«محمد سید طنطاوی»، در 28 اکتبر 1928م، در روستای سلیم شرقی در استان سوهاج مصر متولد شد. قران کریم را در روستای زادگاهش فراگرفت و سپس در 1944م، به مدرسه دینی اسکندریه رفت. پس از پایان دوره دبیرستان به دانشکده اصول دین رفت و در 1958م از این دانشکده فارغ التحصیل شد. در سال 1959م موفق به دریافت کرسی تدریس و در سپتامبر 1966م موفق به اخذ درجه دکترا در علم تفسیر و حدیث با رتبه ممتازی شد.
طنطاوی در 1968م به عنوان مدرس در دانشکده اصول دین منصوب شد. پس از آن در 1976م به عنوان رییس دانشکده اصول دین در استان اسیوط تعیین و سپس در 1985م به عنوان رییس دانشکده مطالعات اسلامی و عربی در بنین انتخاب و پس از آن در 1986م به عنوان مفتی جمهوری عربی مصر برگزیده شد.
در سال ۱۹۹۶م، طنطاوی از سوی «حسنی مبارک» به عنوان شیخ الازهر منصوب شد و به مدت 14 سال عهده دار این سمت بود.
محمد سید طنطاوی در 10 مارس 2010م، که برای دریافت «جایزه جهانی خدمت به اسلام ملک فیصل» به ریاض سفر کرده بود، در مسیر بازگشت به علت سکته قلبی در گذشت.
طنطاوی در طی 14 سال نشستن بر مسند شیخ الازهر، فتاوا و اقداماتی داشت که مورد توجه و انتقاد قرار گرفت. او پس از ممنوع شدن حجاب اسلامی در مدارس فرانسه طی فتوایی به دختران اجازه داد تا بتوانند بدون حجاب در کلاس‌های درس حضور یابند. او همچنین در فتوایی سقط جنین را برای زنان قربانی تجاوز جنسی مجاز و ختنه زنان را غیراسلامی دانست.
در جریان دیدار از یکی از شعبات الازهر در مصر، در گفت و گویی با یک دختر روبنده دار، طنطاوی از این دانش آموز مصری خواست تا روبنده خود را بردارد و به او گفت روبنده زدن در اسلام جایی ندارد و هیچ حکمی درباره روبنده زدن زنان وجود ندارد. پس از این رخداد طنطاوی با صدور فرمانی رسمی، پوشش روبنده را در تمامی شعبات دانشگاه الازهر مصر ممنوع اعلام کرد و وزارت آموزش و پرورش مصر نیز این دستور را به تمام مراکز آموزشی تسری داد اما پس از مدتی دیوان عالی مصر، آن را لغو کرد.
با گسترش اسلام سلفی در جهان اسلام، طنطاوی به انتقاد از ترویج افکار آن ها پرداخت و در یکی از مهمترین فتواهای خود اعلام کرد که مذهبی به نام وهابیت در اسلام وجود ندارد. فتوای دیگر او درباره صرف اموال مسلمانان برای ساخت کلیسا و کنیسه بحث و جدل های فراوانی را در افکار عمومی جهان اسلام به وجود آورد.
آن چه اما در طی سال های پایانی زندگی طنطاوی چهره او را در نزد بسیاری مخدوش کرد، اقدامات سیاسی طنطاوی در راستای سیاست های دولت مصر بود. مواضع او در حمایت از سیاست های رژیم مصر درباره اسراییل و پروژه صلح خاورمیانه، ایراد سخنانی علیه سیاست های ایران، حزب ا... و حماس در مواجهه با اسراییل و متهم کردن ایران برای نفوذ مذهب شیعه در کشورهای عربی از این دست مواضع بود.
دست دادن طنطاوی با «شیمون پرز»، رئیس جمهور اسرائیل در ۲۰۰۸م، واکنش های زیادی را در مصر و کشورهای اسلامی برانگیخت؛ طنطاوی گفته بود در هنگام دست دادن، نمی دانسته که طرف مقابل، رئیس جمهور اسرائیل است!.

آثار
مهمترین تالیفات طنطاوی به شرح زیر است:
- تفسیر الوسیط در قران کریم
- بنی اسراییل در قرآن کریم
- معاملات بانکها و احکام آن
- دعا
- سریه های جنگی در عهد پیامبر
- داستان در قرآن کریم
- آداب گفتگو در اسلام
- احکام حج و عمره

منبع:
- هفته نامه پنجره، 1388، شماره 40