دولت آمریکا رسماً خواستار انتقال قدرت در یمن شده است. تمامی خبرگزاری‌ها نوشتند و شبکه‌های خبری گفتند که آمریکا دیگر از علی عبدالله صالح حمایت نمی‌کند. معنای دیگر این حرف آن است که عامل بقای رئیس جمهوری یمن در قدرت، به رغم مجاهدت‌های ملت یمن و کشته‌هایی که در این راه داده، چیزی جز پشتیبانی آمریکا نبوده است.
چرا آمریکا تغییر موضع داده است؟ برای آمریکا آنچه اهمیت دارد، حفظ منافع یا دور نگه داشتن منافع از تهدید و خطر است. نباید در نیت و مقصد قدرت‌های بزرگ به دنبال اخلاقیات و ارزش‌های انسانی گشت. تهدید بزرگ برای آمریکا در یمن این است که سازمان القاعده قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کند. گویا آمریکا به این نتیجه رسیده است که بقای علی عبدالله صالح دیگر ضامن جلوگیری از قدرتیابی القاعده نیست یا القاعده چنان قوی نیست که بتوان به بهانه آن، مردم یمن را با آمریکا دشمن کرد.‏عربستان هم حساسیت‌هایی دارد. در دو کشور همجوار آن، بحرین و یمن، انقلاب و تظاهرات در جریان است. حاکمان این کشورها متحد ریاض وبرخوردار از حمایت‌های مالی و سیاسی آن بوده‌اند. تغییرات در یمن و بحرین برای عربستان مخالف هرگونه تغییر، دردناک است. بیانیه اخیر شواری همکاری خلیج فارس بر میانجیگری در یمن و پایان یافتن بحران جاری آن تأکید دارد: مردم به خانه‌هایشان بروند و کار را به سیاستمداران بسپارند.اگر آمریکا به این نتیجه رسیده باشد که دیگر علی عبدالله صالح نفعی برایش ندارد، سعودی‌ها با دردسر بیشتری روبرو می‌شوند. قبایل مشترک میان یمن و عربستان کم نیستند. اگر مردم در یمن فقیر پیروز شوند، هم قبیله‌‌ای‌های آنان در عربستان تأثیر می‌پذیرند.
تا کنون بیش از 100 نفر در حمله نیروهای امنیتی یمنی به تظاهر کنندگان در مرکز و جنوب یمن کشته شده‌اند. میدان «التغییر» در پایتخت یمن و خیابان‌های اصلی این شهر همچنان مکانی برای تظاهرات مخالفانی است که به وعده‌های علی عبدالله صالح برای کناره‌گیری از قدرت اعتماد ندارند. وی می‌گوید که فقط از طریق انتخابات ریاست جمهوری و بعد از تغییر قانون اساسی در پایان سال جاری یا اوایل سال آینده حاضر است از قدرت کناره گیری کند. او قبلاً اصرار داشت که تا پایان دوره ریاست جمهوری در سال 2013 قدرت را‌ترک نکند، ولی بر اثر فشار توده‌های مردم ناچار شده است این زمان را کاهش دهد.مخالفان می‌خواهند عبدالله صالح قدرت را به معاونش واگذار کند و او نیز در اولین اقدام، به بازسازی ارتش و پلیس بپردازد. خواست‌های دیگر مخالفان، تغییر قانون اساسی، تشکیل دولت وحدت ملی و برگزاری انتخابات پارلمانی است. شواری انقلابی یمن امیدوار است که بازسازی ارتش و پلیس به کاهش سلطه علی عبدالله صالح، خویشاوندان و طرفداران وی بر این دو سازمان بینجامد که نقش مهمی در 32 سال حکومت او بازی کرده‌اند.‏
علی عبدالله صالح توانست وحدت را به کشورش بازگرداند، ولی همچون دیگر دیکتاتورهای عرب به‌تدریج خویشاوندان خود را بر همه جا مسلط کرد و مانند حسنی مبارک درصدد برآمد که پسرش را جانشین خود کند. در کشور فقیر یمن، گره خوردن قدرت سیاسی با قطب‌های اقتصادی موجب گسترش فساد شده است. ‏رئیس جمهوری یمن یکی از متحدان آمریکا در مبارزه با چیزی است که‌تروریسم و القاعده خوانده می‌شود و زمین و فضای کشورش را در اختیار ارتش آمریکا قرار داد. سال گذشته عربستان سعودی با مداخله نظامی‌ در یمن تلاش کرد علی عبدالله صالح را در برابر حوثی‌های شمال یاری کند، ولی این مداخله نتیجه‌ای جز بروز ضعف در ارتش سعودی نداشت. بعید است که این تجربه دوباره تکرار شود.

منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۹۰/۱/۱۷
نویسنده : سید محی الدین ساجدی