محبوبه توکلی (برندچرم محبوب)
mahboub_deri

موزه آذربایجان به عنوان یکی از برجسته‌ترین گنجینه‌های فرهنگی ایران، در شهر تاریخی تبریز قرار دارد. این موزه با قرارگیری در کنار مسجد کبود، نمادی از تاریخ و تمدن غنی ایران به شمار می‌رود و به عنوان دومین موزه باستان‌شناسی کشور پس از موزه ملی ایران شناخته می‌شود.
 

تاریخچه تأسیس:
نقطه آغاز موزه آذربایجان به برگزاری نمایشگاهی از سکه‌های تاریخی در سال‌های ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ خورشیدی برمی‌گردد. این نمایشگاه در کتابخانه تربیت تبریز برگزار شد و جرقه‌ای برای تأسیس موزه‌ای دائمی در این شهر زد. اما احداث موزه تا سال ۱۳۴۱ به طول انجامید، زمانی که بنای موزه توسط محمدرضاشاه پهلوی افتتاح شد.

ساختمان و طراحی:
معماری موزه آذربایجان توسط آندره گدار، باستان‌شناس و معمار فرانسوی، با الهام از سنت‌های محلی آذربایجان طراحی شده است. این ساختمان در اردیبهشت ۱۳۳۷ خورشیدی ساخته شد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
 

بخش‌های نمایشگاهی:
موزه آذربایجان از سه طبقه اصلی و چند بخش نمایشگاهی تشکیل شده است:

طبقه همکف:
در این بخش، آثار مربوط به دوران پیش از تاریخ و پیش از اسلام به نمایش گذاشته شده‌اند. از جمله این آثار می‌توان به سفال‌های کهن با قدمت هفت هزار ساله و مجسمه‌های تاریخی همچون “الهه زن” اشاره کرد.
 

طبقه اول:
این طبقه آثار اسلامی مهمی از سده‌های گذشته را در خود جای داده است. قدیمی‌ترین آثار این طبقه متعلق به سده چهارم هجری هستند و سبک‌های هنری مانند خط کوفی و نقوش اسلیمی در آنها مشاهده می‌شود. علاوه بر این، سالن سکه‌ها و مهرهای تاریخی، نمایشی از تاریخ اقتصاد و هنر در ایران ارائه می‌دهد.
 

طبقه زیرزمین:
زیرزمین موزه، خانه مجسمه‌هایی است که نمایانگر تاریخ و اخلاق انسان در طول زمان هستند. این مجسمه‌ها توسط احد حسینی، به سفارش اولین رئیس موزه، ساخته شده و دیدگاه‌های فلسفی و اجتماعی قرن بیستم را منعکس می‌کنند.
 

نتیجه‌گیری:
موزه آذربایجان، با نمایش گسترده‌ای از آثار باستانی و هنری، نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ و تاریخ ایران ایفا می‌کند. این مکان نه تنها یک منبع بی‌بدیل برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به تاریخ است، بلکه به عنوان یک جاذبه گردشگری، توجه بسیاری از بازدیدکنندگان داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کند. با گذری در میان این یادگارهای تاریخی، می‌توان به عمق تمدن و فرهنگ ایرانی پی برد و از زیبایی‌های هنر دوران‌های مختلف لذت برد.