روزنامه نیویورک تایمز آمریکا در مقاله‌ای به بررسی جایگاه احزاب اسلامی در تونس بویژه حزب‌النهضه پرداخته و با تایید این موضوع که این حزب پیروز انتخابات آتی تونس محسوب می‌شود، تلاش کرده است دیدگاه مخاطبان را نسبت به این حزب تغییر داده و با خطرناک‌ توصیف کردن آن، درصدد تضعیف موقعیت این حزب برآید.
با این حال، اعتراف این روزنامه آمریکایی به جایگاه اسلام و احزاب اسلامی در تونس پس از سرنگونی رژیم زین‌الدین بن علی و پیروزی انقلاب مردم تونس خواندنی است.
اسلامگرایان تونس به مدت 2 دهه فشار و سنگینی سرکوبگرانه حکومت دیکتاتوری بن‌علی از قبیل شکنجه، زندان یا تبعید را تحمل کردند.
پس از فرار زین‌العابدین بن علی در ژانویه، اسلامگرایان حزب‌النهضه که زمانی فعالیت‌شان ممنوع بود، از سایه بیرون آمده، از خارج بازگشته و خود را به عنوان قوی‌ترین نیروی سیاسی تونس پس از انقلاب تثبیت کرده‌اند.
با وجود تضمین‌های مکرر سران حزب درباره بردباری و میانه‌روی آن، ظهور النهضه شایعات فراوانی را درباره حمله به زنان بی‌حجاب و هنرمندان، تخریب مشروب‌فروشی‌ها و اقامتگاه‌های زنان تن‌فروش به وسیله عوامل حزب و طرح‌هایی برای تبدیل کشور به یک خلیفه‌گری به وجود آورده است.
با در پیش بودن انتخابات حیاتی 24 جولای (2 مرداد) محبوبیت و قدرت سازمانی النهضه باعث نگرانی فزاینده بسیاری از فعالان و سیاستمداران است و بیم دارند این حرکت منجر به روی کار آمدن یک دولت اسلامی محافظه‌کار شود.
از آنجا که اعتراضات مردم تونس منجر به اعتراض و انقلاب در قاهره شد، تحلیلگران سیاسی به تونس به عنوان پیشاهنگ و سرمشق سایر تحولات می‌نگرند و وقوع تحولات بسیار گسترده‌تر در مصر را احتمال می‌دهند، زیرا در آنجا نیز اخوان‌المسلمین مسلمان از مزیت‌های مشابه النهضه برخوردار است.
یک برنامه‌ریز خشمگین حزب سکولار «اتحاد جمهوری» می‌گوید: «چگونه از ما می‌خواهید در مقابل النهضه برخیزیم؟ آنها برای انجام هر کاری آماده‌اند.»

سابقه تاریخی
النهضه با سال‌ها تجربه سازمانی، داشتن اعضای فراوان و دهه‌ها اعتبار به عنوان دشمن قسم خورده دیکتاتور، ثابت کرده است از هر حزب دیگری مجهزتر و آماده‌تر است.
به همین دلیل برنامه‌ریز خشمگین اتحاد جمهوریخواهان تعویق انتخابات جولای را خواستار است.
وی که خواست معرفی نشود، می‌گوید: «24 جولای به سود النهضه است. این خودکشی است.» وی ادعا می‌کند باید با به قدرت رسیدن النهضه اوضاع تونس مثل ایران خواهد شد.
اما مسوولان النهضه می‌گویند نگرانی درباره پیامدهای به قدرت رسیدن این حزب بی‌اساس است. عبدالله زوئری، عضو کمیته اجرایی و سخنگوی النهضه می‌گوید ما به جامعه‌ای آزاد، باز و میانه‌رو که همه شهروندان از حقوق برابر برخوردار باشند، معتقدیم. وی می‌افزاید: حزب ما خواستار حقوق برابر برای مردان و زنان، مسلمانان و غیرمسلمانان است.
وی تاکید دارد: «ما با سکولاریست‌هایی که می‌خواهند دیگران را مجبور کنند سکولار شوند، موافق نیستیم. به همین ترتیب با سلفی‌هایی که می‌‌خواهند دیگران را وادار کنند مسلمان شوند نیز مخالفیم.»
زوئری که جای مهر روی پیشانی دارد بیش از یک دهه به عنوان عضو حزب در زندان به سر برد.
او می‌گوید: «احساسات دینی مردم تونس به قدری شدید است که بعضی‌ها نمی‌توانند آن را درک کنند.»
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند النهضه ـ به معنای رنسانس یا جنبش نوزایی ـ از حدود 60 حزب سیاسی مجاز دیگر تونس محبوب‌تر است. نشریه هفتگی حزب ـ فجر ـ پس از 20 سال ممنوعیت از آوریل بار دیگر انتشار یافت و به گفته مسوولان حزب حالا هفته‌ای 70 هزار نسخه می‌فروشد‌.
انتخابات جولای منجر به تشکیل مجلسی خواهد شد که وظیفه آن بازنویسی قانون اساسی است. النهضه در تدارک انتخابات، دفاتر محلی تازه باز کرده و گفته می‌شود امامان در مساجد سراسر کشور برای آن تبلیغات می‌کنند.
اما بی‌اعتمادی به این حزب همچنان دامن زده می‌شود. ابراهیم لطایف، گوینده رادیو «موزاییک اف‌ام»، فرستنده‌ای که وی در آن از اسلامگرایان بشدت انتقاد می‌کند، مدعی است: «مسوولان حزب حرف‌های دوپهلو می‌زنند و همه این را می‌دانند. آنان پیش از پیروزی در انتخابات این حرف‌ها را می‌زنند، اما وقتی به قدرت برسند قوانین خشنی را حاکم خواهند کرد».
با وجود این که خصومت دیکتاتور تونس با اعضای النهضه باعث محبوبیت فراوان آنها در بین مردم شده است حالا نگرانی از آنها دامن زده می‌شود و مخالفان ادعاهایی مشابه را طرح می‌کنند. گروه‌های ضدالنهضه در فیس‌بوک هزاران طرفدار گرد آورده و معترضان در سراسر کشور این حزب را محکوم کرده‌اند. به نظر می‌رسد بعضی از نگرانی‌ها از نامشخص بودن این که دقیقا چه کسی این حزب را رهبری خواهد کرد، سرچشمه می‌گیرد. راشد الغنوشی، رهبر قدیمی آن گفته است به دنبال کسب قدرت نیست.
لطایف اما می‌گوید یک تونس دموکراتیک به ممنوعیت النهضه بستگی دارد. وی همچنین اعتراف دارد: «اسلام ریشه‌های عمیقی در جامعه ما دارد».
ماده اول قانون اساسی سابق تونس اسلام را دین ملی کشور می‌شناسد و 98 درصد از 6/10 میلیون نفر ساکنان تونس مسلمانند و مدارس دولتی اصول دینی را آموزش می‌دهند. با این حال رهبران دینی هرگز نقشی در حکومت نداشته‌اند.

اصلاحات آرام
حبیب بورقیبه، پدر استقلال و نخستین رئیس‌جمهور تونس سکولاریستی سرسخت بود که چندهمسری را ممنوع کرد، سقط جنین را قانونی دانست و یک بار در ماه رمضان در برنامه‌ای تلویزیونی آب پرتقال نوشید.
النهضه قول داده به اصلاحات اجتماعی ادامه دهد و به طرفداری از قانونی رای داد که ایجاب می‌کند تعداد زنان و مردان در فهرست‌های انتخاباتی جولای برابر باشند. رهبران النهضه حزب خود را با حزب حاکم اسلامی ترکیه مقایسه می‌کنند و بسیاری از تحلیلگران این حزب را کاملا میانه‌رو می‌دانند.
با این حال، النهضه نگران است که بسیاری از مردم تونس خواهان «هویت عربی ـ اسلامی» نباشند. روئوی، یکی از اعضای این حزب، به عنوان نمونه به این امر اشاره می‌کند که در دبیرستان‌ها درس‌های ریاضیات و علوم را به فرانسه تدریس می‌کنند نه به عربی. او می‌گوید النهضه زنان را وادار به استفاده از حجاب نخواهد کرد. وی اعتراف می‌کند که این کار زمان می‌طلبد و می‌تواند هدفی برای سال‌های آینده باشد. وی در پاسخ به اتهام‌های گسترده درباره حمله حامیان النهضه به زنان بی‌حجاب می‌گوید: «کی، کجا، به چه کسانی؟»
خضر عبدالرحیم، پژوهشگر «موسسه روابط بین‌المللی و راهبردی در پاریس» می‌گوید النهضه در شهرها و مناطق داخلی قوی است و این امر شکاف فرهنگی بین «نخبگان بسیار غربی شده» در شهر تونس (پایتخت) و دیگر شهرهای ساحلی ـ که بسیاری از آنان در زمان بن علی زندگی خوبی داشتند ـ را با بیشتر مردم کشور نشان می‌دهد.
عبدالرحیم می‌افزاید: مساله این است که آیا نخبگان آماده‌اند بپذیرند بخشی از جمعیت کشور به شیوه‌ای متفاوت زندگی کنند چون اعتقادات و باورهای دیگری دارند.
وی می‌گوید: بدون اسلامگرایان ثبات سیاسی به وجود نخواهد آمد.
خانم نور عیاری، 19 ساله می‌گوید او در انتخابات به النهضه رای خواهد داد. او ‌در فروشگاه کار می‌کند، چادری سفید پوشیده و محجبه است و می گوید: حجاب در زمان بن‌علی ممنوع بود، اما از زمان فرار او مجاز شده است‌ و حالا زنان می‌توانند برای مدارک شناسایی رسمی خود عکس با حجاب بدهند.
عیاری با اشاره به النهضه می‌افزاید: این کار به لطف وجود این حزب میسر شده است.
او نگرانی‌ها درباره این که النهضه نیات بنیادگرایانه خود را پشت ظاهری میانه‌رو پنهان کرده است را رد می‌کند: چرا آنان باید بعدها حرف خود را تغییر دهند؟ این نگرانی‌ها ناشی از ترسی است که رژیم بن‌علی آن را تلقین می‌کرد.
عبدالرحیم، پژوهشگر مورد بحث نیز برداشت‌های منفی علیه النهضه را کج‌خیالی و بدگمانی (پارانویا) می‌نامد.

منبع: / روزنامه / جام جم ۱۳۹۰/۳/۱۸به نقل از: نیویورک تایمز
مترجم : علی کسمایی