موضوع : پژوهش | مقاله

لیبی؛ خشونت افسارگسیخته


حملات هوایی رژیم معمر قذافی به شهرهای استراتژیک لیبی از جمله «بنغازی»، «زاویه»، «برتا» و «عجیبه» ادامه دارد.
به گفته اتحادیه حقوق بشر لیبی تا چند روز قبل، سرکوب دولتی 6000 کشته داشته است و بیش از یکصدهزار خارجی نیز کشور را ترک کرده‌اند. در حال حاضر واشنگتن در حال آزمایش «تمامی گزینه‌ها» است و ناتو نیز خود را آماده «هر اقدامی» می‌کند. انقلابیون و مخالفان میانجیگری هوگو چاوز، رئیس جمهوری ونزوئلا، هرگونه مذاکره با قذافی را رد می‌کنند. به گفته تلویزیون دولتی لیبی، شهر زاویه در 60 کیلومتری غرب طرابلس توسط نیروهای وفادار به قذافی بازپس گرفته شده است. به تأکید همین تلویزیون «حسین داربوک» رئیس نیروهای انقلابی شهر و دستیارش کشته شدند، 31 تانک، 19 نفربر نظامی، 45 سلاح دفاع ضدهوایی و مقادیر زیادی مهمات توسط نظامیان قذافی ضبط شده است. یکی از انقلابیون مخالف حکومت قذافی به خبرگزاری فرانسه گفت: در درگیری‌های چند روز قبل نیروهای وفادار به رهبر لیبی با شورشیان در نزدیکی بندر استراتژیک «رأس‌الدنوف» در شرق لیبی دست کم چهار نفر کشته شده‌اند. خبرنگاران و گزارشگران خارجی همگی در هتل «ریکسوس» اقامتگاه اصلی روزنامه‌نگاران تحت کنترل هستند. آنها حق ندارند جز در سفرهای سازمان یافته جمعی، از هتل خارج شوند. شاهدان در طرابلس وضع شهر را بسیار فاجعه‌آمیز توصیف می‌کنند. جنگنده‌های دیکتاتور لیبی علاوه بر تظاهرکنندگان، پادگانی را در منطقه «باب العزیزیه» در مرکز پایتخت، به دلیل سرپیچی سربازان از حمله به هموطنانشان، هدف قرار داده‌اند. این امر موجب شد که پیکر آنها کاملاً در آتش بسوزد. «قاسم ناجح» خلبان ارشد لیبیایی به شبکه تلویزیونی الجزیره گفت: افسران ارتش از قذافی خواسته‌اند که کناره‌گیری کند. وی افزود: افسرانی که با تیراندازی به سوی مردم مخالفت کرده‌اند، از طرف مزدوران رژیم هدف قرار می‌گیرند.
تمامی این نابسامانی‌ها و گزارش‌هایی که از بی‌رحمی‌های مزدوران خارجی منتشر می‌شود، افکار عمومی را بسیار جریحه‌دار کرده‌اند.
یک انقلابی لیبیایی می‌گوید: «اطلاعاتی به دست ما رسیده که نشان می‌دهد هزاران مزدور آفریقایی از مالی و نیجر از فرودگاه‌هایی در صحرای الجزایر برای سرکوب تظاهرکنندگان به داخل لیبی آورده شده‌اند. هر آفریقایی 2000 دلار دریافت می‌کند. ‌آنها به پایگاه‌های گردان‌های امنیتی در منطقه «سیدی السالح» و «بوکماش» در نزدیکی طرابلس برده شده‌اند.”
هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا پذیرفت که آمریکا و متحدانش برقراری یک منطقه ممنوعیت پرواز بر فراز لیبی را برای جلوگیری از عملیات نیروی هوایی دولت معمر قذافی علیه شورشیان، به‌طور جدی در دست بررسی دارند. برقراری یک منطقه ممنوعیت پرواز طبق بند 42 منشور سازمان ملل متحد انجام می‌گیرد. در این بند آمده است که اگر روش‌های مسالمت‌آمیز برای حفظ و استقرار صلح بین‌المللی با شکست مواجه شد، اتخاذ تدابیری در ارتباط با استفاده از نیروهای هوایی، دریایی و زمینی از سوی اعضای سازمان ملل مجاز خواهد بود. این روش یک بار در سال 1991 در اواخر جنگ اول خلیج فارس، برای بیرون راندن عراق از کویت اعمال شد و بار دیگر در سال 1993 با تصویب قطعنامه شماره 816 شورای امنیت سازمان ملل در بوسنی به اجرا گذاشته شد. ممنوعیت پرواز در عراق به مدت 12 سال تا زمان سقوط صدام حسین ادامه داشت و این امر علیرغم تلاش‌های عراق برای سرنگون کردن جنگنده‌های ائتلاف انجام گرفت.
در حال حاضر شماری از تحلیل‌گران عقیده دارند که باتوجه به ثروت هنگفت قذافی و فرزندانش و باتوجه به اینکه دیکتاتور لیبی نیروی نظامی قدرتمندی در اختیار دارد، جامعه جهانی نمی‌تواند مردم بی‌دفاع لیبی را در مقابل تهاجم وحشیانه این سرهنگ ماجراجو تنها بگذارد. رهبر لیبی هرگونه تحرک مخالفت‌آمیز مردم کشورش را با حمله هوایی پاسخ می‌دهد. حمله هوایی به تظاهرات مسالمت‌آمیز مردم هم از نوآوری‌های رژیم لیبی است! اینک بسیاری از صاحبنظران بر این عقیده‌اند که آمریکا و اتحادیه اروپا باید با همکاری شورای امنیت، یک منطقه ممنوعیت پرواز بر فراز لیبی ایجاد کنند.
این ممنوعیت مطمئناً کمک زیادی به نیروهای مردمی خواهد کرد تا برتری خود را نشان دهند و حاکم مطلق العنان کشور را بر سر جای خود بنشانند. در این بین باید متذکر شد که جامعه بین‌المللی، باید کاملاً مراقب تحرکات کشورهای بزرگ باشند تا آنها نیز از موقعیت نابسامان کنونی سوءاستفاده نکنند و رژیم دست‌نشانده‌ای را به جای دیکتاتور سرنگون شده، ننشانند.
نظام‌های خودکامه اغلب نه فقط خود، بلکه مردم کشورشان را نیز دچار مشکل می‌کنند. مردم لیبی محققاً تا مدت‌ها درگیر رها کردن گریبان خود از چنگ حاکم بی‌رحم و سامان بخشیدن به اوضاع مغشوش کشور و قابله با مطامع کشورهای بزرگ خواهند بود. رهبران قیام‌کنندگان لیبی به خوبی از نقش پرمخاطره و حساس خود آگاه هستند. آنها می‌دانند که کار اساسی پاکسازی کشور از لوث خودکامگان، باید از سوی مردم لیبی انجام گیرد. برخی از این رهبران، از هم‌اکنون در مصاحبه‌های مطبوعاتی، دغدغه‌های خود را در مقابل عملکرد کشورهای بزرگ ابراز می‌دارند. انقلابی تمام عیار در جهان عرب پا گرفته است. این انقلاب زمانی کامل می‌شود که دیکتاتورها از میان برداشته شده باشند. حکومت‌های خودکامه در حق مردمشان کوتاهی کرده‌اند و اینک زمان آن فرارسیده که این مردم، خود برای جبران گذشته به‌پا خیزند و به یاری برادرانشان در آن سوی مرزها، به عنوان حقوق از دست رفته خود دست پیدا کنند. بی‌جهت نیست که «ناوی پیلای» کمیسر حقوق بشر سازمان ملل، خواستار انجام تحقیقات بین‌المللی درباره سرکوب‌های خشونت‌آمیز دولت لیبی علیه مردم این کشور شده است. وی نه فقط خواستار پایان فوری «خشونت‌های بیش از حد» در این کشور شده، بلکه به مقامات لیبی هشدار داده است که حملات مکرر و نظام‌مند به غیرنظامیان «جنایت علیه بشریت» محسوب می‌شود.

 

منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۸۹/۱۲/۱۵
نویسنده : پرویز علمایی

نظر شما