏ایم. در تیرماه امسال به مناسبت ولادت فرخنده حضرت زهرا (س) با حضور 22 کشور اسلامى و 22 استان توانستیم جشنواره «زنان سرزمین من» را با محوریت حجاب برگزار کنیم، ارائه مدل‏هاى حجاب زنان کشورهاى مسلمان، برگزارى جلسات با آنها و مسافرت‏هایى که در این زمینه انجام گرفت، توانست زمینه‏ساز وحدت هر چه بیشتر بین زنان کشورهاى اسلامى باشد و از اینکه توانستیم حول یک محور ارزشى با عنوان حجاب این کار را انجام دهیم بسیار خوشحالیم، همچنین حضور 22 استان از استان‏هاى مختلف با قومیت‏هاى مختلف با تعاملات و ارتباطات بسیار خوبى که در زمینه پوشش‏هاى محلى صورت گرفت، زمینه اتحاد و یکپارچگى خوبى را ایجاد کرد.

خانم قندفروش، اتحاد ملى و انسجام اسلامى از نظر شما چه مفهومى دارد؟
اعتقادم این است که اسلام، یک دین فرامرزى است و وقتى دین فرامرزى و فراقومیتى باشد، اصلاً باید فلسفه وجودى دین باعث اتحاد شود. در قرآن کریم آیه‏هاى زیادى مانند «وَاعتصموا بحَبل اللَّهِ جمیعاً و لا تفرقوا» داریم که هر یک اشارتى براى مؤمنین به منظور اتحاد است و به ما مى‏گوید همین اتحاد باعث انسجام‏تان شده و موجب مى‏شود از تک بودن و تنهایى درآیید و تبدیل به ید واحده شوید. در حوزه زنان اتحادى که وجود دارد خارج از مباحث کل نظام اسلامى نیست، اما ما فکر مى‏کنیم که هنوز نتوانسته‏ایم علاوه بر موضوعات عمومى که در حوزه اتحاد بین مسلمانان مطرح مى‏شود در مباحث زنان موضوعات جدید تعریف کنیم.
ما امسال در برنامه «جشنواره زنان سرزمین من» ادعا کردیم که حجاب مى‏تواند یک موضوع بسیار خوبى براى ایجاد تعاملات باشد. حجاب، یکى از ضروریات دین است و زنان مسلمان همه کشورها و همه ملیت‏ها و قومیت‏ها، خودشان را به رعایت حجاب ملزم مى‏دانند و اگر ما بتوانیم فضاهایى براى ارائه مدل‏هاى جدید پوشش اسلامى در کشورهاى مسلمان براى زنان ایجاد کنیم، در کنار آن مى‏توانیم فضاهاى گفتگو و تعاملات در حوزه‏هاى مختلف دیگر هم به وجود آوریم. فکر مى‏کنم که اگر بتوانیم در کنار برگزارى اجلاس‏هاى مختلف بین کشورهاى اسلامى، کمیته‏ها و جلسات حاشیه‏اى براى زنان تعریف کنیم، قطعاً در آنجا نیز مى‏توانیم زمینه اتحاد بیشترى بوجود آوریم و چون روحیه زنان به گونه‏اى است که این ارتباطات را راحت‏تر مى‏پذیرند و خانم‏ها با هم مى‏توانند ارتباط گیرند، ایجاد فضاى مناسب قطعاً مى‏تواند موفقیت به همراه داشته باشد.

آیا با توجه به مسئولیتى که دارید مهم‏ترین اقدام‏تان را برگزارى جشنواره «زنان سرزمین من» مى‏دانید؟
ما براى مخاطبین‏مان برنامه‏هاى زیادى داریم، اما چیزى که محور سؤال شما بود بحث اتحاد ملى و انسجام اسلامى بود که خوب استان تهران پایتخت جمهورى اسلامى است و شرایط خاصى دارد؛ شاید به نظر مى‏رسد که اگر در استانى با قومیت‏هاى مختلف و مذاهب مختلف از اسلام ساکن باشند، این سؤال پاسخش راحت‏تر است و در تهران نمى‏توانیم خیلى روى بحث تعامل با مخاطبین‏مان این مورد را در نظر بگیریم.
اما به نظر من بحث اتحاد ملى، تنها با موضوع شیعه و سنى مد نظر رهبر انقلاب نیست، بلکه ما در حوزه تعاملات با نیروهایى که از جهت اعتقادى و اصولى نیز در یک ردیف قرار مى‏گیریم، بخصوص در بحث زنان، متأسفانه شاهد اختلاف‏هاى بى‏اساسى هستیم که خیلى زود خود را نشان مى‏دهند و باعث دور شدن نیروهاى خودى مى‏شوند که از لحاظ تفکر مانند هم هستند. بنابراین علاوه بر آنکه ما باید انرژى‏مان را صرف ایجاد اتحاد با مسلمانانى کنیم که با ما از جهت دین مشترک هستند، اما وظیفه هر مسلمان این است که بتواند با کسانى که در ارتباط است، رابطه خوب و محکمى برقرار کند و بحث اتحاد ملى و انسجام اسلامى تنها بر ایجاد وحدت با برادران سنى تکیه ندارد. همچنین باید بتوانیم با نیروهاى اصول‏گرایى که از جهت تفکر مثل ما هستند و متأسفانه بعضى از دشمنان به خوبى توانسته‏اند، برخى اختلافات را به وجود آورند، با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبرى، ارتباط خوبى برقرار کنیم.

نیازهاى جدى حوزه زنان را در حال حاضر چه مى‏بینید؟
تحولات حوزه زنان در دنیا، تحولات پر سرعتى است و به نظر مى‏رسد عوامل مختلفى باعث این امر شده، هر یکى از عوامل سیاسى، فرهنگى و اقتصادى به گونه‏اى این تحولات را تشدید مى‏کند؛ لذا اگر صادقانه و موشکافانه بخواهیم نقش زنان را در تحولات مختلف دنیا ببینیم و مخصوصاً بخواهیم در تحولات اقتصادى دنیا بررسى کنیم، نقش بسیار بالا و بیشتر از 50 درصدى که همیشه تنوع جنسیتى این عدد را به ما مى‏دهد، برآورد مى‏کنم، من خودم براى زنان در جوامع نقش بالاى 85 درصد را قایل هستم و این در صورتى است که بخواهم خیلى دست پایین بگیرم و نقش زنان در تحولات، اقتصاد و عوامل دیگر بسیار تعیین‏کننده است.
با توجه به این مسائل و پاشنه آشیل‏هایى که در جوامع وجود دارد و هر یک از آنها توانسته به نحوى سیاستگذاران غرب را در حوزه زنان جسور سازد تا افراد دیگر را محکوم کنند، به نظر مى‏رسد ما باید برنامه‏ریزى بسیار دقیقى داشته باشیم. وقتى پرونده‏هاى مربوط به سالیان گذشته‏مان را در حقوق بشر بررسى کینم، متوجه مى‏شویم که بسیارى از مواردى که جمهورى اسلامى به زعم غربى‏هاى متهم شده، مربوط به حوزه زنان است، گرچه ما در داخل کشور تمام کاستى‏ها و ناتوانى‏هاى غرب را در حوزه زنان خود بلدیم، مى‏دانیم و مى‏توانیم ارزیابى کنیم و همین‏طور که رهبرى معظم فرمودند: «ما از غرب در بحث زنان طلبکار هستیم. » آنها با توجیهاتى که ظاهر بسیار ساده و پسندیده‏اى دارد، توانستند حتى روى بخشى از زنان کشور ما تأثیر گذارند، تفکرات فمینیستى که زاییده تفکرات سیاست‏هاى اقتصادى جوامع غربى است با ظاهرى زیبا به جامعه ما وارد شده و در این عرصه خودى نشان مى‏دهد و از طرف دیگر با توجه به تغییر جغرافیاى انسانى در جامعه ایران و رشدى که زنان در جمهورى اسلامى پیدا کردند و توانستند خودشان را از جهات مختلف بالا بکشند به نظر مى‏رسد ما نتوانسته‏ایم، همپاى این رشد و همپاى درک توانایى‏هاى فوق‏العاده زنان مسلمان ایرانى برایشان برنامه‏ریزى کنیم. واقعاً زنان در حوزه‏ها و بخش‏هاى مختلف نشان دادند که کفه بسیار سنگینى هستند براى ترازویى که ما به هر نحوى از جهت سیاسى، فرهنگى و انحاى مختلف در آن توزین مى‏شویم.
خوب از طرفى کسى منکر هجمه فرهنگى هم نیست و ما اعتقادمان این است که دشمن در بحث هجمه فرهنگى بسیارى جدى وارد شده و مخاطبین آنها نیز اکثراً زنان و دختران ما هستند و ما هنوز فاقد برنامه‏هاى درست براى این قشر هستیم. به نظر مى‏رسد متولیان امور زنان ما در جامعه خود را متولى بخشى از زنان جامعه مى‏دانند در حالى که هر فردى در جامعه اسلامى فرصتى مى‏یابد تا بتواند به نحوى در خدمت بخش عظیمى باشد، باید سعى کند به تناسب، برنامه‏هایش را تقسیم کند تا بتواند تمام مخاطبین خود را پوشش دهد و ما هم در حوزه‏هاى زنان باید همین سیاست را مورد نظر قرار دهیم، ما براى اینکه چهره جمهورى اسلامى را در بخش زنان، چهره‏اى موجه نه به مسئولان بلکه به زنان دنیا نشان دهیم، باید برنامه‏ریزى‏هایمان در داخل کشور به نحوى باشد که آن تأثیر لازم را براى خارج از کشور بگذارد، ما باید در برنامه‏ریزى‏هایمان مخاطبین داخل را از این نظر که مطمئن شوند کسانى به فکر آنها هستند و به مصالح آنها مى‏اندیشند، خاطرجمع کنیم. از طرف دیگر ما واقعاً تفکرات بلند امام و رهبرى را به عنوان دکترینى روشنگر مانند چراغى فراروى خودمان داریم و متأسفانه ما نتوانسته‏ایم دکترین امام و رهبرى را در مباحث زنان در جامعه مطرح کنیم و هم ذهن مسئولان و هم ذهن زنان جامعه را در این زمینه روشن کنیم، مترقى‏ترین تفکرات را راجع به زنان، امام خمینى و رهبرى معظم داشته‏اند، ولى به نظر مى‏رسد نگاههاى مردانه در جامعه مانع این شده که بتوانیم این تفکرات را رشد صحیح بدهیم و به خاطر همین است که در حال حاضر اگر بخواهیم تصویرى از شرایط زنان در جامعه ارائه دهیم، این تصویر چیزى نیست که ادعا کنیم تمام اعضایش به یک اندازه و به نسبت مساوى با هم رشد کرده‏اند.

نقش زنان را در تقویت اتحاد ملى و انسجام اسلامى چگونه مى‏بینید؟
من براى نقش‏آفرینى زنان در بحث انسجام اسلامى نمره بیست قایل هستم، چیزى که بارها و بارها هم امام خمینى به آن اعتراف کرده‏اند و هم از مقام رهبرى براى این قضیه شاهد مثال داریم. در قبل از پیروزى انقلاب و مبارزاتى که زنان داشتند و دوران پیروزى بسیارى از اوقات زنان در صفوفى جلوتر از مردان حرکت کرده‏اند و به تأیید امام نقش زنان بیشتر از مردان بوده، در دوران جنگ یک رزمنده در جبهه حضور پیدا نمى‏کرد مگر اینکه خواهر، مادر و همسرش مشوق او بودند و بعد از پیروزى جنگ و زمان سازندگى نیز زنان ما در کنار مردان وارد عرصه‏هاى مختلف تلاش براى ساختن مجدد کشور شدند، گرچه نگاه‏هاى مردانه گاهى دور از انصاف درباره نقش زنان قضاوت کرده، اما در انتخابات و موارد مختلف که به نحوى از جانب کشورهاى دیگر احساس تهدید کرده‏ایم و در جمیع جهاتى که نظام نیز به حمایت و وحدت داشت، زنان نقش بى‏بدیلى داشته‏اند.

زن در جایگاه خود در خانواده چگونه مى‏تواند مصداق این عبارت باشد؟
من نظرم این است که بعد از انقلاب امام خمینى (ره) چهره‏اى جدید از زن به دنیا معرفى کرد، نه آن چهره سنتى که در جوامع ما بوده و زن داراى حق اظهارنظر و رأى و تفکر نبودبلکه به عنوان شیئى در خانه و جز اسباب خانه به حساب مى‏آمد و هیچ مسیر رشد و تعالى براى او در نظر گرفته نمى‏شد و نه آن چهره‏اى که به نام مدرنیته زن را در منجلاب جاهلیت مدرن، غرق مى‏کند و نگاهش نگاه ارزشى به زن نیست، بلکه تقویت‏کننده اقتصاد است و زن باعث مى‏شد جیب مردان بیشتر پر شود و کالایى براى چشم‏نوازى مردان باشد و على‏رغم اینکه ادعاى فراهم کردن زمینه رشد زنان را دارد اما در حقیقت ما شاهد هیچ رشدى نیستیم و سقوط محض است. بعد از انقلاب امام خمینى چهره نوینى از زن به تصویر کشیدند، زنى که صاحب تفکر و تحلیل سیاسى است و داراى انتخاب است؛ زنى که رشد علمى برایش ایده‏آلى بسیار مطلوب است. زنى که مى‏تواند و باید تا جایى که مى‏خواهد به رشد علمى برسد، در عین حال زنى است که خانواده برایش بسیار مهم است و اولویت اول او، خانواده‏اش است. زنى که ارزش خانواده را مى‏داند و مى‏داند که رشد اجتماعى بدون تعالى خانواده امکان‏پذیر نیست و خلاصه زنى است که با حفظ جمعى جهات، حجاب برایش بسیار مهم است و آن را سنگرى براى محفوظ ماندن مى‏داند و در پناه این حجاب مى‏خواهد به رشد مطلوبى برسد. خوب این چهره جدیدى از زن بود؛ که بعداً الگویى شد براى زنان کشورهاى دیگر.
ما هنرمان این باشد که بتوانیم همان چهره‏اى از زن که مد نظر امام بود ارائه دهیم. الان زمانى نیست که ما زنان را دعوت به خانه نشستن بکنیم، بلکه باید سیستم‏هاى دولتى و مجموعه قوانین به زن این اجازه را بدهد که با حضور مؤثر در جامعه، براى خانواده خودش هم وقت مناسب بگذارد و به دقت در تربیت فرزندان و تعالى آنها مؤثر باشد.

لطفاً در مورد موانع و مشکلاتى که در این مسیر وجود دارد نیز برایمان صحبت کنید.
ما از چهره حضرت زهرا (س) نتوانسته‏ایم معاصرسازى کنیم و این اشکال بزرگ ماست. براى مردان چهره‏هایى مانند امام و رهبرى را به عنوان کسانى که در عصر حاضر زندگى کرده‏اند و توانسته‏اند شخصیت خودشان را مقدار زیادى به شخصیت بزرگان نزدیک کنند قابل مثال است، اما در مورد زنان متأسفانه این مشکل را داریم، همچنین ما نتوانسته‏ایم از چهره حضرت فاطمه (س) براى زن مسلمان معاصرسازى کنیم و ببینیم که تعادلى که حضرت زهرا براى رشد همه جانبه ابعاد شخصیتى خودشان، قایل بودند چگونه انجام گرفته! و علاوه بر آن افراط و تفریطهایى در جامعه ایجاد شده و موانعى که به وجود آمده، ما على‏رغم اینکه مى‏توانستیم یک الگوى خوبى از شخصیت زن از لابه‏لاى صحبت‏هاى ایشان تصویر کنیم، اما با دقت نکردن به این مورد متأسفانه باعث شدیم در جامعه اسلامى ما که خود داعیه‏دار حقوق زن در دنیا هست، شاهد رشد تفکرات فمینیستى باشیم و بعضى اوقات در مجموعه‏هاى دولتى متولى امور زنان رگه‏هاى این تفکرات را ببینیم.
با توجه به تأثیرات غیرقابل انکارى که زنان در جامعه دارند اگر ما بتوانیم تعریف درستى براى زنان داشته باشیم، مى‏توانیم مجال رشد زنان را در مسیر صحیح ایجاد کنیم. ما برخى از خانم‏ها را مى‏بینیم که آنقدر براى کار بیرون از خانه ارزش قائلند که به کلى از خانواده خود غافل شده‏اند و متأسفانه شاهد فروپاشى خانواده‏شان بوده‏ایم. از طرفى برخى از خانم‏هاى توانمند ما خودشان را در چهاردیوارى خانه‏ها محبوس کرده‏اند و اجازه ندادند جامعه از فعالیت آنها منتفع گردد. برخى از خانم‏ها هم بدون پرداختن به رشد فردى خود، صرفاً در مباحث مادى غرق شده‏اند و به طور کلى این افراط و تفریطها مانع از این شد که ما بتوانیم یک چهره متعالى از زن را به جامعه ارائه دهیم. بنابراین هم خود زنان باید تلاش کنند و هم قوانین مملکتى و حمایت‏هاى دولتى و سیاست‏هاى درست و قابل اجرا در حوزه زنان باید به کمک بیاید تا به موفقیت کامل برسیم.

چگونه مى‏توان زیر لواى این شعار ملى، ناهنجارى‏هاى اجتماعى زنان را سامان داد؟
ناهنجارى‏هاى اجتماعى، چیزى نیست که خلق‏الساعه باشد و یک عنوان بتواند آن را تغییر دهد. ما هنوز به بررسى علت و علل آسیب‏ها و ناهنجارى‏هاى اجتماعى جامعه‏مان نپرداخته‏ایم. الان بحثى را که در استاندارى تهران خیلى دقیق مورد توجه قرار داده‏ایم و به جرئت مى‏توانم علت بیش از 70 درصد آسیب‏هاى اجتماعى بدانم، بحث طلاق است، ما در سال اتحاد ملى سعى کرده‏ایم بین زن و شوهرها که با هم مشکل دارند، اتحاد و همدلى ایجاد کنیم و بحث تحکیم بنیان خانواده را جزء ضرورت‏هاى کارى دفتر خودمان قرار داده‏ایم. در حال حاضر شوراى تحکیم بنیان خانواده را در استان تهران به ریاست استاندار برگزار کردیم و تمامى دستگاههایى که به نحوى در این قضیه ذى‏ربط هستند دعوت کردیم تا عضو شورا شوند و در حال برگزارى جلسات و نوشتن برنامه عمل هستیم. در کنار این، چندین اردوى پایلوت براى زوج‏هاى جوان برگزار کردیم تا واقعاً بدانیم مشکل‏شان چیست. با بررسى‏ها متوجه شدیم مشکل اکثر آنها عدم تفاهم بود. یعنى براى جوانان خود نتوانسته بودیم مهارت‏هاى لازم در زندگى را یاد دهیم. ما پدر و مادرها بچه‏هایمان را از جهت مالى خوب حمایت کردیم، از جهت علمى کمک‏شان کرده‏ایم تا به درجات بالایى برسند اما متأسفانه براى زندگى کردن زیر یک سقف مشترک در فردا روز، آنها را آماده نکرده‏ایم. به هر حال آمار بالاى طلاق در استان تهران مؤید همین مسئله است، که با بررسى‏هایى که انجام شده و الحمدللَّه بسیار هم مؤثر بوده به این نتیجه رسیدیم که در بحث ایجاد تفاهم باید کار شود و من فکر مى‏کنم موضوع اتحاد ملى، مى‏تواند از ارتباط بین همسران، پدر و مادر و فرزندان تا بعد وسیعى در کشور تسرى یابد. به طورى که اگر خانواده‏هاى ما، همدل نباشند، تأثیرات منفى این روابط گسسته را در فضاى کارى و متعاقباً در جامعه خواهیم دید. اینها مسائلى هستند که باید بسیار ریز و دقیق مورد بررسى قرار گیرند که در حال حاضر مورد غفلت قرار گرفته و متأسفیم از اینکه در بودجه‏هاى کشورى براى آسیب‏هاى اجتماعى که اکثراً معلول قضیه طلاق هستند بودجه داریم، اما براى تحکیم بنیان خانواده، ردیف بودجه نداریم. ما از طرفى در حال برنامه‏ریزى براى خانواده‏ها و رفاه اجتماعى و از طرف دیگر شاهد گسست خانواده‏ها هستیم که این اتفاق اصلاً شایسته یک جامعه شیعه نیست. طلاق به عنوان مبغوض‏ترین حلال در درگاه خداوند است در حالى که ما براى این حلال مبغوض هیچ برنامه‏ریزى نکرده‏ایم. ما مى‏گوییم با هر طلاق، عرش خداوند به لرزه درمى‏آید واقعاً همین‏طور است زنان مطلقه علاوه بر آنکه خودشان آسیب مى‏بینند، بخشى از آنها آسیب‏رسان به جامعه نیز مى‏شوند. فرزندان طلاق هم علاوه بر اینکه خودشان آسیب‏هاى گوناگونى مى‏بینند، آسیب‏رسان به جامعه نیز هستند. در حالى که ما خیلى راحت مى‏توانیم با برنامه‏ریزى و صرف بودجه‏هاى مورد نیاز، این مشکلات را حل کنیم. ما الان براى مشاوره زوج‏هاى در حال طلاق بودجه نیاز داریم. یعنى براى دو جلسه مشاوره حتى اگر نصف قیمت هم حساب شود، حدود چهل هزار تومان احتیاج داریم. اما از کجا باید این بودجه‏ها تأمین شود. آیا واقعاً سامان گرفتن دو نفر زن و شوهر که به فکر طلاق و جدایى افتاده‏اند چهل هزار تومان براى ما نمى‏ارزد!؟ در حالى که عدم توجه به این مسئله مى‏تواند سرانه آسیب‏هاى اجتماعى را در کشور بالا ببرد.

خانم قندفروش در پایان مایل هستید چیزى در مورد مسایل زنان به صحبت‏هایتان اضافه کنید؟
على‏رغم اینکه بعد از دولت جدید، ما عنوان خانواده را به بحث زنان اضافه کردیم و عنوان متولیان امور زنان را به امور زنان و خانواده تغییر نام دادیم ولى به نظر مى‏رسد خانواده را که از یک زن و یک مرد و فرزندان شامل دختر و پسر تشکیل شده، به طور کامل مورد توجه قرار نمى‏دهیم. حتى چون متولیان زنان هستند، مردان ما و مردانى که در سیستم دولتى به نحوى مؤثر هستند به بحث خانواده نگاهى زنانه، پیدا کرده‏اند و اگر براى خانواده جنسى قائل باشند، جنسش را زنانه مى‏دانند و مصالح خانواده را به نحوى مى‏بیند که باید از طریق زنان حل شود، در صورتى که واقعاً این طور نیست؛ ما جامعه شیعى هستیم و تعالى اخلاقى ما خیلى مهم است که براى تعالى اخلاقى خانواده نقش مؤثر دارد براى توسعه جامعه ما قایل هستیم که اگر خانواده سالم باشد، توسعه جوامع به راحتى و با سرعت انجام مى‏پذیرد. این گلایه‏اى است که من دارم، على‏رغم اضافه شدن عنوان خانواده، اما دیدها هنوز عوض نشده و دید مردانه به موضوع هنوز اصلاح نشده و امیدوارم انشاءاللَّه این موضوع واقعاً جزو استراتژى ما قرار گیرد و ما تاکتیک‏هاى مناسب را با توجه به تغییراتى که الان در جهان و در داخل کشور در بحث زنان در حال انجام است و باید به روز باشد در نظر گیریم و تلاش مناسب در این زمینه صورت گیرد.

با تشکر از شما.

منبع: / ماهنامه / پیام زن / 1386 / شماره 191 و 192، بهمن و اسفند ۱۳۸۶/۱۲
گفت و گو کننده : پریسا ‏ پورعلمدارى
گفت و گو شونده : فرناز قندفروش