ایجاد شغل در هر اقتصادی مایه امید و شادابی و رونق اقتصادی است و می‌تواند ضمن افزودن بر تولید ناخالص داخلی از طریق بالا بردن سطح رفاه شاغل و در مقیاسی وسیع از اشتغال، جامعه، موجبات ارتقای اقتصادی کشور را فراهم آورد.
از آنجا که برخی از منابع رسمی کشور بر آن هستند که دولت در 9ماه اول سال 89 یک میلیون و 300هزار شغل ایجاد کرده است، به‌طور طبیعی ملاحظاتی پیرامون این ادعا مطرح است که ضروری است مسئولان ذیربط اطلاعات مربوط به آنها را اعلام کنند تا چنین نباشد که مطلبی مورد ادعا باشد اما اسناد و شواهد و استدلالات پیرامون آن در دسترس نباشد؛ مقوله‌ای که می‌تواند درصورت وضوح و صحت جامعه را خوشحال و در غیر این صورت ناراحت و سرخورده کند.
برخی از این ملاحظات عبارتند از:
1 - مشاغل مطروحه با چه میزان سرمایه‌گذاری ایجاد شده‌اند و به‌ازای هر شغل چقدر سرمایه‌گذاری شده است؟ چه تعداد از این مشاغل در بخش صنعت، چه تعداد در بخش کشاورزی و چه تعداد در بخش خدمات است؟ آیا رقم اعلام‌شده مربوط به جواز تأسیس واحدها یا مربوط به جوازهای بهره‌برداری است؟
2 - چه میزان از سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته توسط بخش خصوصی و چه میزان توسط تسهیلات بانکی و چه میزان توسط وجوه اداره شده تأمین مالی شده است؟
3 - میانگین عمر به‌بار نشستن پروژه‌های مربوطه چقدر است؟ در بخش‌های مختلف آیا این میانگین یکسان است یا متفاوت؟
4 - چه میزان از اشتغال، ناشی از سرمایه‌گذاری سال‌های قبل، در سال‌جاری به بهره‌برداری رسیده است؟
5 - با توجه به اینکه معمولا کسب مجوز و شروع مقدمات کار و ساختن سوله و خرید ماشین‌آلات یا واردات آنها و... زمانبر است، آیا آمار اعلام شده دقیقا مربوط به 9ماه اول سال است؟ یعنی حتی هیچ فاصله زمانی بین شروع فعالیت کسانی که در پاییز سال89 جواز تأسیس گرفته‌اند، با شروع بهره‌برداری وجود ندارد؟
6 - متوسط سرمایه لازم برای ایجاد هر شغل به‌وجود آمده چقدر است؟ سهم اشتغال زنان از این تعداد شغل به‌وجود آمده چقدر است؟ توزیع جغرافیایی مشاغل چگونه است؟
7 - آیا سازمان تأمین اجتماعی، متأثر از یک میلیون و 300 هزار شغل ایجاد شده، تعداد بیمه‌شدگان خود را به همین میزان افزایش داده است؟
8 - سال گذشته چه میزان شغل توسط دولت ایجاد شده و میزان سرمایه‌گذاری در آنها چقدر بوده است؟ برای ایجاد هر شغل در سال 1388 به‌طور میانگین چه میزان سرمایه‌گذاری شده است؟
9- باتوجه به ظرفیت ایجاد شغل در سنوات گذشته که حدود نیم میلیون نفر است در فاصله چند ماه گذشته، چه اتفاقی افتاده است که دولت از اشتغال1. 5 میلیون نفری تا پایان سال صحبت می‌کند؟
10 - محصولات تولیدشده توسط شاغلان سال‌جاری در چه عرصه‌هایی و به چه میزان، کشور را از واردات کالاهای مشابه بی‌نیاز ساخته است؟
11- سهم نهادهای حمایتی در ایجاد مشاغل مورد ادعا چقدر بوده است؟
12 - با توجه به اینکه احتمالا تعداد زیادی از پروژه‌های سرمایه‌گذاری موفق به دریافت تسهیلات از سیستم بانکی نمی‌شوند درمجموع چقدر تقاضای سرمایه‌گذاری و چه میزان ایجاد شغل مطرح بوده که یک میلیون و 300 هزار نفر از آن به‌ثمر رسیده است؟
13- توزیع سواد و تحصیلات شاغلان جدید سال 89 چگونه است؟
بدیهی است این مجموعه از سؤالات می‌تواند تا اندازه‌های بسیاری استمرار یابد، اما برای ایجاد اطمینان در جامعه و مسرور شدن به خاطر شاغل شدن یک میلیون و 300هزار نفر که قرار است به یک میلیون و 500 هزار نفر در پایان سال 89 برسد کافی است و فقط پاسخ‌ها می‌ماند که ان‌شاءالله ارائه خواهد شد.

منبع: روزنامه همشهری ۱۳۸۹/۱۰/۱۷
نویسنده : حسن سبحانی