موضوع : پژوهش | مقاله

بررسی تطبیقی قوانین حمایتی اطفال و نوجوانان در ایران و مصر

کودکان و نوجوانان به عنوان آینده سازان هر جامعه، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. حمایت از این قشر از جامعه، امری ضروری است که در قوانین داخلی و بین المللی مورد توجه قرار گرفته است.
در ایران، قوانین حمایتی اطفال و نوجوانان در قوانین مختلفی از جمله قانون مدنی، قانون مجازات اسلامی، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست و قانون پیشگیری از وقوع جرم، پیش بینی شده است.
در مصر نیز، قوانین حمایتی اطفال و نوجوانان در قوانین مختلفی از جمله قانون مدنی، قانون مجازات اسلامی، قانون حمایت از خانواده و قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، پیش بینی شده است.
در ادامه، به بررسی تطبیقی برخی از مهم ترین قوانین حمایتی اطفال و نوجوانان در ایران و مصر می پردازیم.
**حداقل و حداکثر سن مسؤولیت کیفری
در ایران، حداقل سن مسؤولیت کیفری برای حدود و قصاص، 15 سال تمام قمری است. در تعزیرات نیز، حداقل سن مسؤولیت کیفری برای جرائمی که مستوجب حد یا قصاص نیست، 9 سال تمام قمری است. اما در صورتی که کودک یا نوجوان در حین ارتکاب جرم، عاقل و بالغ بوده و قصد و اختیار داشته باشد، مسؤولیت کیفری دارد.
در مصر، حداقل سن مسؤولیت کیفری برای تمام جرائم، 12 سال تمام میلادی است.
بر اساس این مقایسه، می توان گفت که قانون ایران در خصوص حداقل سن مسؤولیت کیفری، با موازین بین المللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک و مقررات پکن، مطابقت بیشتری دارد.
**نوع و میزان مسؤولیت کیفری
در ایران، نوع و میزان مسؤولیت کیفری اطفال و نوجوانان، بر اساس سن، عقل و رشد آنها تعیین می شود. در صورتی که کودک یا نوجوان، عاقل و بالغ بوده و قصد و اختیار داشته باشد، مانند بزرگسالان مسؤولیت کیفری دارد. اما در صورتی که عاقل و بالغ نباشد یا قصد و اختیار نداشته باشد، مسؤولیت کیفری او کاهش می یابد.
در مصر، نوع و میزان مسؤولیت کیفری اطفال و نوجوانان، مانند بزرگسالان است. اما در صورتی که کودک یا نوجوان، در حین ارتکاب جرم، عاقل و بالغ نبوده یا قصد و اختیار نداشته باشد، مجازات او کاهش می یابد.
بر اساس این مقایسه، می توان گفت که قانون ایران در خصوص نوع و میزان مسؤولیت کیفری اطفال و نوجوانان، با موازین بین المللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک و مقررات پکن، مطابقت بیشتری دارد.
**تدابیر حمایتی
**در ایران، برای حمایت از اطفال و نوجوانان، تدابیر مختلفی پیش بینی شده است. از جمله این تدابیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ایجاد مراکز نگهداری و تربیت اطفال و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
ایجاد مراکز اصلاح و تربیت برای اطفال و نوجوانان بزهکار
ایجاد مراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی برای اطفال و نوجوانان

**در مصر نیز، برای حمایت از اطفال و نوجوانان، تدابیر مختلفی پیش بینی شده است. از جمله این تدابیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ایجاد مراکز نگهداری و تربیت اطفال و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست
ایجاد مراکز اصلاح و تربیت برای اطفال و نوجوانان بزهکار
ایجاد مراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی برای اطفال و نوجوانان

بر اساس این مقایسه، می توان گفت که قوانین ایران و مصر در خصوص تدابیر حمایتی از اطفال و نوجوانان، شباهت زیادی به یکدیگر دارند.
**نتیجه گیری
بر اساس بررسی های انجام شده، می توان گفت که قوانین حمایتی اطفال و نوجوانان در ایران و مصر، در مجموع، با موازین بین المللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک و مقررات پکن، مطابقت دارند. اما در برخی موارد، قوانین ایران می تواند با اصلاح و بازنگری، انطباق بیشتری با این موازین پیدا کند.
**از جمله موارد قابل اصلاح در قوانین ایران می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تعیین حداقل سن مسؤولیت کیفری یکسان برای تمام جرائم
ایجاد تدابیر حمایتی بیشتر برای اطفال و نوجوانان بزهکار
تسهیل دسترسی اطفال و نوجوانان به خدمات حقوقی و قضایی

نظر شما