محمدتقی جواهری گیلانی؛ مشهور به شمس لنگرودی، شاعر و پژوهشگر، در سال ۱۳۲۹ در محلۀ آسید عبدالله لنگرود به دنیا آمد.
وی در خانواده‌ای مذهبی بزرگ شد. این شاعر پرکار، دوره دبستان و دبیرستان را در لنگرود و دورۀ دانشگاه را در رشت گذراند.
لنگرودی سرودن شعر را از دهه ۱۳۵۰ آغاز کرد و نخستین دفتر شعرش با نام «رفتار تشنگی» در سال ۱۳۵۵ منتشر شد. وی پس از انتشار مجموعه‌های«خاکستر و بانو» و «جشن ناپیدا» در اواسط دهه ۱۳۶۰ به شهرت رسید.
در سال‌های پرتب ‌و تاب دهه ۱۳۶۰ از او چهار مجموعه شعر منتشر ‌شد؛ سپس حدود ده سال را با سکوت در شعر ‌گذراند و سرانجام در سال ۱۳۷۹، مجموعه شعر «نت‌هایی برای بلبل چوبی» را به بازار کتاب عرضه کرد.
این شاعر در دهه ۱۳۸۰ «سال‌های سکوت و کم‌کاری» را جبران می‌کند؛ در این سال‌ها هشت مجموعه شعر از او منتشر ‌شد که برخی از آنها عبارتند از: «پنجاه‌وسه ترانه عاشقانه»، «رسم‌کردن دست‌های تو» و «شب، نقاب عمومی است».
وی که زمانی در دانشگاه، تاریخ هنر درس می‌داد، کتابی با نام رباعی محبوب من منتشر کرده که مجموعه‌ای از بهترین رباعیات از رودکی تا نیما به شمار می‌آید.
شمس لنگرودی در سال ۱۳۸۹ در فیلم فلامینگو شماره ۱۳ به کارگردانی حمیدرضا علیقلیان در نقش یک شاعر ظاهر شد و پس از آن در سال ۱۳۹۳ در فیلم سینمایی احتمال باران اسیدی به کارگردانی بهتاش صناعی‌ها مجدداً به ایفای نقش پرداخت. این فیلم با استقبال روبرو شد و بازخوردهای خوبی داشت.
در سال ۱۳۹۴ در فیلم سینمایی پنج تا پنج در نقش یک قاضی بازنشسته ظاهر شد که نقش مقابلش را رضا کیانیان ایفا می‌کرد.
فیلم «تمرینی برای اجرا» آخرین ساخته محمد‌علی سجادی که استاد شمس لنگرودی هم در آن به ایفای نقش پرداخته است در آبان‌ماه ۱۳۹۵ در گروه سینماهای هنر وتجربه اکران ‌شد.
او پس از سال‌ها شاعری در سال ۱۳۹۰ اولین ترانه‌اش به نام «در شب» را با آهنگسازی کامران رسول‌زاده خوانده است.

برخی از آثار محمد شمس لنگرودی:
رفتار تشنگی
در مهتابی دنیا نشر چشمه
خاکستر و بانو نشر چشمه
جشن ناپیدا نشر چشمه
قصیده لبخند چاک چاک نشر مرکز
نت‌هایی برای بلبل چوبی نشر سالی
پنجاه و سه ترانه عاشقانه انتشارات آهنگ دیگر
باغبان جهنم انتشارات آهنگ دیگر
ملاح خیابان‌ها انتشارات آهنگ دیگر
توفانی پنهان شده در نسیم گزیده شعرها با مقدمه و انتخاب بهاءالدین مرشدی نشر چشمه
مجموعه اشعار انتشارات نگاه
هیچ کس از فردایش با من سخن نگفت گزیده شعرها با انتخاب و مقدمه آزاده کاظمی
۲۲ مرثیه در تیر ماه؛ شامل اشعاری مرتبط با رویدادهای پس از انتخابات ۱۳۸۸
مرا ببخش خیابان بلندم گزیده شعرها با انتخاب غلامرضا بروسان
لب خوانی‌های قزل آلای من انتشارات آهنگ دیگر
رسم کردن دست‌های تو انتشارات آهنگ دیگر
می میرم به جرم آن که هنوز زنده بودم نشر چشمه
چوپانی سایه‌ها گزیده شعرها با انتخاب کریم رجب زاده
شب نقاب عمومی است انتشارات نگاه

رمان:
رژه بر خاک پوک
آنها که به خانه ی من آمدند

تحقیق:
تاریخ تحلیلی شعر نو چهارجلدی
گردباد شور جنون
مکتب بازگشت
از جان گذشته به مقصود می‌رسد
رباعی محبوب من
روزی که برف سرخ ببارد