موضوع : پژوهش | مقاله

رسانه اخلاقی و اخلاق رسانه‌ای

«اگر بر مدیریت رسانه‌ای و برنامه‌سازی رسانه‌ها، دین، اخلاق و فضیلت حاکم شود، قطعاً وضع بشر بهتر از وضع موجود خواهد بود و در چنین شرایطی رسانه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز خوشبختی انسان‌ها باشند». رهبر معظم انقلاب با اشاره به تأثیرگذاری متفاوت رسانه‌ها که در یک جهت می‌توانند در بهبود زندگی انسان و گسترش صلح و امنیت جهانی مؤثر باشند و در جهت دیگر قابلیت تبدیل شدن به عامل برافروختن جنگ‌های خانمانسوز، رواج آداب و رفتارهای مضر و تهی کردن ملت‌ها از هویت خود را دارند، فرمودند: «رسانه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز گفت‌وگوی آزاد و دوجانبه و همچنین چندجانبه میان ملت‌ها و وسیله‌ای برای تبادل مفاهیم فرهنگی و اخلاقی و ارزش‌های والای انسانی میان آنان باشند». رهبر انقلاب اسلامی، رسانه‌های جهانی را در عصر حاضر جاده‌ای یکطرفه و در خدمت انعکاس خواسته‌های صاحبان امپراتوری رسانه‌ای دانستند و خاطرنشان کردند: «امروز رسانه‌های دنیا به طور کامل در انحصار کسانی است که بزرگترین کارخانه‌های اسلحه‌سازی و ویرانگرترین بمب‌های اتمی را در اختیار دارند و خواستار حاکمیت فضیلت اخلاقی، دین، معنویت و صلح در جهان نیستند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تبیین جاده یکطرفه رسانه‌ای دنیا و نقش این رسانه‌ها در بزرگنمایی هرآنچه که به مصلحت صاحبان قدرت است، افزودند: «امروز مصلحت صاحبان زر و زور اقتضا می‌کند که رسانه‌های تحت سلطه آنها اسلام را مساوی تروریسم و امریکا را مظهر حقوق بشر و دموکراسی نشان دهند. این دروغ‌های بزرگ با استفاده از ابزارهای پیشرفته و پیچیده‌ترین شیوه‌ها به عنوان حقیقت به مردم دنیا القا می‌شود».
(بیانات رهبر معظم انقلاب 26/02/1385)
در دنیای امروز که مفهوم رسانه به امکانات و توانایی‌های مختلف مادی و معنوی اطلاق می‌گردد و از محدوده روزنامه و تلویزیون و رادیو بسیار فراتر رفته و حتی بسیاری از آحاد بشر را شامل می‌شود بی‌شک در این فضای گسترده و با توجه به اثرپذیری ذاتی انسان از رسانه و پیام‌های تولیدی آن و همچنین با نگرش بر قدرت اثرگذاری رسانه‌ها خصوصاً رسانه‌های مدرن و پیچیده امروز، آنچه فرهیختگان و متولیان امور اخلاقی و فرهنگی جوامع را به تکاپوی مضاعف در هدایت تولیدات رسانه‌ای موظف می‌دارد، ورود مرام‌های خاص غیرانسانی و غیراخلاقی در عرصه فعالیت‌های رسانه است. به طور خاص انگیزه‌های منفعت‌طلبانه رسانه‌داران نوعاً در جهت منافع نظام سلطه است تا در این بین منفعت‌های پست و بی‌ارزش آنها نیز تأمین گردد. در همین راستا گسترش فضای ضداخلاق و ترویج رفتارهای غیرانسانی که نوعی از آزادی کاذب را به مخاطبین القا می‌کند به یکی از مرام‌ها و استانداردهای لیبرالی رسانه‌داری تبدیل شده است. رسانه حرفه‌ای و رسانه‌نگاران حرفه‌ای به بهانه تخصصی بودن حوزه فعالیت‌شان خود را از رعایت اخلاق عمومی بی‌نیاز دانسته و حتی آن را منافی حق آزادی بیان و اصول حرفه‌ای می‌دانند و به رعایت مرام حرفه‌ای و حرکت در مسیر پیشرفتگی و استاندارد اکتفا می‌کنند و طبعاً از چنین کارگاهی، محصول اخلاقی و انسان‌ساز بیرون نخواهد آمد.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران که اصالتاً فرهنگی و براساس تعالیم اسلامی است، رسانه‌ها از ابزاری صرف و در جهت منافع رسانه‌داران که زمینه استعمار و استثمارگری جهانی کانون‌های قدرت و ثروت و نظام سلطه را فراهم می‌آوردند به رسانه‌هایی اخلاق‌مدار و در راستای اهداف انسانی و الهی بدل گشتند و البته این، چشم‌انداز و افق پیش رویی بود که محتاج فکر و اندیشه و مدیریت و نظارت دائمی است.

 

منبع: / روزنامه / ایران ۱۳۹۰/۰۷/۰۷
نویسنده : سیدمهدی طباطبایی

نظر شما