پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1397
پدیدآور: ندا افتخاری
استاد راهنما: خدابخش احمدی
دانشگاه علم و فرهنگ تهران
چکیده

هدف: از جمله متغیرهای مهم در مطالعات خانواده، سازگاری و رضایت زناشویی است. این دو متغیر جایگاه برجسته ای را در مطالعه ارتباطات خانوادگی و زناشویی به خود اختصاص داده و با تلاش زوج ها در رابطه زناشویی ایجاد می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش عوامل استحکام خانواده اصلی، تمایزیافتگی، تعهد و مسئولیت پذیری بر رضایت و سازگاری زناشویی زوجین انجام گرفت. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر همبستگی و نمونه شامل 300 نفر از دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال 97- 96 با مدت زندگی مشترک بین 2 تا 10 سال بود، که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه های رضایت زناشویی انریچ (ENRICH)، سازگاری زناشویی (DAS)، مقیاس خانواده اصلی (FOS)، پرسشنامه تمایزیافتگی خود (DCI-R)، تعهد زناشویی آدامز و جونز (DCI) و مقیاس مسئولیت پذیری گرفته شده از پرسشنامه روانشناختی کالیفرنیا (CPI-R) را تکمیل کردند. داده های جمع آوری شده به کمک ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی تک متغیره و رگرسیون چند متغیره گام به گام با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین استحکام خانواده اصلی، تمایزیافتگی، تعهد زناشویی و مسئولیت پذیری با رضایت زناشویی و سازگاری زناشویی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد (0/05>p). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که استحکام خانواده اصلی 11/2 درصد، تمایزیافتگی 7/8 درصد، تعهد زناشویی 70/4 درصد و مسئولیت پذیری 13/7 درصد از تغییرات رضایت زناشویی را پیش بینی می کنند. در خصوص متغیر سازگاری زناشویی نیز مشخص شد که استحکام خانواده اصلی 7/7 درصد، تمایزیافتگی 4/2 درصد، تعهد زناشویی76/3 درصد و مسئولیت پذیری 7/9 درصد از تغییرات سازگاری زناشویی را پیش بینی می کنند. در نهایت، نتایج رگرسیون چند متغیره گام به گام نیز نشان داد که در تاثیر جمعی متغیرهای مستقل بر رضایت زناشویی، شاخص تعهد زناشویی 79/6 درصد، تمایزیافتگی 8/6 درصد و مسئولیت پذیری 7/7 درصد از تغییرات رضایت زناشویی را پیش بینی می کنند؛ همچنین نتایج رگرسیون چند متغیره گام به گام در خصوص تاثیر جمعی متغیرهای مستقل بر سازگاری زناشویی، نشان داد که فقط شاخص تعهد زناشویی 87/3 درصد از تغییرات سازگاری زناشویی را پیش بینی می کند. نتایج: با توجه به نقش این عوامل در رضایت و سازگاری زناشویی پیشنهاد می شود نهادهای مربوطه به آموزش و ارتقاء این شاخص ها در جوانان، جهت ازدواجی موفق تر بپردازند. همچنین در مشاوره های قبل از ازدواج و مداخلات درمانی پس از ازدواج به نقش این شاخص ها توجه شود.