آرتور جان آربری (Arthur John Arberry)، شرق‌شناس برجسته‌ی انگلیسی، یکی از مهم‌ترین چهره‌های تاریخ شرق‌شناسی است که با تلاش‌های خستگی‌ناپذیر خود، پلی میان فرهنگ‌های شرق و غرب بنا نهاد. او با آثار ماندگار و پژوهش‌های ارزشمندش، نقش مهمی در معرفی فرهنگ و ادب ایران و جهان اسلام به غرب ایفا کرد. در ادامه به مرور زندگی، دستاوردها و میراث او پرداخته می‌شود:

زندگی‌نامه: از کودکی تا قله‌های دانش

• تولد و کودکی:
  آربری در سال 1905 در خانواده‌ای فقیر در انگلستان متولد شد. دوران کودکی او با سختی‌های مالی همراه بود، اما عطش سیری‌ناپذیرش برای یادگیری او را به مسیر علم و دانش هدایت کرد.
• تحصیلات:
  او از همان نوجوانی به یادگیری زبان‌های باستانی یونانی و لاتین پرداخت و در نهایت موفق شد وارد دانشگاه کمبریج شود.
  در کمبریج، آربری با بهره‌گیری از بورسیه‌ی اوقاف ادوارد براون، زبان‌های فارسی و عربی را نزد اساتید بزرگی چون رینولد نیکلسون فرا گرفت. این آموزش‌ها مسیر او را برای ورود به دنیای شرق‌شناسی هموار کرد.

دستاوردهای علمی و فرهنگی

فعالیت‌های دانشگاهی:

• استادی در قاهره:
  آربری مدتی در دانشگاه قاهره به تدریس زبان‌های کهن مشغول بود و در این دوران تجربیات ارزشمندی کسب کرد.
• بازگشت به انگلستان:
  پس از بازگشت به انگلستان، او به کتابخانه‌ی دیوان هند پیوست و سپس به مقام استادی زبان فارسی در دانشگاه لندن رسید.
• کرسی استادی در کمبریج:
  در سال 1947، آربری به دانشگاه کمبریج بازگشت و کرسی استادی زبان عربی را بر عهده گرفت. او همچنین با تأسیس کرسی مستقل زبان و ادبیات فارسی در این دانشگاه، نقش مهمی در ترویج فرهنگ و ادب فارسی ایفا کرد.

آثار و پژوهش‌ها:

• ترجمه‌ها:
  ترجمه‌ی انگلیسی قرآن مجید توسط آربری یکی از معتبرترین ترجمه‌های این کتاب مقدس به شمار می‌رود.
  او همچنین متون برجسته‌ای از ادبیات فارسی و عربی، از جمله آثار نِفَّری و مولانا، را به زبان انگلیسی ترجمه کرد.
• تألیفات:
  کتاب‌هایی مانند “شعر جدید فارسی” و “شیراز” تصویری روشن از ادبیات و فرهنگ ایران به خوانندگان غربی ارائه می‌دهند.
  آثار او در حوزه‌هایی مانند “عقل و وحی در اسلام” نشان‌دهنده‌ی عمق دانش او در زمینه‌ی فلسفه و اندیشه‌ی اسلامی است.

نقش در شرق‌شناسی:

• آربری در معرفی فرهنگ و ادب ایران و اسلام به غرب نقش بی‌بدیلی داشت. او با عضویت در فرهنگستان‌های علمی ایران و مصر و تأسیس انجمن خاورشناسان بریتانیا، زمینه‌ساز تبادلات علمی و فرهنگی میان شرق و غرب شد.

میراث و تأثیرات

• سفیر فرهنگی شرق و غرب:
  آربری فراتر از یک پژوهشگر، به عنوان یک سفیر فرهنگی عمل کرد. تلاش‌های او در معرفی فرهنگ و ادب ایران و اسلام به غرب، به شکل‌گیری درک متقابل میان دو تمدن بزرگ کمک کرد.
• تأثیر بر نسل‌های آینده:
  آثار و پژوهش‌های او همچنان الهام‌بخش پژوهشگران و علاقه‌مندان به مطالعات شرق‌شناسی است.
• میراث جاودان:
  ترجمه‌ها، تألیفات و پژوهش‌های او، همچون مشعلی فروزان، راه را برای نسل‌های آتی در مسیر شناخت متقابل فرهنگ‌ها روشن کرده است.

جمع‌بندی

آرتور جان آربری، با زندگی پربار و تلاش‌های علمی خود، پلی مستحکم میان شرق و غرب بنا نهاد. او با ترجمه‌ها و پژوهش‌های خود، نه تنها فرهنگ و ادب ایران را به جهانیان معرفی کرد، بلکه به عنوان یک الگوی علمی و فرهنگی، الهام‌بخش نسل‌های آینده شد. میراث او همچنان در دنیای شرق‌شناسی می‌درخشد و نامش با احترام و افتخار در تاریخ علم و ادب باقی خواهد ماند. آربری نمادی از تعامل فرهنگی و تلاش برای درک متقابل میان جوامع مختلف جهان است.