نقش "دفاع مقدس" در ایجاد نهضت بیداری اسلامی
آن زمان که حضرت امام خمینی با صراحت و اطمینان "جنگ" را "برکت" نامید و اعلام کرد: "هر روز ما در جنگ برکتی داشتهایم که در همه صحنهها از آن بهره جستهایم."(1)، کمتر کسی میتوانست به ژرفای این کلام راه یابد و اعماق آن را بکاود و درون مایههای اصلیاش را بیابد. زیرا در نگاه ظاهری و تفکر سطحی، آنچه از جنگ به دست میآید خرابی و تباهی است و اگر چه این از پیآمدهای طبیعی هر جنگ است، لکن مانع میشود که نبردهای سرنوشتساز و جهاد و مبارزاتی که با انگیزه الهی صورت میگیرد و دارای صفت "فیسبیلالله" است، شناخته شود و آثار بزرگ آن به مداقه درآید.
امام خمینی در رهنمودهای ژرف خویش جنگ را از جنبههای گوناگون برکت نامید و این آثار و برکات نه در ذهنیت و فکر، که در فضای گسترده عینیت و عمل به ظهور و تجلی درآمد و به همین دلیل این آثار عظیم "کاربردی" شدند و هیچ سکون و انزوایی را برنتابیدند.
وقتی امام خمینی فرمود:"ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نموده ایم."(2)، از واقعیتی سخن گفت که جای انکار نداشت و نه تنها دوستان انقلاب، که دشمنان انقلاب هم آثار انقلاب اسلامی را در چهارگوشه جهان مشاهده کردند و دریافتند که دفاع مقدس ایران اسلامی نقشی محوری در صدور ارزشهای انقلاب داشت و فرهنگ ناب و اصیل اسلامی که خاستگاه اصلی نهضت اسلامی ایران بود، چگونه بر محمل بال ارزشهای برآمده از دفاع مقدس نشست و به سوی جهان اسلام و سرزمینهای اسلامی بال و پر گشود و به فرهنگسازی پرداخت و بزرگترین اثر را به صورت بازگشت به خویشتن اسلامی و بیداری و تحرک در منطقه به تجلی درآورد.
همچنین امام خمینی اعلام کرد: "ما در جنگ به این نتیجه رسیدهایم که باید روی پای خودمان بایستیم."(3)
در نگاه حقیقتیاب امام خمینی، "روی پای خود ایستادن"، جنبه و جلوه عملی و تفکر "خودباوری" و داشتن "استقلال فکری" است که سالها و قرنها توسط قدرتهای استعماری و ایادی آنان که جریانهای فرهنگی و سیاسی از خود بیگانه میباشند، در سرزمینهای اسلامی ترویج گشت.
امام خمینی معتقد بود: بزرگترین وابستگی ملتها به ابرقدرتها و مستکبرین، وابستگی فکری و درونی است که سایر وابستگیها از آن سرچشمه میگیرد و تا استقلال فکری برای هر ملتی حاصل نشود استقلال در ابعاد دیگر حاصل نخواهد شد.(4)
امام خمینی درباره راه و روش رهایی از وابستگی فکری و فرهنگی اعلام میکرد: "برای به دست آوردن استقلال فکری و بیرون رفتن از زندان وابستگی، خود و مفاخر و مآثر ملی و فرهنگی خود را دریابید."(5)
همچنین امام خمینی اعلام میکرد آنگونه نیست که آمریکا و اروپا و شوروی نسبت به ملل و سرزمینهای اسلامی دارای نژاد برتر باشند(6) و بنابراین باید رسوبات تبلیغات برجامانده از قدرتهای استعماری را از فکر و ذهن زدود و به حرکت و تلاش امیدوارانه و متکی به خودباوری پرداخت تا به مرور ناشدنیها شدنی گردد و دیگر بار تمدن شکوهمند اسلامی که آثار آن بر سرتاسر جهان گسترده شده بود چهره نمایان سازد.
یکی از جلوههای شوم تفکر ذلتخیز برتری نژادی و فکری قدرتهای استکباری این بود که وجود مستشاران نظامی انگلیس و آمریکا و شوروی در کشورهای اسلامی را ضروری میدانست و رشد صنایع نظامی را با پذیرش این ضرورت پیوند میزد!
امام خمینی ثابت کرد که دفاع مقدس صحنه بروز و ظهور استعدادها و توانمندیهای فرزندان سلحشور اسلام میباشد و آنان با ابتکارات خود قادر به ایجاد زمینههای مساعد برای تحقیق و پژوهش به منظور یافتن راههای رشد صنایع نظامی و کمکردن و حتی از بین بردن فاصله بین "نیاز داخلی" به "متخصصان خارجی" میباشند.
امام خمینی این گونه به نقش دفاع مقدس در رفع ضعفهای نظامی که در واقع گلوی کشورهای اسلامی است که در چنگال خونبار قدرتهای استکباری فشرده میشود تا افکار و خواستهها و منافعشان تحمیل مگردد، تصریح میکنند:
"تنها در جنگ بود که صنایع نظامی ما از رشد آنچنانی برخوردار شد."(7)
عوامل سهگانهای که یاد کردیم، یعنی صدور انقلاب به سرزمینهای اسلامی در اثر جنگ هشت ساله، رسیدن به خودباوری یا استقلال فکری و رهایی از دامهای وابستگی و طفیلیگری که به دست و پای روح و جان بسته شده و اسارتهای فکری و جسمی به وجود آورده بود، حرکت در مسیر کسب تواناییهای تسلیحاتی و رشد صنایع نظامی در طول جنگ، خاستگاه "بیداری اسلامی" در گستره جهان اسلام شدند و ملتهای مسلمان را به "خود" آوردند و به "فرهنگ اصیل اسلامی" بازگرداندند و به مرور جرقههای این بیداری در طول دوران دفاع مقدس چشم و دل مسلمین را روشن کرد و آنان را از خواب غفلت به درآورد. آنان در اوج شگفتی دیدند که ملت مسلمان ایران به رهبری امام خمینی در برابر نه تنها رژیم بعث عراق، که در برابر پنج ضلعی شوم "آمریکا، انگلیس، اسرائیل، آلمان و فرانسه" (8) و وابستگانشان که کشورهای عربی منطقه همچون مصر، عربستان، اردن، مراکش، کویت، قطر و دیگر مزدوران مطیع و حلقه به گوش بودند، با صلابت و مقاومت ایستاد و استقلال و تمامیت ارضی ایران را در نفسگیرترین و حادترین شرایط صیانت و محافظت کرد.
پس از عوامل سهگانه یاد شده، باید وسعت نقش دفاع مقدس در بیداری اسلامی و به حرکت واداشتن ملل مسلمان را در ادبیات زیبا و روحبخش امام خمینی بیابیم که چنین بیان داشتند:
"ما مظلومیت خویش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نمودهایم. ما در جنگ پرده از چهره تزویر جهانخواران کنار زدیم. ما در جنگ، دوستان ودشمنانمان را شناختهایم... ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم. ما در جنگ ریشههای انقلاب پربار اسلامیمان را محکم کردیم. ما در جنگ حس برادری و وطندوستی را در نهاد یکایک مردمان بارور کردیم. ما در جنگ به مردم جهان و خصوصا مردم منطقه نشان دادیم که علیه تمامی قدرتها و ابرقدرتها سالیان سال میتوان مبارزه کرد. جنگ ما کمک به افغانستان را به دنبال داشت. جنگ ما فتح فلسطین را به دنبال خواهد داشت. جنگ ما موجب شد که تمامی سردمداران نظامهای فاسد در مقابل اسلام احساس ذلت کنند. جنگ ما بیداری پاکستان و هندوستان را به دنبال داشت. و از همه اینها مهمتر استمرار روح اسلام انقلابی در پرتو جنگ تحقق یافت.
همه اینها از برکت خونهای پاک شهدای عزیز هشت سال نبرد بود، همه اینها از تلاش مادران و پدران و مردم عزیز ایران در ده سال مبارزه با آمریکا و غرب و شوروی و شرق نشأت گرفت.
جنگ ما جنگ حق و باطل بود و تمام شدنی نیست. جنگ ما جنگ فقر وغنا بود. جنگ ما جنگ ایمان و رذالت بود و این جنگ از آدم تا ختم زندگی وجود دارد...
صدای اسلامخواهی آفریقا از جنگ هشت ساله ماست. علاقه به اسلامشناسی مردم در آمریکا و اروپا و آسیا و آفریقا یعنی در کل جهان از جنگ هشت ساله ماست."(9)
آنچه امروز توسط مسلمانان به پاخاسته در کشورهای مصر، لیبی، تونس، یمن، اردن، بحرین و سایر سرزمینها مشاهده میکنیم، آثار هشت سال دفاع مقدس ایران اسلامی میباشد.
ملتهای مسلمان منطقه دریافتند که با بازگشت به خویشتن الهی و تکیه بر فرهنگ غنی و جامع اسلامی که دارای جلوههای گوناگون اعتقادی، فکری، عبادی، اخلاقی، تربیتی، اجتماعی، نظامی، اقتصادی و نظامی است و پیامآور آزادی، استقلال، وحدت، اقتدار، عزت و رشدو پیشرفت در همه ابعاد حیات میباشد، میتوانند دیگر بار مجد و عظمت تمدن اسلامی را احیا و زنده کنند. ملل مسلمان جهان با این جنبش و انقلاب بزرگ خود نشان دادند که قادرند همچون گذشته از چشمهسارهای زلال علم و فرهنگ اسلامی سیراب شده و نهضت اجتماعی، سیاسی، فکری و علمی بزرگ را در سایه هوشمندی و درایت و کنکاشهای علمی بنیان نهند و همانند آنان از یک سو شیوههای مدیریت و حکومت، و از سوی دیگر پیشرفتهای علمی بزرگ را تکرار کنند و بار دیگر اعجاب و شگفتی دانشمندان منصف غرب را برانگیزانند.(10)
امروز مسلمین سرزمینهای اسلامی در حالی که یاد و نام امام خمینی را همواره زنده و راهنما مییابند و تعابیر حرکتزای او را که بیشترین و انقلاب انگیزترین آنها در طول هشت سال دفاع مقدس به تجلی درآمد با دیدگان عقل و جانشان مینگرند، بر مهرههای دست نشانده قدرتهای استکباری میشورند و ندای استقلال و آزادی سرمیدهند.
امام خمینی نقطههای آغازین و جلوههای اولیه بیداری اسلامی توسط مسلمانان جهان این گونه تمجید میکنند:
- "دوران بن بست و ناامیدی و تنفس در منطقه کفر به سر آمده است، و گلستان ملتها رخ نموده است. و امیدوارم همة مسلمانان شکوفههای آزادی و نسیم عطر بهاری و طراوت گلهای محبت و عشق و چشمهسار زلال جوشش ارادة خویش را نظاره کنند."(11)
- "من دست و بازوی همة عزیزانی که در سراسر جهان کولهبار مبارزه را بر دوش گرفتهاند و عزم جهاد در راه خدا و اعتلای عزت مسلمین را نمودهاند میبوسم، و سلام و درودهای خالصانة خود را به همة غنچههای آزادی و کمال نثار میکنم"(12)
- "امروز جهان تشنة فرهنگ اسلام ناب محمدی است و مسلمانان در یک تشکیلات بزرگ اسلامی، رونق و زرق و برق کاخهای سفید و سرخ را از بین خواهند برد."(13)
آیا آثار و برکات ناشی از هشت سال دفاع مقدس ملت قهرمان و مسلمان ایران که امروز به صورت "نهضت بیداری اسلامی"در کشورهای منطقه رخ نموده است و دیکتاتورهای وابسته به قدرتهای استکباری را یکی پس از دیگری ساقط میکند و قدرت و عزم و اراده ملتهای مسلمان را ظاهر میسازد و رایحههای شکوفههای عشق و ایمان و جهاد را در گسترة جهان اسلام میپراکند، یادآور این سخن قاطع و راسخ و این بشارت بزرگ و به وقوع پیوستة امام خمینی نیست که با دلی مطمئن و امیدوار به نصر و عنایت الهی چنین اعلام کرد:
"من با اطمینان میگویم: اسلام ابرقدرتها را به خاک مذلت مینشاند، اسلام موانع بزرگ داخل و خارج محدودة خود را یکی پس از دیگری برطرف و سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد."(14)
*پاورقی:
1- صحیفه امام، ج21، ص 283
2- همان مدرک
3- همان مدرک
4- خودباختگی و خودباوری از دیدگاه امام خمینی،تبیان، دفتر بیست و ششم، ص 104
5- همان منبع
6- وصیتنامه الهی - سیاسی امام خمینی، صحیفه امام، ج21، ص 417
7- صحیفه امام، ج21، ص 283
8- در این که آمریکا و انگلیس و اسرائیل با حمایتهای همه جانبه و سیاسی و تبلیغاتی و تسلیحاتی خود علیه ایران شرکت داشتند هیچ تردیدی حتی برای دشمنان فکری و سیاسی اسلام هم وجود ندارد، لکن به این دلیل از حضور آلمان و فرانسه در این مجموعه سخن گفتیم و آن را پنج ضلعی شوم نامیدیم که این دو کشور به طور عمده تأمین کننده سلاحهای شیمیایی رژیم عراق بودند و انواع همین سلاحهای مرگبار و ممنوع بود که با سکوت خائنانه مجامع بینالمللی از جمله سازمان ملل، سازمانهای صلح و سازمان حقوق بشر ، هزاران انسان بیگناه را به کام مرگ برد.
9- صحیفه امام، ج21، ص 283 - و 284
10- این اعتراف از دانشمندان غربی درباره پیشینه تمدن اسلامی و سابقه پیشرفتهای آنان در علومی چون ریاضیات، طب، فیزیک، شیمی، نجوم ، هندسه و سایر رشتهها در آثار آنان ضبط و ثبت شده است.
11- صحیفه امام،ج21، ص 82
12- همان مدرک، ص 85
13- همان مدرک، ص 87
14- همان مدرک، ج20، ص 325
منبع: / روزنامه / جمهوری اسلامی ۱۳۹۰/۷/۵
نظر شما