مجله  پیام زن  آبان 1375، شماره 56 

نویسنده : فریبا شیرازی
88
پیشنهاد ایران در خصوص «تعیین دبیرخانه دائمی نهادهای دولتی پیشرفت امور زنان به منظور تقویت این نهادها در آسیا» به عنوان اصلی ترین مصوبه «اجلاس منطقه ای تقویت ساختارهای ملی برای ارتقاء وضعیت زنان در اجرای کار پایه عمل پکن» مورد استقبال و توافق نمایندگان 20 کشور منطقه

آسیا و اقیانوسیه قرار گرفت.

در این اجلاس که با هدف بررسی و تبادل نظر در مورد ابزارهای اجرایی ارتقاء وضعیت زنان، وارد کردن مباحث جنسیت در برنامه عمل توسعه و شناسایی نکات حساس و مهم در تواناسازی کشورها برای اجرای سند پکن توسط کمیسیون اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل، برای آسیا و اقیانوسیه (اسکاپ) در سئول پایتخت کره جنوبی و طی آخرین روزهای شهریورماه برگزار شد، هیأتی متشکل از خانمها دکتر معصومه ابتکار و دکتر سوسن بصیری به عنوان نمایندگان دفتر امور زنان نهاد ریاست جمهوری و آقای مهدی حمزه ای از سوی وزارت امور خارجه شرکت داشتند.

در نخستین روز از برگزاری این اجلاس خانم دکتر ابتکار در زمانی که به ارائه گزارش و سخنرانی نماینده جمهوری اسلامی ایران، اختصاص یافته بود، طی سخنان مبسوطی به نقش زنان آسیایی در جهت دهی به حرکت جهانی زنان و ابقاء بُعد اخلاقی و معنوی توسعه، توسط آنان اشاره کرده و گفت: ما امروز اینجا هستیم تا دستاوردهایمان را ارزیابی کرده، برای بهبود روشها و مکانیزمهای اتخاذ شده تبادل نظر کنیم و بیش از آن اطمینان حاصل نماییم که سمت و سوی حرکتمان متناسب با شؤونات انسانی و ارزشهای اخلاقی است.

وی با ابراز اطمینان از اینکه در آستانه قرن بیست و یکم زنان و مردان آسیایی با استفاده از ابزار و مکانیزمهای مؤثر و مشارکت و همسویی با یکدیگر، متضمن ارزشها و شؤونات انسانی برای نسل منتظر آینده خواهند بود، از ارگانهای متخصص سازمان ملل خواست تا در شاخصهای سنجش توسعه، شاخص «استحکام خانواده» را نیز بگنجانند.

دکتر ابتکار با اشاره به ارتقاء آمار در حوزه آموزش، بهداشت و سیاست برای زنان کشورمان گفت: زنان ایرانی با استفاده از الگوهای اسلامی روش جدیدی را در توازن میان رسالت خانوادگی و اجتماعی خود برقرار کرده و بدین وسیله می توانند پاسخگوی نیازهای سیاسی و اجتماعی دوران معاصر خود باشند.

پیشنهاد ایران در این سخنرانی مبنی بر تشکیل دبیرخانه دائمی نهادهای دولتی پیشرفت امور زنان در آسیا و اقیانوسیه، در آخرین روز برگزاری اجلاس به عنوان اصلی ترین مصوبه، مورد تأیید شرکت کنندگان قرار گرفت.

خانم دکتر سوسن بصیری از اعضای هیأت اعزامی پس از بازگشت به کشور در گفتگویی با ما اهمیت این اجلاس، مطالب مطرح شده، لزوم نزدیکی و ارتباط مستحکم میان کشورهای منطقه و نقش دبیرخانه دائمی را در ایجاد این ارتباط تشریح کرد.

وی ابتدا در مورد نقش و انگیزه «اسکاپ» از پی گیری مسایل زنان گفت: اسکاپ یا کمیسیون امور اجتماعی و اقتصادی آسیا و اقیانوسیه شاخه ای از تشکیلات سازمان ملل است که در چارچوب فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی، برای منطقه آسیا و اقیانوسیه فعالیت می کند. از چند سال پیش بخشی در اسکاپ تحت عنوان «زنان در توسعه» ایجاد شد، تا در زمینه وضعیت زنان فعال باشد و همه ساله اجلاسی را برگزار کند که کشورهای منطقه در آن به بحث و تبادل نظر به منظور

بهبود وضعیت زنان بپردازند.

حدود یک سال و نیم قبل از برگزاری اجلاس پکن، اولین جلسه نهادهای اجرایی مربوط به زنان در منطقه تشکیل شد و حاصل آن آشنایی، تبادل نظر و چاپ کتابی حاوی اسامی و اطلاعات مربوط به این نهادهای اجرایی در کشورهای منطقه بود که نام دفتر امور زنان نهاد ریاست جمهوری نیز به عنوان نهاد اجرایی مربوطه در جمهوری اسلامی ایران درج شده است.

بعد از کنفرانس پکن، اسکاپ مجددا از کشورها خواست در یک نشست مشورتی شرکت کنند و تغییرات انجام شده و نقاط قوت و ضعف ساختارهای اجرایی را به منظور تقویت آنها مورد بررسی قرار دهند. بنابراین اجلاس اخیر تشکیل شده و نمایندگان 20 کشور منطقه در آن شرکت کردند.

خانم دکتر بصیری با اشاره به گزارشهای ارائه شده از سوی کشورها گفت: روشن است که طی یک سال اخیر تلاشها بیشتر شده و برخی نهادهای اجرایی زنان تقویت و تکمیل شده اند. اما به طور کلی بر اساس گزارشی که یک گروه محقق در همین اجلاس ارائه داد، طیف وسیعی از نهادهای اجرایی مربوط به زنان در منطقه وجود دارد که از سطح وزارتخانه در کشورهای فعال آغاز شده و به کشورهایی می رسد که مسایل مربوط به زنان در بخشهای مختلف حل شده و تشکیلات بارز جداگانه ای ندارند.

نماینده دفتر امور زنان در پاسخ به این سؤال که بحث ارزشهای معنوی و اخلاقی در کنار مباحث مربوط به توسعه اقتصادی چه جایگاهی را در منطقه آسیا و اقیانوسیه دارد، گفت: خوشبختانه زمینه طرح بحث ارزشهای فرهنگی، ملی و مذهبی در این منطقه بسیار مساعد است و بسیاری از کشورها بدان معتقدند. اما انصافا باید گفت اولین کشوری که آن را با جدیت طرح و پی گیری کرد، ایران بود. ما اعلام کردیم که در کنار شاخصهای کمّی توسعه باید شاخصهای کیفی ناظر بر ابعاد معنوی و ارزشی جامعه وجود داشته باشد تا توسعه به معنای حقیقی آن تحقق یابد.

ایران این بحث را باز کرد و خوشبختانه با توجه به زمینه های مستعدی که هنوز در مشرق زمین نسبت به این امر وجود دارد، امروز اکثر قریب به اتفاق کشورهای منطقه بحث رعایت ارزشها و احترام به فرهنگ ملل را پذیرفته اند.

دکتر بصیری با اشاره به پیشنهاد ایران مبنی بر تشکیل دبیرخانه دائمی نهادهای اجرایی زنان، در منطقه آسیا و اقیانوسیه گفت: به دلیل نزدیکی فرهنگها در صورت ارتباط قوی تر و تشکیلات منسجم تر، کشورهای آسیایی می توانند به صورت بارزتری در روند

حرکت جهانی برای بهبود وضعیت زنان ظاهرشوند. حرکت منسجم کشورهای صنعتی و غربی به خاطر همین ارتباط است. آنها به هم کمک کرده و از یکدیگر پشتیبانی می کنند تا مقاصد مشترکشان پیاده شود. بنابراین کشورهای آسیایی نیز می توانند از طریق ایجاد دبیرخانه و تشکیلاتی که بتواند آنها را نزدیکتر کند، به یکدیگر کمکهای تحقیقاتی، اطلاعاتی و آموزشی کنند و با یک موجودیت واحد، در صحنه بین المللی حاضر شوند. بدین ترتیب می توانند نظریات خود را با آراء متفق و بالا جا بیاندازند.

شایان ذکر است در آخرین روز از اجلاس مورد نظر و طی ملاقاتی که نمایندگان کشورهای شرکت کننده با نخست وزیر کره جنوبی آقای لی سو سونگ داشتند، خانم دکتر ابتکار به عنوان یکی از سه سخنران این جلسه یک بار دیگر بر لزوم همکاری ملتهای آسیایی بر اساس مشترکات فرهنگی و ارزشی تأکید کرد.

آقای لی سو سونگ نخست وزیر کره جنوبی نیز ضمن استقلال از سخنان ایشان گفت: من به لزوم رعایت شؤونات اخلاقی از ناحیه زنان در جامعه اعتقاد دارم و به خاطر وجود معنویت و اخلاقیات بیشتر در میان زنان، آنها را برای تصدی امور اجتماعی شایسته تر می دانم.