دگردیسی تسکین در آوایش قمی
این دگردیسی، زیرمجموعه دگردیسی حذف است و بیشتر در تلاقی دو مصوت کوتاه با حذف یکی از آن‌ها پدید می‌آید، ضمن این که موضوع کاربرد فراوان آن در القاب و اسامی، جداست و پیشتر راجع به آن‌ها سخن رفت:
آتشَکی (با تای ساکن): آتَشَکی؛ منسوب به آتَشَک که همان بیماری کوفت موسوم به سفلیس است؛ کوفتی، در مقام توهین و تحقیر.
آخِرزَمون: آخِرِالزمان. کسره "را"، همراه با الف و لام حذف شده است.
باردی (با رای ساکن): بارِدی در تعبیری "شوخی (و) باردی": شوخی و مزاح بی‌مزه.
پِلکیدن (بالام ساکن): پِلِکیدن.
تَرکیدن (با رای ساکن): تَرَکیدن.
سولخه (با لام ساکن): سوراخه؛ سوراخ.
عاقبت (با قاف ساکن): عاقِبت در تعابیری مانند "بی‌عاقبت" و "آخِرعاقبت".
عَربَسّون (با رای ساکن): عَرَبستان؛ از محله‌های بافت سنتی قم.
مامبارک (با میم دوم ساکن): ماهِ مُبارک؛ کنایه از ماه رمضان.
یه عالمه (با لام ساکن): یک عالَمه؛ بسیار.
واژه زیر از زمره دگردیسی القاب و اسامی است:
فاطمه‌بیبه/فاطمه‌بی‌بی/فاطمه خانوم (با طای ساکن): استعاره از جُغد.
با درخواست تکمیل و اصلاح.
دکتر علیرضا فولادی
نظر شما