تعریف بزه دیده
در حقوق ایران، تعریف مشخصی از بزه دیده ارائه نشده است. با این حال، می توان گفت که بزه دیده شخصی است که به دلیل ارتکاب جرم توسط دیگری، دچار آسیب جسمی، روحی، مالی یا اجتماعی شده است.
در اسناد بین المللی، تعریف جامعی از بزه دیده ارائه شده است. به عنوان مثال، ماده 1 کنوانسیون قربانیان جرائم و سوء استفاده های مرتبط با آن مصوب 2008 میلادی، بزه دیده را این گونه تعریف می کند:

"هر شخصی که به دلیل ارتکاب جرم توسط شخص دیگری، آسیب بدنی، روانی یا اقتصادی ببیند، یا در معرض چنین آسیبی قرار بگیرد، یا شاهد چنین آسیبی باشد، قربانی محسوب می شود."

حقوق بزه دیده
حقوق بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین المللی، شامل حقوق زیر می شود:

حق دسترسی به عدالت: بزه دیده حق دارد تا در فرایند دادرسی کیفری، به عنوان یک طرف دخیل، حضور داشته باشد و از حقوق خود دفاع کند.
حق اطلاع: بزه دیده حق دارد تا از روند رسیدگی به پرونده، از جمله مراحل دادرسی، صدور حکم و اجرای حکم، مطلع شود.
حق حمایت: بزه دیده حق دارد تا از حمایت های حقوقی، روانی، اجتماعی و اقتصادی برخوردار شود.
حق جبران خسارت: بزه دیده حق دارد تا خسارات مادی و معنوی ناشی از جرم، از جمله هزینه های درمان، از سوی بزهکار یا دولت، جبران شود.

نقاط اشتراک حمایت از بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین المللی
نقاط اشتراک حمایت از بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین المللی، عبارتند از:

توجه به حقوق بزه دیده به عنوان یک طرف دخیل در فرایند دادرسی کیفری
لزوم حمایت از بزه دیده از نظر حقوقی، روانی، اجتماعی و اقتصادی
حق بزه دیده بر جبران خسارات مادی و معنوی ناشی از جرم

نقاط افتراق حمایت از بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین المللی
نقاط افتراق حمایت از بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین المللی، عبارتند از:

گستره حقوق بزه دیده: در اسناد بین المللی، به حقوق بیشتری برای بزه دیده اشاره شده است، مانند حق شرکت در برنامه های پیشگیری از جرم، حق دریافت خدمات مشاوره ای و حمایتی و حق دسترسی به اطلاعات و منابع مربوط به جرم.
نحوه اجرای حمایت از بزه دیده: در اسناد بین المللی، بر لزوم ایجاد نهادهای حمایتی از بزه دیده تأکید شده است، اما در حقوق ایران، چنین نهادهایی به طور کامل شکل نگرفته اند.

پیشنهادها برای بهبود حمایت از بزه دیده در حقوق ایران
برای بهبود حمایت از بزه دیده در حقوق ایران، پیشنهادات زیر ارائه می شود:

گسترش حقوق بزه دیده: لازم است که حقوق بزه دیده در حقوق ایران، با توجه به اسناد بین المللی، گسترش یابد.
ایجاد نهادهای حمایتی از بزه دیده: لازم است که نهادهای حمایتی از بزه دیده، به صورت تخصصی و با برخورداری از منابع کافی، در ایران ایجاد شوند.
آموزش کارکنان قضایی و انتظامی: لازم است که کارکنان قضایی و انتظامی، در زمینه حمایت از بزه دیده، آموزش های لازم را ببینند.

نتیجه گیری
حمایت از بزه دیده، یکی از اصول مهم حقوق کیفری است. حقوق ایران و اسناد بین المللی، به حقوق بزه دیده توجه کرده اند، اما در برخی موارد، تفاوت هایی بین این دو وجود دارد. برای بهبود حمایت از بزه دیده در حقوق ایران، لازم است که حقوق بزه دیده گسترش یابد، نهادهای حمایتی از بزه دیده ایجاد شود و کارکنان قضایی و انتظامی در زمینه حمایت از بزه دیده آموزش ببینند.