موضوع : پژوهش | مقاله

نگاه ویژه پاریس «به کمان بحران»



فرانسه، برای اولین بار در 50سال اخیر، یک پایگاه جدید نظامی دائمی در خارج از کشور افتتاح کرد. این پایگاه که در 25 مه در ابوظبی توسط رئیس جمهور نیکلا سارکوزی و شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان گشایش یافت، اولین قرارگاه فرانسه در بخش استراتژیک خلیج فارس، در چند صد کیلومتری ایران، پاکستان و افغانستان است. این اقدام نشانگر آن است که پاریس برای امتداد خط «کمان بحران» که در «کتاب سفید» مربوط به مسائل دفاعی و امنیتی فرانسه به عنوان خطرناکترین مناطق برای منافع فرانسه و در مقیاس وسیع‌تر، برای منافع غرب توصیف شده، اولویت قائل است.
این پایگاه که به پایگاه «پشتیبانی» مشهور است و 400 تا 500 نفر نیرو را که اکثر آنها ادواری هستند در خود جا می‌دهد، در وهله اول محل توقف کشتی‌هاست.
این پایگاه در عین حال می‌تواند از حدود 30 فروند کشتی نیروی دریایی ملی که هر ساله ادوات نظامی به ابوظبی منتقل می‌کنند، استقبال کند. با این حال هزاران نظامی نیز که برای آموزش افراد و یا انجام تمرینات در امارات مستقر هستند، می‌توانند از این پایگاه استفاده کنند. عناصر نظامی اروپا هم احتمالاً می‌توانند از تسهیلاتی که این پایگاه هوایی در خود دارد، از جمله یک اسکادران هواپیمای شکاری بهره بگیرند.
فرانسه به این ترتیب، خود را در بخش مقدم منطقه کلیدی خلیج‌فارس و تنگة هرمز، که یک قسمت از آن توسط ایران کنترل می‌شود و 40درصد نفت و گاز جهانی هم از این معبر عبور می‌کند، قرار داده است. «در پاریس، عده‌ای تصریح می‌کنند که این پایگاه بنا به درخواست اماراتی‌ها ساخته شده است: زیرا امیرنشینان خلیج‌فارس نمی‌خواهند که در چارچوب قراردادها با آمریکا محصور بمانند. آنها مایلند که منابع خود را تنوع بخشند. باید پذیرفت که هیچ کشور دیگری مانند آمریکا، دست کم در منطقه، حضور کامل ندارد. ستاد کل ناوگان پنجم آنها در بحرین و ستاد کل مرکز فرماندهی و عملیات هوایی امریکا در قطر است و از آنجا همه هواپیماهای متحدان که عراق و افغانستان را بمباران می‌کنند، هدایت می‌شوند. بسیاری از اردوهای نیروی زمینی آمریکا نیز در کویت مستقر هستند.
این پایگاه از سوی پاریس به عنوان «نتیجه مستقیم توافقنامه دفاعی فرانسه و امارات عربی متحده در ژانویه 1995» معرفی شده است.
این کشور کوچک که از نظر نفت و گاز بسیار غنی است، به تازگی بیش از 10 میلیارد دلار به دفاع از خود اختصاص داده است.

تسلیحات، ابزار دیپلماتیک
نیروهای هفت امیرنشین امارات که از سال 1976 در هم ادغام شده‌اند، یک ارتش 51هزار نفرة تحت فرماندهی واحد را تشکیل می‌دهند که ساختار آن طبق سنت انگلیسی است، ولی ادوات نظامی آن به ویژه امریکایی و روسی هستند. نیروی زرهی امارات نیز مجهز به تقریباً 400 تانک «لوکلرک» فرانسوی است و نیروی هوایی آن که یکی از مدرن‌ترین نیروهای هوایی در خاورمیانه است، حدود شصت فروند «میراژ 9-2000» آخرین مدل دارد و هر ساله میان سربازان فرانسوی و اماراتی و گاه مشترک با نیرو‌های قطر و عربستان سعودی حدود 20 مانور برگزار می‌شود.
امارات در ژوئن 2008 اطلاع داد که به طور جدی در نظر دارد که از سال 2013 میراژهای خود را با هواپیماهای «رافال»، ‌آخرین دستاورد کارخانجات «داسو»ی فرانسه که هنوز به مرحله صادرات نرسیده، جایگزین کند. البته امارات عربی متحدة توقعاتی نیز دارد، آنها امیدوارند که پاریس، میراژها را بازخرید کند و رافال‌های آینده نیز به دستگاههای فوق پیشرفته هوانوردی و تسلیحاتی که هنوز بر روی هواپیماهای مورد درخواست ارتش فرانسه نصب نشده‌اند، مجهز باشند.
البته در این میان باید متذکر شد که یک کشور (ثروتمند) زمانی اقدام به خرید کالای فرانسوی می‌کند که می‌خواهد از تسلط بسیار قوی فروشندگان آمریکایی و روسی فرار کند. امارات دقیقاً در این موضع قرار دارد.
بنابر این در دو طرف قضیه، التزام و تعهد عمیق و دراز مدت وجود دارد. هواپیماهای آخرین مدل، علاوه براینکه برای ایجاد تغییر در تعادل قدرت ساخته شده‌اند، در عین حال نمی‌توانند بدون حمایت مداوم و مستمر سازنده عمل کنند. این پشتیبانی در آن واحد باید برای به راه انداختن دستگاهها (آموزش، مهارت)، حفظ آنها (لوازم یدکی، تعمیرات) و حرکت به سوی استانداردهای مدرن باشد.
برای موسسه «داسو» تنها سازندة هواپیماهای جنگی در بخش خصوصی فرانسه که در عین حال به شدت به سفارش‌های دولتی وابسته است، این سفارش خرید یک فرصت طلایی به شمار می رود؛ زیرا در مجموع، سفارش‌های دولتی که در حال کاهش است به تنهایی نمی‌تواند برای حفظ و تداوم دانش‌نظامی که در حال حاضر در اختیار 3 یا 4 کشور جهان است، کافی باشد.
از سوی دیگر، گشایش پایگاه در ابوظبی، محلی برای استقرار کشتی‌ها و همچنین مرکزی با امکانات آموزش هوایی، یعنی همه امکاناتی است که در پایگاه جیبوتی در دریای سرخ وجود داشت. با وجود پایگاه ابوظبی، اینک موضوع بودن یا نبودن پایگاه شاخ آفریقا که در حال حاضر، مهم‌ترین پایگاه ماورای دریای فرانسه است، مطرح می‌شود.
البته امکان استقرار فرماندهی نیروهای فرانسه در اقیانوس هند (که در حال حاضر در داخل یک فروند نفتکش سوخت رسان مستقر است) در پایگاه ابوظبی نیز وجود دارد، اما اکنون این سؤال نیز مطرح است که آیا فرانسه توانایی آن را دارد که نقش یک قدرت بزرگ را از این فاصله دور بازی کند؟

منبع: / ماهنامه / لوموند دیپلماتیک ۱۳۸۸/۰۳/۱۸
مترجم : پرویز علمایی
‌نویسنده : فیلیپ لیماری

نظر شما