جوانان پایه گذاران فرهنگ آینده سرزمین ما هستند و حفظ ارزش هایی که با بهایی گران به دست آمده به عهده آنها می‌باشد. از میان مسائل متعدد اجتماعی مشکلات جوانان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که اگر هدایت کنندگان کشور با تمام تلاش شان مسائل جوانان را در درجه اول اهمیت قرار دهند کاری نابجا نکرده‌اند. همان‌طور که می‌دانیم یکی از مسائل جوانان چگونگی گذران اوقات فراغتشان می‌باشد. اگر برای گذران وقت آزاد جوانان هیچ امکانات و برنامه‌ای نباشد فعالیت های مسئولین برای شکوفا شدن استعدادهای آنان سلامت جسم و روان و کسب مهارت های گوناگون و ... و بودجه کلانی که برای پیشرفت آنها هزینه شده است به هدر خواهد رفت. اوقاعت فراغت برای همه وجود دارد ولی آنچه حائز اهمیت است شیوه گذراندن آن است و اگر به انحراف کشیده شود بسیار مخرب و تضعیف کننده فرد و اجتماع می‌باشد. اگر در برنامه ریزی برای گذران اوقات آزاد تدابیر لازم اتخاذ شود از اتلاف وقت ها ممانعت خواهد شد.
پس اولین قدم شناخت بهترین روش غنی سازی اوقات فراغت جوانان می‌باشد که می‌تواند سبب استفاده صحیح از امکانات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شود. سلامت جوانان و نوجوانان سلامت جامعه را تضمین خواهد کرد. داشتن برنامه های هدایت شده و پربار از طرف مسئولین یا خانواده ها یا مدارس برای غنی سازی اوقات فراغت جوانان و دور کردن آنها از خطر فسادهای اخلاقی تا چه حد موثر می‌باشد؟ تحت چه شرایطی و موقعیتی می‌توان اوقات فراغت بهتری را برای جوانان مهیا کرد؟ آیا مسائل اقتصادی و فرهنگی خانواده در این زمینه مهم است؟ اگر وضعیت خانواده‌ای از نظر اقتصادی مناسب نباشد پس نوجوانان نمی‌توانند از وسایل تفریحی مناسب و یا کتاب ها و یا مکان های ورزشی مناسب جهت گذران اوقات فراغت خود استفاده کنند؟ اینها سوالاتی است که صاحب‌نظران و مسئولین ذیربط باید به دنبال پاسخ شفاف و عاجل آن باشند.دکتر افروز درباره اوقات فراغت می‌گوید؛ اوقات فراغت حساس ترین، ارزشمندترین، پربارترین اوقات زندگی آدمی‌است. این اوقات همانند شمشیر دودمی است که لبه آن می‌تواند زمینه ساز خلاقیت و هنر و لبه دیگر آن عاملی جهت گرایش به بزهکاری و آسیب پذیری اجتماعی باشد.
پی یر فرانسوا می‌گوید: فعالیت های اوقات فراغت نقش مهمی‌در جبران کمبودهای عاطفی و روانی دارد چرا که به جوانان آنچه را که در خانواده یا مدرسه فرصت ابراز یا شناساندن آن را نیافته‌اند امکان ظهور و بروز می‌دهد. در اینجا لازم است درباره نوعی محرومیت که بدبختانه نزد جوانان کنونی فراوان دیده می‌شده وچاره اندیشی و تدبیر برای اوقات فراغت را ملزم می‌گرداند تاکید شود و آن محرومیت های ناشی از زندگی تحصیلی است و این نتیجه عدم امکانات و وسایل آموزشی و استاد کافی است. بدتر از همه اینکه شاگردان در معرض خطر شکست و امتحانات ناموفق می‌باشند. بدین ترتیب آنها در اولین سال های بحرانی زندگی خود با شکست های پیاپی مواجه می‌گردند. بنابراین مهم این است که دانش آموز در جایی دیگر غیر از مدرسه بتواند این کمبود را جبران نماید. این جبران به دو طریق امکانپذیر می‌باشد.
-1 برای فعالیت ها موضوعاتی انتخاب شود که واقعا مورد توجه بوده و آنها را به خود کشانده و شوق زندگی به ایشان ببخشد.
-2 موجبات موفقیت هرچند ناچیز و کوچک را فراهم آورد تا به دانش آموز اجازه دهد و به خود بگوید هرچند که دیروز در کلاس موفق نشدم ولی مثلا امروز در فوتبال درخشیدم.
بنابراین برای اوقات فراغت باید تدبیر جامعی اندیشید به نحوی که بتوان به جوانان سلسله‌ای از تفنن‌های مورد توجه آنها را نشانی از موفقیت عرضه نمود. به هر حال مسلم این است که چگونگی گذراندن اوقات فراغت از جایگاه ویژه‌ای در فعالیت های اجتماعی افراد جامعه برخوردار است و این جایگاه ویژه لزوم توجه مسئولین سازمان های اجرایی را به برنامه ریزی و رهبری این فعالیت ها روشن می‌سازد و اینکه اگر با این مسئله به طور جدی مواجه نشویم مشکلات فراوانی را ایجاد می‌نماید. هر جوان پس از پایان کارهای روزمره و فراغت از درس روزانه وقت خود را صرف امور مورد توجه خود بنماید و با صرف ساعات بیکاری خود وشبانه روز علاوه بر ورزش، مطالعه، بازدید علمی‌و تفریحات مفید به امور فنی و صنعتی، هنری و تجاری و کارهای دیگری که مورد علاقه خود می‌باشد بپردازد و این جوان کمتر بدبین و مایوس و عصبانی خواهد شد و این از وظایف وزارت آموزش و پرورش و همکاری وزارتخانه‌های دیگر است که با کمک هم و با طرح برنامه های مفید، خلاء ساعات بیکاری جوانان را پر نماید.
از روش هایی که می‌توان اوقات فراغت دانش آموزان را غنی ساخت استفاده از نظریات دانش آموزان است. می‌توان پرسشنامه‌هایی که از قبل طراحی و برنامه ریزی شده در اختیار آنان قرار داد و نظریات آنان را در ارتباط با گذران اوقات فراغت پرسید.

منبع: روزنامه  رسالت ۱۳۸۸/۰۴/۰۴
نویسنده : ربابه سلیمان