موضوع : پژوهش | مقاله

یمن از شورای همکاری تا شورای انتقالی


در حالی که مخالفان علی عبدالله صالح همچنان بر کناره گیری وی از قدرت و تشکیل شورای انتقالی تاکید می کنند، کشورهای خارجی و در راس آنها عربستان و آمریکا درصدد اجرای طرح شورای همکاری خلیج فارس برای ایجاد تغییرات محدود و کنترل شده دراین کشور هستند.
با وجود اینکه علی عبدالله صالح در طول سال های اخیر روابط نزدیکی را با آمریکا و عربستان سعودی داشته و عملا تبدیل به یک متحد استراتژیک برای این کشورها شده بود اما شدت یافتن اعتراض های مردمی علیه صالح این پیام را برای متحدان غربی - عربی وی داشت که دیگر قادر به تامین منافع آنها نیست.
دراین برهه عربستان سعودی همسایه شمالی یمن در قالب شورای همکاری خلیج فارس طرحی برای مهار بحران دراین کشور ارائه داد که این تحرک با تایید آمریکا همراه شد.
حدود یک ماه و نیم پیش صالح بر اثر حمله نیروهای قبایل مخالف به کاخ ریاست جمهوری، زخمی و مجبور به ترک یمن و رفتن به عربستان سعودی شد.
در چنین فضایی باردیگر طرح شورای همکاری خلیج فارس درمورد یمن توسط مراجع غربی- عربی مطرح شد.
درداخل یمن، بسیاری از مخالفان از فرصت خروج صالح از کشور استفاده کردند و بر ضرورت تشکیل شورای انتقالی برای خروج از وضعیت کنونی اصرار کردند. این اقدام راه مخالفان از مسیر تعیین شده عربستان و آمریکا جدا ساخت.
گرچه در فضای کنونی، کنار گرفتن صالح از قدرت فصل مشترک میان نیروهای مخالف و واشنگتن و ریاض است اما آینده پس از خروج صالح از قدرت، نقطه افتراق اضلاع این مثلث است.
عربستان و آمریکا نگرانند که با تشکیل شورای انتقالی و برگزاری انتخابات زود هنگام مسیر تغییرات در یمن از کنترل آنها خارج شود و روند تحولات به سمتی پیش رود که به تغییرات ریشه ای در ساخت قدرت و در نتیجه تغییرات جدی در نظم منطقه ای منجر شود.
طرح ابتکاری شورای همکاری خلیج فارس برای حل بحران یمن متضمن انتقال مسالمت آمیز قدرت در این کشور است و دولت و حزب حاکم بر یمن از آن استقبال کردند. بر اساس این طرح ، عبد الله صالح باید از قدرت کناره گیری و آن را در مرحله انتقالی و تشکیل دولت ائتلافی در یمن به معاونش واگذار کند.
یکشنبه گذشته 'جان برینان' مشاور رییس جمهوری آمریکا در امور تروریسم و امنیت داخلی با حضور در بیمارستان نظامی ریاض با وی دیدار کرد و پیام کتبی باراک اوباما را به همتای یمنی خود ارائه کرد.
گرچه تلویزیون دولتی یمن گزارش داد که 'باراک اوباما' در پیام خود از بهبود وضعیت جسمی رئیس جمهور یمن اظهار خرسندی کرده و تاکید کرده است که واشنگتن از وحدت ، امنیت و آرامش در این کشور حمایت می کند و آمادگی دارد به این کشور در امور اقتصادی ومبارزه با تروریسم کمک کند، اما همزمان کاخ سفید اعلام کرد که اوباما از صالح خواسته است تا توافقنامه انتقال قدرت را به شکل ' فوری ' امضا کند.
در همین حال 'عبدربه منصور هادی' معاون رییس جمهوری یمن که پس از انتقال علی عبدالله صالح به ریاض قدرت را در دست گرفته است از همه تشکل های سیاسی خواست برای گفت وگو بر اساس طرح شورای همکاری که توسط 'جمال بن عمر' مشاور دبیر کل سازمان ملل تعدیل شده، اقدام کنند.
همزمان با این تلاش ها، اعتراض ها و هشدارها نسبت به دخالت کشورهای خارجی و در راس آنها عربستان و آمریکا در تحولات یمن افزایش یافته است.
عصر روز یکشنبه، در تظاهراتی که به دعوت شورای هماهنگی 'انقلاب جوانان یمن' در صنعاء و چند شهر دیگر یمن برگزار شد، تظاهرکنندگان ضمن تاکید بر براندازی نظام علی عبدالله صالح و تشکیل شورای انتقالی، با سردادن شعارهایی همچون 'آمریکا و عربستان، توصیه‌های شما را نمی‌پذیریم'، 'انقلاب مردم یمن قادر به شکست توطئه‌های داخلی و خارجی است'مخالفت خود را با دخالت های عربستان و آمریکا ابراز کردند.
جمعه گذشته نیز که از سوی مخالفان ؛به روز 'نه به توصیه بیگانگان' نام گذاری شده بود شاهد برگزاری تظاهرات های گسترده در محکومیت دخالت بیگانگان در تحولات این کشور بود.

نکته
به نظر می رسد در فضایی که دیگر می توان به قطعیت گفت که کناره گیری علی عبدالله صالح از قدرت قریب الوقوع به نظر می رسد، آینده یمن در نتیجه رویارویی دو طیف ناهمگون تعیین خواهد شد: یکی طرح مخالفان که همان تشکیل شورای انتقالی است و دیگر طرح آمریکا و عربستان یعنی واگذاری قدرت به معاون صالح.

 

منبع: / خبرگزاری / ایرنا ۱۳۹۰/۴/۲۶

نظر شما