اعتماد اجتماعی، نوعی اعتماد متقابل است که بین اعضای یک جامعه وجود دارد. این اعتماد، به افراد امکان می دهد تا با یکدیگر همکاری کنند و جامعه را به مکانی امن و قابل پیش بینی تبدیل کنند.
رهیافت نهاد محور
رهیافت نهاد محور، معتقد است که اعتماد اجتماعی، به نهادهای اجتماعی بستگی دارد. این نهادها، شامل دولت، سازمان های غیردولتی، نظام حقوقی و رسانه ها هستند. وقتی این نهادها کارآمد و عادلانه عمل کنند، اعتماد اجتماعی افزایش می یابد.
برخی از عوامل تعیین کننده اعتماد اجتماعی از دیدگاه رهیافت نهاد محور عبارتند از:

عملکرد نهادهای دولتی: عملکرد نهادهای دولتی، مانند میزان فساد، عدالت قضایی و امنیت اجتماعی، تأثیر مستقیمی بر اعتماد اجتماعی دارد.
وجود سازمان های غیردولتی: سازمان های غیردولتی، می توانند نقش مهمی در تقویت اعتماد اجتماعی ایفا کنند. این سازمان ها، می توانند به ارائه خدمات به مردم، حمایت از حقوق آنها و ترویج مشارکت مدنی کمک کنند.
نظام حقوقی: نظام حقوقی، باید عادلانه و کارآمد باشد. وقتی مردم مطمئن باشند که حقوق آنها توسط قانون حمایت می شود، اعتماد اجتماعی بیشتری به نظام حاکم دارند.
رسانه ها: رسانه ها، می توانند نقش مهمی در شکل گیری افکار عمومی داشته باشند. رسانه های آزاد و مستقل، می توانند به افزایش آگاهی مردم و تقویت اعتماد آنها به یکدیگر کمک کنند.

رهیافت جامعه محور
رهیافت جامعه محور، معتقد است که اعتماد اجتماعی، به عواملی مانند فرهنگ، تاریخ و ارزش های اجتماعی بستگی دارد. وقتی مردم در یک جامعه، فرهنگ مشترکی داشته باشند و ارزش های مشترکی را به اشتراک بگذارند، اعتماد اجتماعی بیشتری به یکدیگر دارند.
برخی از عوامل تعیین کننده اعتماد اجتماعی از دیدگاه رهیافت جامعه محور عبارتند از:

فرهنگ: فرهنگ، مجموعه ای از ارزش ها، باورها و هنجارهای مشترک است که در یک جامعه وجود دارد. فرهنگ مشترک، می تواند به تقویت اعتماد اجتماعی کمک کند.
تاریخ: تاریخ، می تواند تأثیر قابل توجهی بر اعتماد اجتماعی داشته باشد. وقتی مردم در یک جامعه، تاریخ مشترکی داشته باشند، اعتماد اجتماعی بیشتری به یکدیگر دارند.
ارزش های اجتماعی: ارزش های اجتماعی، مانند ارزش عدالت، برابری و انصاف، می توانند به تقویت اعتماد اجتماعی کمک کنند.

نتیجه گیری
اعتماد اجتماعی، امری پیچیده است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. رهیافت نهاد محور و رهیافت جامعه محور، دو رویکرد اصلی برای تبیین عوامل تعیین کننده اعتماد اجتماعی هستند. این دو رویکرد، مکمل یکدیگر هستند و هر کدام، جنبه های مهمی از اعتماد اجتماعی را مورد توجه قرار می دهند.