اهداف ناتو از جنگ فرسایشی در لیبی
ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس در جریان دیدار با گروههای مخالف قذافی در "بنغازی" از احتمال ادامه جنگ داخلی در لیبی تا زمستان آینده خبر داد و خاطرنشان ساخت اگر جنگ تا سال جدید میلادی هم ادامه یابد، ناتو همچنان به ادامه جنگ میاندیشد و از برخورد با قذافی منصرف نخواهد شد.
این اظهارنظر هیگ نشانگر آنست که غرب در تصمیم خود برای سرمایهگذاری برروی ادامه جنگ داخلی لیبی و فرسایشی نمودن آن، سماجت به خرج میدهد و مایل است از فرصتهای به دست آمده برای پیشبرد طرحها و برنامههای استعماری خود سوءاستفاده کند. پیش از این، درخصوص بهره برداریهای انحرافی ناتو از تحولات لیبی، هشدار داده میشد لکن مقامات غربی در این زمینه سکوت میکردند و کمتر حاضر به اظهارنظر صریح در مورد نقش آفرینی مستقیم در جنگ لیبی میشدند. این درحالیست که برخی اعضای اروپائی ناتو، مخالف دخالت مستقیم نظامی در لیبی هستند و معتقدند نقش آفرینی ناتو در خارج از مرزهای جغرافیائی کشورهای عضو، با اهداف بنیادی ناتو و فلسفه وجودی آن مغایرت دارد و باعث تنش آفرینی علیه ناتو و ایجاد بحران در ساختار آن میشود و ثبات سیاسی ناتو را متزلزل خواهد ساخت.
البته مقامات آمریکا و انگلیس امیدوارند از این فرصتهای طلائی برای تجزیه لیبی و یا لااقل تضعیف کامل آن بهرهبرداری کنند تا در هر صورت، مسئولان دولت آینده لیبی از موقعیت ضعیفتری در قلمرو مسائل نفتی و سیاسی در مقیاس داخلی، منطقهای و بینالمللی سخن بگویند و عمل کنند. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که لیبی بزرگترین کشور نفتی در قاره آفریقا محسوب میشود و در عین حال با در اختیار داشتن منابع عظیم نفتی و درآمدهای نجومی، درحد و اندازه خود، تأثیرگذار بوده است.
هیگ در اظهارات خود، ناتو را در قبال تحولات لیبی، ناکام توصیف کرد و اظهار داشت رمز ناکامی ناتو در اینست که معمر قذافی سرسختتر از آن چیزی بود که انتظار میرفت و به تمامی طرحها و پیشنهادات برای کناره گیری و واگذاری قدرت پاسخ منفی داد.
با این حال، به نظر میرسد برای استمرار جنگ داخلی لیبی و اعمال فشار مستمر ناتو، دلایل دیگری نیز وجود دارد و آمریکا و انگلیس، بیش از سایر کشورهای عضو ناتو، به ادامه وضع موجود اصرار میورزند. در واقع همه چیز به "طرحهای آینده برای لیبی" باز میگردد که در پرتو جنگ داخلی فرصتی برای پیاده کردن نیروهای ویژه و انجام عملیات نفوذی در لیبی، پدیدار شده است. نباید از نظر دور داشت که در نخستین روزهای شروع حوادث لیبی، انگلیس به بهانه نجات شهروندان انگلیسی در صنایع نفت لیبی، با انجام عملیات کماندوئی، دهها تن از نیروهای ویژه و جاسوسان انگلیسی را به لیبی اعزام نمود ولی حتی پس از پایان عملیات نیز، نیروهای ویژه را در مقیاسی وسیعتر در لیبی مستقر ساخت.
طی هفتههای اخیر بالگردهای جنگی انگلیس، فرانسه و ایتالیا بدون هیچگونه محدودیتی وارد قلمرو هوائی لیبی شده و از نزدیک تاسیسات زیربنائی، مراکز نظامی و حتی مناطق مسکونی را هدف حملات سازمان یافته قرار میدهند و بدون نگرانی از مقاومت و شلیک پدافند هوائی به ناوگانهای مستقر در مدیترانه باز میگردند. از جمله طی روزهای اخیر ایستگاههای راداری، پستهای فرماندهی و برخی مناطق مسکونی در طرابلس و حومه در معرض حملات موشکی و بمبارانهای هوائی ناتو قرار گرفته است. آنچه در این میان بیشتر جلب توجه میکند، عدم حضور آلمان و مخالفت صریح دولت آنگلامرکل با سیاستهای تهاجمی ناتو است که از دیدگاه آلمان غیرقابل توجیه و حتی غیرضروری است. مقامات آلمانی تصریح میکنند که موضوع باید از مجاری دیپلماتیک و از طرق دیگری با اعمال فشار فزاینده علیه قذافی پیگیری شود لکن آمریکا و انگلیس و حتی فرانسه به اقدامات نظامی علیه قذافی تمایل دارند.
با اینهمه، واشنگتن نگران پیامدهای ناشی از مخالفت آلمان با عملکرد و یکپارچگی ناتو در قبال بحران لیبی است و باراک اوباما طی روزهای اخیر، اعمال فشار بر آلمان برای پیوستن به اقدامات نظامی علیه قذافی را تشدید کرده است. در همین حال، که نه تنها آلمان که حتی جبهه مخالفین قذافی هم نسبت به اهداف واقعی آمریکا و انگلیس در لیبی تردید دارند و نگرانند که مبادا واشنگتن از وجود آنها سوءاستفاده کند و قیام لیبی را عقیم سازد و در جهت تأمین منافع نامشروع خود، آنرا به انحراف بکشاند. اصرار آمریکا و انگلیس برای ادامه جنگ، باعث فرسایشی شدن آن گرویده و به نظر میرسد که مبارزین را تدریجاً نسبت به کمکهای مشروط و جهتدار ناتو، دچار تردید نموده است. بطوریکه آنها اکنون احساس میکنند ناتو مایل است "ابتکار عمل" را از آنها بگیرد.
منبع: / روزنامه / جمهوری اسلامی ۱۳۹۰/۳/۱۷
نظر شما