فوتوریسم، به عنوان یکی از پیشروترین جنبش‌های ادبی و هنری در اوایل قرن بیستم، تحولات عمیقی در دنیای هنر معاصر ایجاد کرد. این مکتب، با گشودن دریچه‌ای به سوی آینده، زمینه را برای ظهور مکاتب نوین در قرن بیستم فراهم کرد.
ریشه لغوی و تاریخچه:
نام "فوتوریسم" از کلمه فرانسوی "futur" به معنای "آینده" گرفته شده و به معنای "آینده‌نگری" است. این مکتب در سال 1909 توسط فیلیپو توماسو مارینتی، شاعر و نویسنده ایتالیایی، با انتشار بیانیه‌ای در شهر میلان پایه ‌گذاری شد. ایتالیا و روسیه به عنوان دو قطب اصلی، نقشی اساسی در گسترش فوتوریسم در سراسر اروپا ایفا کردند.
ویژگی‌های کلیدی:

سنت‌شکنی: فوتوریست‌ها با ردّ قواعد و قالب‌های سنتی و زیبایی‌شناسی سمبولیسم، به دنبال خلق ادبیات و هنری نوین بودند. آنها حتی قواعد دستوری زبان و نحو را نیز به چالش کشیده و از ساختارهای جدیدی در نگارش استفاده می‌کردند.
آینده‌نگری: تمرکز اصلی فوتوریست‌ها بر تصویرسازی آینده بود. آنها معتقد بودند که آثار هنری و ادبی باید به جای پرداختن به گذشته، به مسائل و دغدغه‌های آینده بپردازند.
مردم‌محوری: فوتوریست‌ها "مردم" را مخاطبان اصلی خود می‌دانستند و بر لزوم حضور هنرمند در میان مردم و خلق هنری "از مردم و برای مردم" تأکید داشتند.
رهایی از مدرنیته: هنر فوتوریستی در پی رهایی انسان از غرق شدن در دنیای ماشینی و بی‌روح مدرنیته بود. این مکتب، هنر را ابزاری برای رسیدن به دنیای والای ذهن و روح انسان و تجربه لذت زندگی می‌دانست.

موضوع و مضمون:
آثار فوتوریست‌ها غالباً منعکس‌کننده زندگی پرهیاهوی شهری و صنعتی بود. طبیعت در این آثار جایی نداشت و مضامین اصلی آنها حول محور حرکت، پویایی، سرعت، جسارت، شجاعت و خطر می‌چرخید. فوتوریست‌ها این مضامین را لازمه دنیای مدرن و آینده می‌دانستند.
تاثیرات:
فوتوریسم با وجود عمر کوتاه خود، تاثیرات عمیقی بر مکاتب هنری و ادبی نوین، از جمله کوبیسم، دادائیسم، سوررئالیسم و حتی هنر پاپ، برجای گذاشت. این مکتب، با گشودن افق‌های جدید و به چالش کشیدن سنت‌ها، مسیر را برای خلاقیت و نوآوری در دنیای هنر هموار کرد.
منابع:

فوتوریسم - ویکی‌پدیا: [نشانی وب نامعتبر برداشته شد]
آشنایی با مکتب فوتوریسم - همشهری آنلاین: [نشانی وب نامعتبر برداشته شد]
فوتوریسم و چگونگی پیدایش آن - آموزشگاه نقاشی ایکاروس: https://www.mahvis.net/futurism.php