چهارشنبه 20 تیر ,1375 10 ژوئیه ,1996 سال چهارم , شماره 1014

جنگ دریایی سرنوشت ساز و شکست روسیه از ژاپن
27 مه 1905
ناوگان قدرتمند روسیه در دریای بالتیک که پس از آغاز جنگ روسیه و
ژاپن در پرت آرتور به فرمان تزار روانه خاور دور شده بود تا ژاپنیها
را سرجای خود بنشاند, پس از هفت ماه و نیم سفر دریایی سرانجام به
میدان نبرد در آبهای میان کره و ژاپن رسید, اما با یک حمله صاعقه وار
ناوگان ژاپن , در یک پیکار 48 ساعته , شکست خورد و بخش عمده واحدهای
رزمی آن به اعماق دریا فرو رفت. این جنگ دریایی سرنوشت ساز که پیروزی
نهایی ژاپنیها را در جنگ با روسیه قطعیت بخشید, در تنگه تسوشیما که
دریای چین را در جنوب به دریای ژاپن در شمال پیوند می دهد و پهنای آن
از 130 کیلومتر تجاوز نمی کند روی داد. ناوگان جنگی روسیه به فرماندهی
آدمیرال روجد ستونسکی (که 12 ناو عظیم زره پوش , 9 رزمناو, 12
اژدرافکن و تعداد دیگری کشتیهای توپدار و شناورهای تدارکاتی را در
بر می گرفت) بمحض ورود به تنگه تسوشیما با حمله ناگهانی ناوگان ژاپن
روبه رو شد که فرماندهی آن را دریاسالارتوگو فاتح نبرد دریایی پیشین
در پرت آرتور به عهده داشت . ناوگان تحت فرمان او از 12 کشتی زره پوش ,
16 رزمناو و 65 اژدرافکن تشکیل می شد و همین قدرت تهاجمی و نیز روحیه
جنگندگی ناویان ژاپنی, پیروزی سریعی را نصیب آنان کرد.
تلفات دو حریف در این جنگ به گونه ای شگفت آور متفاوت است. ژاپنیها
فقط یک کشتی کوچک و113 ناوی را از دست دادند, درحالی که از
ناویان روسی 5 هزارنفر کشته شدند و 6 هزار نفر نیز به اسارت
ژاپنیها درآمدند. فرمانده ناوگان روسیه که مجروح شده بود نیز یکی از
این اسیران است . از مجموع ناوهای روسی 20 فروند به قعر دریا رفت و 6
فروند به ژاپنیها تسلیم شد و بقیه موفق به فرار شدند. پیامدهای
پیروزی قاطع ژاپن, برتری مطلق دریایی آن کشور را در آبهای منطقه
نشان می دهد. امپراتوری تزار, پس از این شکست بزرگ و با توجه به
اوضاع داخلی مغشوش خود, احتمالا حوادث نامطلوبی پیش رو خواهد داشت.
زیرنویس عکس:
ناو روزی بورودینو در حال غرق شدن

ماشین پرنده تازه ای به نام هلیکوپتر
27 مه 1905
در موناکو, یک ماشین پرنده جدید و بی سابقه که مخترعی به نام لژه
( Leger ) سازنده آن است , برای اولین بار آزمایش شد و موفقیت آن در
یک پرواز کوتاه, سبب شد در دانشکده فنی موناکو میزگردی برای بحث
درباره این اختراع تشکیل شود. یکی از کارشناسان آن را گامی بلند در
راه دستیابی انسان به پرواز دانست.
ماشین جدید پرنده لژه دارای دو پروانه است که یکی عمودی و دیگر
افقی می چرخد در نتیجه ماشین, عمود بر زمین از جا بر می خیزد و پس از
اوج گیری افقی در هوا حرکت می کند. تئوری این سیستم پرواز, اولین بار
در قرن پانزدهم توسطلئوناردو داوینچی نابغه هنرمند ایتالیایی مطرح
شده بود. مخترع جدید این ماشین نام هلیکوپتر به آن داده است.

خرابکاری در مسیر مسابقه دوچرخه سواری دور فرانسه 30 ژوئیه
1905 سومین مسابقات دوچرخه سواری دور فرانسه( France Tourde ) با
شرکت 60 رکابزن که فقط 24 تن از آنها مسیر را تا خط پایان ادامه
دادند, برگزار شد. امسال برای اولین بار بخشی از مسیر مسابقه از
جاده های مرتفع کوهستان آلپ می گذشت که رکاب زدن در فراز و نشیبهای آن
قدرت و مهارت لازم دارد. از حوادث نامطلوب این دور مسابقات, نوعی
خرابکاری موذیانه در مسیر دوچرخه سواران بود, بدین ترتیب که افرادی
ناشناس در قسمتهای حساسی از مسیر, میخ پراکنده بودند و لاستیک
دوچرخه ها مرتبا پنچر می شد!
قهرمان دور فرانسه امسال لوئی تروسلیه معروف به تروترو است که
قبلا هم در مسابقات متعدد دیگر به مقام اول رسیده است.

طراح سیاست خارجی فرانسه کنارمی رود
6 ژوئن 1905 تئوفیل دلکاسه( Delcasse . T )وزیر خارجه فرانسه
که توافقنامه تفاهم با انگلیس, از تازه ترین ابتکارات سیاسی او
بوده, درنظر دارد از سمت خود استعفا کند و علت آن را مخالفت با تشکیل
کنفرانس بین المللی پیشنهادی آلمان برای بررسی مساله مراکش در سال
آینده ذکر می کند. به نظر دلکاسه, براساس تفاهم با انگلیس, دولت
فرانسه در مراکش از آزادی عمل برخوردار است, درحالی که تشکیل کنفرانس
بین المللی و دخالت قدرتهای دیگر بخصوص آلمان در مسایل مراکش قضیه را
بغرنجتر می کند و هدف آلمان از این مانور سیاسی نیز چیزی جز این نیست
که تفاهم انگلیس و فرانسه را بی اثر سازد و درضمن با حمایت ظاهری از
استقلال مراکش, جای پایی در این سرزمین به دست آورد.
هیات دولت فرانسه استدلال وزیرخارجه را می پذیرند, اما معتقدندکه
فعلا ناگزیر به قبول پیشنهادآلمان برای تشکیل کنفرانس بین المللی
مراکش هستند, زیرابراساس توافق بین المللی سال 1880 در مادرید,
برای قدرتهای اروپایی, ازجمله آلمان, مناطق نفوذی در مراکش اختصاص
یافته بود و پس از ربع قرن هنوز قرارداد تازه ای جای آن توافقنامه را
نگرفته است. بدین گونه فن بولو صدراعظم زیرک امپراتوری رایش, با
زمین زدن تکخال سیاسی کنفرانس مراکش, از یکسو رقیب فرانسوی اش
دلکاسه را از میدان به در می کند و از سوی دیگر داد و ستد استعماری
معروف به تفاهم صمیمانه را درمیان انگلیس و فرانسه به چالش
می خواند. با وجود این هنوز بازی تمام نشده و تا تشکیل کنفرانس
بین المللی مساله مراکش چندماهی باقی است.

اوت 1905
تزار روسیه به تشکیل دوما فرمان داد
19 اوت
نیکلای دوم تزار روسیه با صدور فرمان تشکیل یک مجلس مشورتی را به نام
دوما مقرر کرد که گامی است به سوی سلطنت مشروطه, اما مجلس موردنظر
تزار جنبه مشورتی دارد, نه برای قانونگذاری نمایندگان آن هم با
رای گیری محدود و غیرمستقیم از سوی مردم انتخاب می شوند.
چگونگی تشکیل دوما در کمیسیونی که به ریاست بولیگین وزیر کشور
روسیه در ماه مارس گذشته ترتیب یافت مورد بررسی قرار گرفت و طرحی که
آماده شد در ماههای مه و ژوئن در هیات دولت روسیه به تصویب رسید و
فرمان تزاربراساس این مصوبه صادر شد, اما مخالفان دولت, از جمله
دموکراتها و بلشویکها و سایر گروهها, در عین جبهه گیری در مقابل
یکدیگر, نسبت به دومای موردنظر تزار واکنش یکسان نشان داده و همگی
آن را ردکرده اند.

حق تعطیل و استراحت برای بلژیکیها
20 اوت
در بلژیک قانون جدید به تصویب پارلمان رسیده و اجرا شده است که
براساس آن تعطیل روز یکشنبه در همه موسسات صنعتی و بازرگانی و
ادارات دولتی و سازمانهای مختلف بخش خصوصی اجباری است. حتی کسانی که
در منزل خدمتکار دارند و موظف هستند یک روز در هفته به او حق استراحت
و تعطیل کار بدهند. موسسات حمل و نقل دریایی و ماهیگیران حرفه ای و
فروشندگان دوره گرد, از شمول این قانون مستثنی خواهندبود.

هوانوردی از روی آب 18 ژوئیه 1905 برادران ووآزن( Voisin )
دو هواپیمای جدیدی را که ساخته اند, در رودخانه سن به معرض آزمایش
گذاشتند. آنها در انواع کارهای فنی و مکانیکی به ویژه ساخت اتومبیل
و قایق های موتوری از مهارت و ابتکار برخوردارند, اما از چندی پیش
عشق به پرواز, تلاشهایشان را روی ساخت ماشینی که با استفاده از یک
موتور بتواند به پرواز درآید, متمرکز کرده است.
گابریل, برادر بزرگتر, طرح هواپیمایی را اجرا کرده است که نه از
روی زمین بلکه از روی آب به هوابرمی خیزد, بدین ترتیب که با یک
قایق سریع السیر روی آب یدک کشیده می شود و با سرعت گیری به هوا پرواز
می کند. این هواپیما مجهز به یک موتور بنزین سوز برای پرواز افقی است
و با کاهش تدریجی سرعت به آرامی روی آب فرودمی آید. در آزمایش دو
نمونه از این نوع هواپیما, پرواز اولین نمونه کاملا موفقیت آمیز بود.
هواپیما طبق پیش بینی پس از مسافتی یدک کشی توسط قایق سریع السیر از
روی رودخانه سن به هوا برخاست و در ارتفاع 5 متری از سطح آب در حدود
300 متر پرواز افقی انجام داد و سپس با فرود آرام روی رودخانه
قرارگرفت.