محققان به تازگی دریافته‌اند که «حافظه» سلول‌های چربی می‌تواند توضیح دهد چرا بازگشت وزن، معروف به اثر یویو، پس از رژیم‌های سخت برای افراد چاق رخ می‌دهد. این کشف نشان می‌دهد که تغییرات اپی‌ژنتیکی در سلول‌های چربی حتی پس از کاهش وزن باقی می‌مانند، به معنای اینکه سلول‌ها شرایط قبلی خود را به یاد می‌آورند.

نقش اپی‌ژنتیک در بازگشت وزن

اپی‌ژنتیک به تغییراتی اطلاق می‌شود که بدون تغییر در توالی دی‌ان‌ای، نحوه تفسیر ژن‌ها توسط سلول‌ها را تغییر می‌دهد. این تغییرات می‌توانند پایدار بمانند و در اثر عوامل محیطی یا رفتاری به وجود آیند. لورا هینت، زیست‌شناس از موسسه فناوری فدرال سوئیس، توضیح داده است که این نشانگرها به سلول می‌گویند چه نوع سلولی هستند و چه وظیفه‌ای دارند.

نتایج تحقیقات و آزمایش‌ها

تحقیقات بر روی بافت چربی ۲۳ نفر نشان داد که حتی پس از کاهش وزن ناشی از جراحی، الگوهای ژنی این افراد تغییر نکرده است. در آزمایش‌های انجام‌شده بر روی موش‌ها نیز مشخص شد که موش‌های کاهش وزن یافته، در صورت مصرف مجدد رژیم پرچرب، سریع‌تر از سایرین وزن اضافه می‌کنند. فردیناند فون‌مایان، متخصص اپی‌ژنوم، بیان کرده که سلول‌های چربی توانایی «به یادآوری» وضعیت چاقی را دارند و به سرعت به آن حالت بازمی‌گردند.

پیامدهای کشف جدید

هنوز مشخص نیست که حافظه سلول‌های چربی تا چه مدت باقی می‌ماند، و این مسئله نیازمند تحقیقات بیشتری است. برخی کارشناسان معتقدند که اگر بتوان نشانگرهای اپی‌ژنتیکی را شناسایی کرد، ممکن است بتوان آن‌ها را به عنوان اهداف دارویی برای کاهش وزن پایدار استفاده کرد.

دانشمندان تاکید دارند که بازگشت وزن نباید به عنوان یک شکست شخصی تلقی شود. دکتر هینت بر این نکته تاکید کرده که افراد برای مقابله با این پدیده به کمک بیشتری نیاز دارند و عدم موفقیت در کاهش وزن تقصیر شخصی نیست.

آینده پژوهش

این یافته‌ها نقطه آغاز مهمی برای درک بهتر اثر یویو و بازگشت وزن پس از کاهش است. با پیشرفت در این حوزه، محققان امیدوارند راه‌حل‌های موثرتری برای حفظ کاهش وزن بیابند. نتایج این مطالعات در نشریه علمی نیچر منتشر شده است.