موضوع : پژوهش | مقاله

جهاد اقتصادی


درست در اولین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی بود که مردم انقلابی ایران زمین با واژه‌ای آشنا شدند که می‌توانست به عنوان پیشوندی مقدس انگیزه‌های قوی و استوار ایجاد کند.
تا آن زمان مفهومی که اکثر ما از جهاد داشتیم جنگ برعلیه دشمن دین بود. اعلام جهاد توسط علما صورت می‌گرفت و همگان از این واژه جهاد علیه ظلم و یا جنگ برعلیه کفر را می‌فهمیدیم اما برای اولین بار وقتی امام(ره) از تشکیل جهادسازندگی سخن به میان آورد. این واژه وارد فرهنگ کار و تلاش و زندگی اجتماعی ما هم شد و وجوه مختلف و متکثر کاربردی آن آشکار گردید. جهاد.
همان تابستان 58 عده کثیری از دانشجویان مسلمان در قالب تیمهای جهادسازندگی دانشجویی عازم مناطق محروم شدند تا جاده و راه و حمام و مدرسه و درمانگاه بسازند و یا آب لوله‌کشی برای مردم تدارک ببینند. و مردم محروم دیارمان دانشجویانی را دیدند که از دانشکده‌های فنی و مهندسی و پزشکی و... قدم به روستاها می‌گذاشتند و بیل و کلنگ به دست می‌گرفتند. نه به فکر مزد بودند و نه به فکر موقعیت و رشته تحصیلی‌شان. با اندک جیره‌ای که از جیره‌ کارگری هم کمتر بود، سخت کار می‌کردند. انقلاب آنها را متحول کرده بود و آنها برای جهاد آمده بودند با تعریف بسط یافته و عمیقی که از جهاد دریافت کرده بودند. و این واژه معنا و مفهومی داشت که منحصر به فرد بود. هم بار دینی و معنایی داشت و هم مفهومی عمیقتر از واژگان بعضاً مترادفی که در زمینه کار و تلاش وجود دارد. وقتی صحبت از جهاد سازندگی شد همه دانستند که معنای به مراتب گشاده دست‌تری از کار و تلاش در این عبارت نهفته است و چنین بود که جهاد سازندگی با همین پشتوانه اعتقادی و انقلابی منشأ خدمات فراوانی گردید. چرا که در جهاد مبنا و پایه و اساس کار، تلاش برای رضای خدا و در حداکثر توان و بی‌بهانه و در جای خود سخت و دشوار است. همچنانکه جهاد اکبر با جهاد با نفس بسی سخت است و انگیزه و ایمان قوی می‌طلبد، همچنانکه شما در جهاد با دشمن نیازمند اراده‌ای پولادین و ایمانی مستحکم و مبارزه‌ای تا سر حد جان و بی‌هراس و واهمه و تردید هستید. در میدان پیشرفت و سازندگی نیز هم ایمان، هم اراده، هم کار سخت و البته همراه با تدبیر و درایت مورد نیاز است.
وقتی امسال از سوی رهبری انقلاب به عنوان سال جهاد اقتصادی نامگذاری شد، همه دلسوزان و علاقمندان به پیشرفت و توسعه کشور از بابت این حسن سلیقه و حسن انتخاب خوشنود شدند چرا که سال 90 به طور قطع کشور نیازمند جهادی همه جانبه در عرصه اقتصاد است. در همان حد و وسع و گستره که در مفهوم متعالی جهاد مستتر است. در سال گذشته که سال کار و تلاش مضاعف بود البته کارهای فراوانی در کشور صورت گرفت و پیشرفتهای خوبی حاصل آمد اما در حوزه اقتصاد و بویژه در دست یابی به رشد اقتصادی مورد نظر کشور مطابق آنچه که در هدف‌گذاری برنامه پنجساله و نیز سند چشم‌انداز پیش‌بینی شده بود، توفیق بایسته به دست نیامد. نرخ رشد اقتصادی کشور هرگز به صورت دقیق و رسمی اعلام نشد و همین نشان می‌دهد که نرخ رشد ما با هدفگذاری مورد نظر فاصله داشته است. امسال اما کشور در شرایط اقتصادی خاصی به سر می‌برد، از طرفی تورم انتظاری حاصل از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، به صورت یک تهدید، سلامت اقتصاد را در معرض خطر قرار داده است. از طرف دیگر بازار کار و سرمایه و بویژه تولید با چالشها و دست‌اندازهای متعددی روبروست و از سوی دیگر علیرغم همه اعلام نظرهای رسمی در مورد ایجاد بیش از یک میلیون‌وششصدهزار فرصت شغلی، بازار اشتغال و واقعیت‌های موجود و افزایش بیکاری این آمارها را در معرض تردید قرار می‌دهد و از نیاز کشور به ایجاد فرصت‌های پایدار شغلی بسیار گسترده حکایت دارد تا بحران بیکاری پایان پذیرد. از دیگر سو عدم تصویب لایحه بودجه کل کشور در پایان سال به دلیل تأخیر دولت در تقدیم لایحه به مجلس که سرنوشت اقتصاد کشور را برای نخستین بار در دو دهه اخیر دچار تأخیر کرده و به سال جدید کشانده است و مهمتر از همه ضرورت رسیدن به نرخ رشد اقتصادی هشت درصدی که از الزامات برنامه پنجساله و سند چشم‌انداز است... همه و همه نیازمند مجاهدت همگانی در عرصه اقتصادی است و همه این عوامل بی‌تردید به یک جهاد فراگیر در عرصه اقتصاد نیازمند است که کوچکترین سستی و کاهلی و بی‌تدبیری را برنمی‌تابد. در این جهاد البته همه وظیفه‌ای بر دوش دارند. هم کارآفرینان و فرهیختگان و صاحبان سرمایه و صنعت‌گران و تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران بخش خصوصی، هم همه آحاد ملت شریف ایران و هم همه دستگاه‌های مسئول و همه مسئولان در قوای سه‌گانه کشور و بویژه همه ارکان و اجزای دولت. که البته در مورد اخیر پرهیز از هر بی‌تدبیری و یکسویه‌نگری، استفاده از تمام ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی کشور و ایجاد بستر فعالیت مؤثر و آرام برای فعالان بخش اقتصاد و تولید و حمایت واقعی از آنان و رفع موانع ایجاد اشتغال و کار و فعالیت اقتصادی ضروری است.
از یاد نبریم که جهاد اقتصادی و مجاهدت در راه رسیدن به پیشرفت و توسعه کشور و رفع بیکاری و توانمند شدن در عرصه اقتصاد و رفع گرفتاری و مشکلات مسلمین و مملکت اسلامی اگر ارج و منزلتی بالاتر از جهاد در راه خدا نداشته باشد قطعاً ارج و قربش کمتر از آن هم نیست.

 

منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۹۰/۱/۱۴
نویسنده : فتح‌الله آملی

نظر شما