موضوع : پژوهش | مقاله

سور چهارشنبه سوری


یکی از کهن‌روزهایی که از دیرباز درمیان ایرانیان با شور و شوق خاصی انجام می‌گرفت آیین چهارشنبه‌سوری است.
این آیین از دو کلمه «چهارشنبه» و «سوری» تشکیل شده است. منظور از «چهارشنبه» چهارشنبه آخر سال است و «سور» در فارسی به معنی رنگ‌سرخ یا گل‌سرخ و همچنین به معنی جشن است و از پیدایش آن روایت‌های گوناگون نقل شده از جمله چون چهارشنبه آخر سال در بعضی از نقل قول‌ها نحسی دانسته شده است آتش می‌افروختند تا نحوست و پلیدی‌ها از بین برود.
مراسم جشن چهارشنبه‌سوری با قدمت چندهزارساله به شکل‌های گوناگون به حیات خود ادامه داده و مردم هرگوشه از سرزمین ایران اسلا‌می با گرایش‌های قومی، قبیله‌ای، نژادی و مذهبی برپایه فرهنگ و باورهای اصیل و بی‌آلا‌یش خود با آداب و رسوم خاص خود آن را ارج نهاده و برپا می‌کنند. از آنجایی که این شب پیش از فرارسیدن عید نوروز برگزار می‌شود در حقیقت با برپایی آن به استقبال نوروز بزرگترین جشن سال می‌روند و نسبت به سایر جشن‌های دیگر که در طول سال برگزار می‌شود از هیجان، شور و نشاط بیشتری برخوردار است و در قوم‌های مختلف با آداب و رسوم ویژه‌ای همچون افروختن آتش، تهیه آجیل مشکل‌گشا، آش چهارشنبه‌سوری، قاشق‌زنی و... همراه می‌شود.
متأسفانه طی چند سال اخیر با تهیه و تولید وسایل آتش‌زا و ترقه‌های پر سروصدا و خطرناک و غیراستاندارد موجب مزاحمت و آسیب‌های جدی جسمی، روحی و اقتصادی برای مردم شده است و تاکنون هیچ مرجعی با برنامه‌ای مشخص در اجرای این جشن و همچنین برای مقابله با این معضل وارد میدان نشده است.
مشکل بعدی زمانی است که مسوولا‌ن و متولیان امر در طول سال به فکر چاره جهت نحوه و چگونگی اجرای صحیح و سالم این‌گونه برنامه‌ها برنیامده و به محض نزدیک شدن به این روز با اقدام‌ها و برنامه‌های فوری و مقطعی به فکر ساماندهی آن هستند و بعضاً تصمیم‌ها و برنامه‌های آنها قبل از این‌که اجرایی شود، چهارشنبه‌سوری تمام می‌شود.
باتوجه به اینکه مراسم جشن چهارشنبه‌سوری ابعاد اجتماعی قابل توجهی یافته است این مراسم بار مالی بسیاری به مجموعه‌های شهری، پزشکی، انتظامی و... تحمیل می‌کنند که موجب عوارض و تبعات منفی جسمی قابل توجهی می‌شود و گاهی از نقص عضو دائمی گرفته تا مرگ حتمی را در پی دارد. خسارتی که خود با بروز تضاد و جدال میان گروه‌های مختلف مردم به اختلا‌ف‌های اجتماعی دامن‌زده و طی سال‌های اخیر نوع عوارض و آسیب‌ها، دامنه تضاد و مصادیق اعمال خلا‌ف عرف و اخلا‌ق، تنوع و گسترش یافته است. عملکرد دولت نیز اساساً انفعالی بوده و حداکثر ملا‌حظات کوتاه‌مدت مهارکننده درباره آن صورت گرفته است. به علا‌وه رویکرد مداخلا‌ت تقابلی، امنیتی و انتظامی بعضاً موجب ایجاد اثر معکوس و منفی و منجر به برافروخته شدن حساسیت شده است.
این همان چیزی است که پس از برگزاری مسابقات فوتبال و عکس العمل های خشونت بار جوانان در میادین مسابقه در مسیرهای منتهی به استادیوم های ورزشی و یا بعضا در کلیه نقاط شهری مشاهده می شود.
این نوع خشونت ها این سوال را در ذهن متبادر می کند که چرا در چنین روزهایی که باید سرشار از شادی و نشاط باشد عمدتا خشونت، ترس، و رعب همراه است و در پی آن حوادث غم انگیزی مانند قتل، نقص عضو و نزاع رخ می دهد. پاسخی که باید در سیاست های اجتماعی مسئولان جستجو کرد.


تاریخ انتشار در سایت: ۱۱ فروردین ۱۳۸۹منبع: / خبرگزاری / ایسکانیوز ۱۳۸۸/۱۲/۲۵

نظر شما