بازار لوازم خانگی کاش از آشفتگی درآید
سه شنبه 19 تیر ,1375 9 ژوئیه ,1996 سال چهارم , شماره 1013
ایجاد فروشگاه توسط کارخانه ها و عرضه تولیدات از این طریق
می تواند به توزیع لوازم خانگی سامان دهد.
دنیای صنعت, هم در بعد اقتصادی و هم از جنبه فنی ,هر روز تنوع و
تغییرپذیری بیشتری می یابد; تا آنجا که دگرگونی های شگرف در هر دو
زمینه, اکنون به بخش جدایی ناپذیر از صنعت امروز جهان تبدیل شده است.
اما این تحولات ژرف و روزمره, همگی بر بستری از ثبات تصمیم گیری های
استراتژیک در زمینه قانونی و اقتصاد کلان صورت می گیرد که بدون این
ثبات, تحول به مثابه رمز پیشرفت شتاب گیرنده انسان, ناممکن می نماید.
ظرف سالهای گذشته, بی ثباتی در تصمیم گیری و سیاستگذاری پیرامون
پیشروترین بخش اقتصاد ملی یعنی صنعت, آسیبهای سنگینی به این بخش
وارد آورده است که اگر ثروت آن به درستی و تا انتها پی گیری شود,
خدشه دار شدن اعتماد عمومی به توانایی صنایع در برآوردن به موقع
نیازهایشان, تنها یکی ازاین خسارات است. واقعیت این است که
سردرگمی در اعطای اعتبارات ارزی و ریالی به مردمی ترین بخش صنعت کشور
یعنی صنایع تولید لوازم مصرفی و خانگی, در یکی دو سال اخیر
آشفتگی های بسیاری را در این بخش دامن زده و حتی پدید آورده است که از
اثرات مهم آن می توان به نارضایتی مصرف کنندگان و مردم اشاره کرد.
صنعت, به مثابه پیچیده ترین بخش تولید ملی, به شدت در برابر هرگونه
بی ثباتی در سیاستگذاری کلان حساس است و ما باید بدانیم که تاثیر منفی
یا مثبت هر تصمیم گیری امروز, دیر یا زود در جایی دیگر ظاهر خواهد
شد.
از یک فروشگاه بزرگ لوازم خانگی در خیابان شریعتی با حالتی خشمگین
بیرون می آید. من از پشت شیشه های فروشگاه شاهد گفت وگوی عصبی او با
فروشنده بودم. آهسته به او نزدیک می شوم و می پرسم: ظاهرا نتوانستید
خرید کنید
لبخندی آمیخته با خشم بر پهنه صورتش جاری می شود و با کم حوصلگی
می گوید: مگر با این قیمت ها می شود کالایی خرید. من و همسرم هر دو
کارمندهستیم و درامدمان نیز مشخص است. به نظر می رسدکارمندان و
کم درامدها نمی توانند در این شرایط لوازم خانگی مورد نیاز خود نظیر
یخچال, تلویزیون, جاروبرقی و. . . را به آسانی خریداری کنند.
می گویم: متقاضی یخچال خارجی بودید
با تعجب نگاهم می کند و می گوید: خیر من می خواستم یک یخچال ایرانی
خریداری کنم. اما در این فروشگاه لوازم خانگی ایرانی عرضه نمی شد.
قیمت یخچالهای تولید کشورهای دیگر نیز بسیار بالا واز توان ما خارج
است.
آیا به فروشگاههایی که یخچال ایرانی با نرخ مصوب عرضه می کنند,
مراجعه کرده اید
با عصبانیت می گوید: بله.
به تعدادی از فروشگاههای مرکزی شهر مراجعه کرده ام ,اما تولیدات
کارخانه های داخلی را یا عرضه نمی کنند ویا با قیمتی بالاتر از
قیمت های مصوب عرضه می کنند.
بعضی از صاحبان فروشگاهها می گویند, اگر بخواهیدبرایتان جور
می کنم.
تولید ناکافی آشفتگی در بازار لوازم خانگی برای خریداران
سردرگمی, بدبینی و عدم اعتماد ایجاد کرده است. خریداران با حیرت
از اینکه قیمت تولیدات لوازم خانگی از یک فروشگاه به فروشگاه دیگر
تفاوت می کند به دنبال این هستند که با قیمت ارزان و واقعی خریداری
کنند.
. مهندس ابریشمی. معاون صنایع فلزی وزارت صنایع در پاسخ به اینکه
چرا تولیدات لوازم خانگی ایرانی درفروشگاهها عرضه نمی شود می گوید:
پس از افت و خیزهایی که در تولید صنعتی کشور از سال 1373 به این
سوپیش آمد, تولید لوازم خانگی در واحدهای صنعتی به دلیل نبود مواد
اولیه و. . . کاهش یافت.
وی می افزاید: کمبود کنونی در بازار به دلیل کاهش تولید این محصولات
در سال گذشته است و انتظار می رود که با رفع تنگناها, تولید افزایش
یافته و قیمت ها کاهش یابد.
قیمت ها مسئول کیست پس از اینکه قیمت گذاری کنترلی از سوی دولت
درسال 1374 برای لوازم خانگی اعمال شد و آن طور که انتظار می رفت
به کاهش قیمت ها منجر نشد, از 23 اردیبهشت ماه امسال قیمت گذاری و
عرضه 15 قلم کالا را از شمول تعزیرات خارج کرد.
مدیرعامل یک کارخانه یخچال سازی می گوید: در حال حاضرقیمت گذاری توسط
وزارت صنایع به صورت ارشادی انجام و به تولیدکنندگان ابلاغ می شود.
. مومنی پور. مدیر روابط عمومی سازمان حمایت مصرف کنندگان و
تولیدکنندگان در پاسخ به این سوال که آیا بر نحوه و میزان قیمت گذاری
از سوی سازمان متبوع نظارتی وجود دارد می گوید: در حال حاضر سازمان
حمایت در این کار دخالتی ندارد و در این باره وزارت صنایع تصمیم
می گیرد.
نگاهی به نرخ مصوب از سوی وزارت صنایع که به کارخانه ها ابلاغ شده
است و آنها نیز از طریق درج آگهی در جراید به اطلاع مردم رسانده اند
و قیمت عرضه شده از سوی فروشندگان نشان می دهد که قیمت عرضه شده
بعضا تا 2 برابر قیمت مصوب است . چه کسی یا چه ارگانی موجب این
نابسامانی شده است. و باید از سوی چه نهادی این بازار آشفته سامان
پیدا کند
فروشندگان خودمختارکافی است شما هم وارد چند فروشگاه لوازم
خانگی شوید تا مشاهده کنید که بازار این محصولات تا چه حد آشفته
است. قیمت ها در فروشگاه به شدت متغیر است و بعضا قیمت یک کالا در
فروشگاهها در یک روز تا ده هزار تومان با هم تفاوت دارد. سازمان
بازرسی ونظارت بر توزیع و قیمت کالاها, آمادگی خود را برای شناسایی
فروشندگان متخلف و مجازات آنها اعلام کرده است. به یک فروشنده لوازم
خانگی مسئله نظارت و مجازات را از سوی این سازمان یادآور می شوم و
می گویم که چرا با قیمت های مصوب کالا عرضه نمی کنید
با خونسردی پاسخ می دهد: همه جا قیمت ها همین است! اگر از سوی
کارشناسان و بازرسان نهادهای قانونی نیز مراجعه کنند, من فاکتورهای
خرید خودم را ارائه می دهم که تفاوتی با قیمت های فروش ندارند.
وارد یکی از فروشگاهها در یکی از مراکز فروش می شوم و تقاضای خرید
می کنم. فروشنده می گوید با قیمت روز (نه قیمت مصوب و عادلانه) هر
کالایی که بخواهی می توانم تهیه کنم.
هنگامی که قیمت های اعلام شده از سوی او را باقیمت های مصوب مقایسه
می کنم , متوجه اختلافی معادل 100 درصد می شوم .
فروشنده معتقد است: اگر جایی را سراغ دارید که با قیمت های مصوب
لوازم خانگی عرضه می کنند به من هم آدرس بدهید. شاید در فروشگاههای
بزرگ شهری بتوانید با این قیمت ها کالا پیدا کنید.
مردم مستاصل بعد از اینکه مدت زیادی وقت برای خرید یک یخچال در
فروشگاههای بزرگ گذاشتم و موفق نشدم که آن را به دلیل عرضه کم و
تقاضای زیاد پیدا کنم یکی از آشنایان فروشگاهی را در خیابان سبلان به
من معرفی کرد که با قیمت مصوب کالا عرضه می کند.
خانم آذرن می گوید: وقتی برای خرید به آن فروشگاه مراجعه کردم
متاسفانه یخچال از شمول طرح قیمت گذاری خارج شده بود و فروشنده که
باید محصول خود را با قیمت مصوب عرضه کند, از این کار خودداری
کرد.
خانم فهیمه. س به فروشگاه شهروند میدان آرژانتین برای گرفتن یک
وسیله خانگی با عقدنامه مراجعه کرده, بعد از شنیدن جواب منفی از یکی
از کارمندان فروشگاه قیافه اش درهم می رود و می گوید: نیمه دوم سال 74
ازدواج کرده ام, از آن زمان تاکنون چه در شهرستان و چه تهران برای
گرفتن وسیله ای با عقدنامه مراجعه کرده ام. چندبار قبل از سال نو به
همین فروشگاه مراجعه کردم, اما هربار جواب رد شنیدم. امروز هم که
مراجعه کردم, گفتند قبلا توزیع شده است. پس چطور ما ندیدیم
به شهرستان هم عقدنامه ام را فرستادم, آنجا هم بایدشش ماه پول را
به حسابشان می ریختیم . یعنی اگر قیمت یک فریزر 100000 تومان است , این
مبلغ باید 6 ماه در حساب بماند. آیا انصاف است با جوانانی که با
وجود همه این مشکلات اقتصادی دل به دریا زده اند و ازدواج کرده اند و
به یک یخچال یا تلویزیون نیاز دارند, اینگونه برخورد شود. آیا مردم
با این وضعیت ممکن است به ازدواج تشویق شوند
چه باید کرد بازار آشفته لوازم خانگی تا چه زمانی ادامه پیدا
خواهد کرد و برای ساماندهی آن چه باید کرد.
. سید ابریشمی. معاون وزیر صنایع می گوید: تا زمانی که عرضه لوازم
خانگی به اندازه تقاضا نباشد, افزایش قیمت ها و کمیاب بودن آنها دور
از تصور نیست.
به گفته وی با افزایش عرضه که از اواسط مرداد ماه آغاز می شود
انتظار می رود که قیمت بازار سیاه این محصولات شکسته و قیمت ها کاهش
یابد. بعضی از کارشناسان معتقدند, ایجاد فروشگاههای بزرگ و عرضه کالا
از طریق این مراکز اگر با نظارت کافی همراه باشد می تواند کارساز
باشد. حذف واسطه های بیش از حد و سازماندهی جدید توزیع باید در دستور
کار باشد. وجود تعداد زیادی فروشگاه موجب دست به دست شدن کالاها شده
و به گرانی دامن می زند.
یکی دیگر از راه های رساندن کالاها به دست مصرف کنندگان ایجاد
فروشگاهها توسط تولیدکنندگان است. در حال حاضر بعضی از کارخانه ها
مبادرت به این کار کرده اند و باید این کار گسترده تر از پیش شود.
شعله شریعتی
نظر شما