موزه آستانه قم به روایت گروه قم گردی
موضوع : ایران‌شناسی | قم

موزه آستانه قم به روایت گروه قم گردی

گزارش قمگردی / هفته دهم / شنبه 19/10/94
موزه قم ( قسمت اول )(بدلیل گستردگی موضوع موزه قم مقرر شد در دوهفته متوالی بازدید صورت گیرد )
 موزه ها از جمله اماکنی هستند که با دیدگاه متفاوت، مورد بازدید قرار میگیرند . برخی با نگاه تاریخی، برخی با نگاه هنری وبرخی دیگر با نگاه صرفا تفریحی و  توریستی به سراغ موزه ها می روند . نگاه ما تصویری و از زاویه دوربین است و شما با هر سلیقه ای که باشید بهره آن را خواهید برد.
موزه گنجینه ای است مادی و معرفتی . برای برخی سود کلان در معاملات اشیائ عتیقه دارد و برای برخی یک معبد و یک دانشگاه . و برای برخی، تماشاگه راز است که عقل و هوش و خرد یک ملت را در قالب اشیاء به نمایش می گذارد
" موزه استانه مقدسه قم" ، یکی از صدها موزه ایران و یا یکی از هزاران موزه در سطح جهان است که شما را به ساعاتی تفکر و تماشای تاریخ فرهنگ و تمدن ایران دعوت می کند.
این موزه غالبا از اشیاء و لوازمی گرد اوری شده که مردم و شخصیتهای سیاسی و علمی با عشق به استان حضرت معصومه س اهداء کرده اند و علاوه بر جنبه هنری و تاریخی اشیاء ، نمودی از مجبت و عشق مردم به اهل بیت را نیز همراه خود دارد و گردش در ان همراه با حس تمامی این عواطف مردمی است.
موزه قم در سال 1314 شمسی ، ابتدا از جمع آوری هدایای مردمی در محوطه داخلی حرم مطهر، کنار مسجد موزه و در ضلع جنوبی مسجد بالاسر شکل گرفت (درب ورودی آن محل فعلی مقبره شهید مطهری و علامه طباطبایی بوده است) . پس از انقلاب با گسترش فضای داخل حرم این موزه در سال1361 به محل فعلی واقع در میدان آستانه جنب دفتر تولیت حرم منقل گردید. 
موزه فعلی با مساحتی حدود یک هزار متر مربع شامل دو طبقه و دارای دو تالار نمایش آثار و هم چنین بخشهای اداری ،موزه داری، مخزن اثار و کارگاه ویژه تعمیر و مرمت نسخ خطی و اثار هنری است. 
هم اکنون بیش از سه هزار قلم اثر نفیس تاریخی و هنری در موزه نکهداری می شود که بخش عمده ان متعلق به ادوار اسلامی و بقیه مربوط به دوره های پیش از اسلام ، ایران باستان و حتی پیش از میلاد مسیح است .
ویژگی بارز این موزه ، تنوع موضوعی آثار است  که مهمترین ان عبارت است از:
قرانهای نفیس – تابلوهای خط و تذهیب – انواع مسکوکات – آثار فلزکاری – ظروف سفالینه – کاشیکاری – قالی و قالیچه های دستباف –خاتم کاری – منبت کاری –آثار حجاری – سنگهای قیمتی شیشه و ابگینه و ظروف چینی .
در بخشی از این موزه سنگ قبرهای مرمرین متعلق به پادشاهان و امیران قاجار و صفویه مدفون در حرم  نگه داری میشود که پس از تغییر فضاهای داخل حرم  به موزه منتقل شده است .
نکته مهم در این بازدید، اطلاع از حجم زیادی از آثار گرانبهای تاریخی است که بدلیل کمبود فضا و عدم توجه کافی از سوی  مسئولین ذیربط به اهمیت موزه و نمایش اثار تاریخی، در انبار موزه نگه داری میشود.     
     در تهیه این گزارش و گزارش بعدی از راهنمایی حضوری کارشناس  محترم موزه آقای بهزاد یوسف زاده  و کتاب ارزشمند ایشان (راهنمای موزه استان مقدسه قم ) استفاده شده، که مدیریت و دوستان کانال قمگردی، کمال تشکر را از ایشان مینماید .    
در بازدید این هفته ، ابتدا ملاقاتی حضوری داشتیم با اقایان محمد عباسی یزدی مدیر موزه قم و اقای یوسف زاده کارشناس موزه. هر دو نفر گلایه های فراوانی داشتند ؛از شرایط حاکم بر موزه قم ، از حجم زیاد اثار و عدم مکان مناسب برای نمایش ، از آثاری که  در انبارها نکه داری میشود و امکان آن نیست تا در معرض دید علاقه مندان قرار گیرد . 
ساختمان فعلی موزه در کنار کتابخانه آستانه مقدسه قرار دارد . در ابتدا قرار بوده کل این ساختمان  در اختیار موزه باشد که بخشی از آن کتابخانه شده است . در محموعه چدید، ضلع شرقی خیابان استانه نیز، فضای مناسبی در ابتدا برای موزه در نظر گرفته شده بود  با سالنهای وسیع، که آنهم متاسفانه تحویل کتابخانه شده است . علیرغم اهمیتی که باید برای کتابخانه قائل شد ، موزه نیز جایگاه خاص خود را می طلبد . بطور کلی می توان گفت معاونت فرهنگی آستان مقدسه که موزه زیر مجموعه آن است، دیدگاه چندان روشن وتخصصی نسبت به امر موزه و موزه داری ندارد . 
گلایه دیگر مسئولین موزه، عدم هماهنگی و عدم توجه مسئولین شهری قم  به جایگاه موزه است .  با این توجیه که موزه قم، زیر محموعه آستانه مقدسه است، نهادهای مرتبط مثل استانداری ، شهرداری ، میراث فرهنگی و گردشگری واداره کل ارشاد ، هیج مسئولیتی در خصوص  موزه آستانه قم احساس نمی کنند و حتی تبلیغ و ترویچ و هماهنگی تورهای گردشگری حهت بازدید به عمل نمی آید.
در ادامه بازدید، بخش هایی که در بازدید قبل فرصت تهیه گزارش نشد، مورد بازدید قرار گرفت که مهمتر از همه دربهای قدیمی حرم است که تماما ساخت هنرمندان دوران صفویه و قاجار است.همچنین یک مجموعه جانداران دریایی اهدایی به موزه و تعدادی اثر دیگر است که گزارش تصویری ان تقدیم میگردد.  
برای کسب اطلاعات بیشتر و بازدید از عکسها و گزارشات به سایت موزه قم سر بزنید.

نظر شما