مدت ها است که بحث پر سرو صدایی در مورد عبارتی به نام «وب ۲.۰» آغاز شده. کافی است که در گوگل این عبارت را جستجو کنید تا هزاران مطلب و تعریف از «وب ۲.۰» پیدا کنید. با وجود تمام این ها هنوز این عبارت برای بسیاری از کاربران نامفهوم است.
مشکل در این جاست که مفهوم کلی و روند حرکت وب برای کاربران تعریف نشده است تا با مقایسه، تفاوت های آن ها را از یکدیگر تشخیص دهند. موضوع اصلاً آن طور که فکر می کنید پیچیده و عجیب و غریب نیست. بنابراین اگر می خواهید تصویر ساده ای از وب و نسخه های مختلف آن داشته باشید این مطلب برای شماست.

وب ۱.۰
از سال ۱۹۸۹ که وب توسط آقای «برنرز لی» ابداع شد جنبشی به وجود آمد که بیایید همه چیز را از روی کاغذ به اطلاعات الکترونیکی تبدیل کنیم. افراد و شرکت ها تلاش می کردند محتوای کاغذی خود را به محتوای دیجیتالی تبدیل کنند. جنبش پر سرعت دیجیتالی شدن اطلاعات سبب شد که کاربران امکان دسترسی به انبوهی از اطلاعات را داشته باشند.
نتیجه ی این حرکت میلیون ها صفحه حاوی اطلاعات مختلف است که امروز در دسترس ماست و خیلی ها برای تعریف آن از این جمله استفاده می کنند: «چیزی که در اینترنت نیست، وجود ندارد.»
به این معنی که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را می توان در اینترنت یافت. هر چند باید توجه کنید که این حرکتی نیست که تمام شده باشد. دیجیتالی شدن اطلاعات همچنان با سرعت زیادی ادامه دارد و احتمالاً تا سال های زیادی نیز ادامه خواهد داشت.
اگر به جامعه ی فعلی ایران نگاه کنید، خواهید دید که چند سالی است حرکت دیجیتالی شدن اطلاعات در ایران نیز شدت گرفته است. تعدادی از ادارات و سازمان های دولتی سیستم های اتوماسیون اداری خود را راه اندازی کرده اند و بسیاری دیگر در حال راه اندازی آن هستند. در کنار آن، مراکز اسناد دیجیتالی هم در حال فعال شدن هستند. مشابه همین روند در میان شرکت های خصوصی و اشخاص هم دیده می شود. بنابراین شاید از روی این شواهد به نوعی بتوان گفت که قسمت عمده جامعه فعلی ایران در مرحله «وب ۱.۰» قرار دارد.

وب ۲.۰
به تدریج کاربران با انبوهی از اطلاعات رو به رو شدند که خود یک مشکل محسوب می شد. باید راه حلی پیدا می کردند. از این جا بود که کم کم «نرم افزارهای مبتنی بر وب» به کمک کاربران آمدند.
هر روز انبوهی از مطالب و اخبار در وب سایت ها و وبلاگ های مختلف به زبان فارسی منتشر می شود. تصورش را بکنید که شما به عنوان یک کاربر چگونه می توانید از تمام اخبار مهم و مطالب جالب مطلع شوید؟
سایت «بالاترین» یک وب سایت فارسی است که بر اساس تفکر «وب ۲.۰» ساخته شده است. صدها کاربر سایت بالاترین هنگام وب گردی هر مطلب جالبی که پیدا می کنند را در این سایت قرار می دهند و کاربران دیگر به آن ها رای می دهند. مطالبی که رای بیشتری بگیرند در رتبه ی بالاتری قرار می گیرد. نتیجه کار این است که هر روز می توان از مطالب پرطرفدار وب فارسی مطلع شد بدون این که مجبور باشید خودتان را در انبوهی از اطلاعات غرق کنید.
«نرم افزارهای مبتنی بر وب» محیط وب را از صفحات ساده تبدیل به دنیایی چند بعدی کرده اند که امکان ارتباطات فردی و کارهای گروهی را فراهم کرده است. شبکه های اجتماعی به سرعت به وجود آمدند و با استقبال گسترده کاربران رو به رو شدند. در حال حاضر کمتر کاربری است که برای خود صفحه ای در یک شبکه اجتماعی نداشته باشد.
شما در صفحه خود در فیس بوک، مای اسپیس و یا یاهو ۳۶۰ چه چیزی دارید؟ فقط اخبار سیاسی؟ قطعاً موضوع فراتر از این است. در آن جا با دوستان خود ارتباط برقرار می کنید. با افراد جدیدی آشنا می شوید. عکس به اشتراک می گذارید و با دیگران بازی های آنلاین انجام می دهید. بله این همان وب نسخه دومی است که به دنبالش بودید. نرم افزاری که بر روی اینترنت قرار دارد. یکی از بهترین تعاریف «وب ۲.۰» این است که وب تبدیل به بستری شده که می توان همه جور نرم افزاری را بر پایه آن ساخت تا کاربران فارغ از نیاز به نصب آن بر روی کامپیوتر شخصی خود بتوانند از هر جایی به آن ها دسترسی داشته باشند.

استقبال ایرانی ها از وب جدید: در ایران جوان ها اکثر کاربران اینترنت را تشکیل می دهند. بسیاری از آن ها محدودیت ها در روابط و فعالیت های اجتماعی را از طریق وب ۲.۰ جبران کرده اند. یک مثال مهم، استقبال کاربران فارسی زبان از شبکه اجتماعی «ارکات» بود. پیش از فیلتر شدن این سایت توسط دولت، ایرانی ها رتبه سوم کاربران این سایت را از نظر تعداد اعضا داشتند. بعد از آن نیز کاربران ایرانی حضور فعالی در شبکه های اجتماعی مختلف وب داشتند.

وب ۳.۰
نسخه سوم وب تازه در حال متولد شدن است. با این که هنوز نمی توانیم در مورد این کودک زیاد حرف بزنیم اما می توان گفت که قرار است که فرزند جدید وب بچه باهوشی باشد. در «وب ۳.۰» بحث اصلی در مورد هوشمند شدن وب است. پیش بینی می شود که در آینده نزدیک کامپیوتر ها، محتوای وب را می فهمند و آن را درک می کنند.
اگر در متنی کلمه «زیگ زاگ» آمده باشد نرم افزاری که در حال خواندن این متن است می داند که زیگ زاگ چیست و چه مطالبی در آن نوشته می شود. اگر در متنی نوشته شد «اول فروردین» نرم افزار متن را به نوروز ربط می دهد.
این درک اطلاعات توسط نرم افزارهای مبتنی بر وب سبب می شود که جستجو و حرکت در اطلاعات بسیار سریع تر و بهینه تر از قبل بشود. نرم افزار ها قادر به شناسایی افراد، مکان ها، رویداد ها و ارتباط آن ها با یکدیگر خواهند بود. ارتباط متقابل اطلاعات با یکدیگر و قابلیت دسترسی به اطلاعات با هر نوع دستگاه ارتباطی از دیگر مشخصه های وب نسخه سوم خواهد بود.
اینترنت با سرعت زیادی در حال تحول است. پیشرفت آن سبب شده که روز به روز نقش پر رنگ تری را در زندگی روزانه افراد بازی کند. مدتی است که روزنامه خواندن افراد زیادی به وب منتقل شده، تلویزیون در حال جایگزین شدن با وب است. دوستی ها از طریق وب آغاز می شود، نرم افزارها بر روی وب کار می کنند، کارها از طریق وب انجام می شود و حتی وب گردی برای خیلی ها جایگزین قدم زدن در خیابان ها شده است.
این فرزند جوان ۱۹ ساله بشر با سرعت در حال پشت سر گذاردن بزرگان قدیمی پیش از خود است. باید عجله کرد و از این جنبش پرسرعت عقب نماند. خیلی از پدر بزرگ ها می گویند: آن قدیم ها ما به کتاب و امکانات دسترسی نداشتیم و برای همین پیشرفت نکردیم. به نظر شما ما چه بهانه ای می توانیم برای نوه هایمان بیاوریم؟

منبع: / سایت / مدیا نیوز ۱۳۸۷/۰۸/۱۷به نقل از: مجله اینترنتی زیگ زاگن
نویسنده : علی اصغر هنرمند