در سال ،۲۰۰۶ ذخایر نفت و گاز همزمان با تولید نفت شاهد افزایشى اندک بود. ذخایر نفت پیش بینى شده در مقایسه با بررسى هاى گذشته ۲ درصد بیشتر و ذخایر گاز یک درصد بیشتر شده اند. منابع به اثبات رسیده نفت خام در کل جهان یک تریلیون و ۳۱۷ میلیارد بشکه است و منابع ثابت شده گاز طبیعى ۶۱۸ هزار تریلیون فوت مکعب است. میزان ذخایر نفت کشورهاى عضو اوپک نیز افزایش داشته است، ولى ذخایر گاز این کشورها کمى کاهش یافته است. این سازمان ۶۸‎/۵ درصد ذخایر اثبات شده نفت و ۵۱ درصد کل گاز دنیا را در اختیار دارد.

1- تغییر در ذخایر
ذخایر نفت و گاز کانادا و ایالات متحده در سال ۲۰۰۶ افزایش یافت، در حالى که ذخایر مکزیک با کاهش روبه رو شد. همچنین ذخایر نفت در برزیل و آرژانتین بیشتر شد، ولى ذخایر گاز این کشورها کاهش یافت. روى هم رفته ذخایر نفت و گاز کشورهاى نیمکره غربى در مقایسه با سال قبل با تغییر چشمگیر مواجه بود. در مورد کانادا ذخایر متعارف نفت با میزان ۵ میلیارد و ۲ میلیون بشکه در مقایسه با سال قبل ۲۰ درصد افزایش یافت، در انگلیس منابع نفت و گاز کاهش یافتند، ولى در مورد اکثر کشورها مانند قزاقستان، سودان و گینه استوایى در نتیجه فعالیت شرکت هاى نفتى منابع جدیدى کشف شده و ذخایر نفت افزایش یافته است.
در رابطه با ذخایر گاز دنیا، با افزایش این ذخایر در استرالیا و چین ۷ درصد به منابع این ماده در منطقه آسیا ـ اقیانوسیه افزوده شده است، ولى در اروپاى غربى این منابع در مقایسه با سال ۲۰۰۶ ، ۱۰ درصد کاهش یافت. همچنین منابع کشورهاى عضو اوپک شاهد تغییر اندکى بوده است. در این سازمان، منابع نفت ایران، الجزایر، لیبى و نیجریه با افزایش اندک و در مقابل منابع عربستان سعودى با کاهش اندک روبه رو بوده است.

۲- ذخایر آمریکا
آخرین داده هاى موجود حاکى از افزایش منابع نفت و گاز آمریکا در طول سال ۲۰۰۵ است. ذخایر اثبات شده گاز طبیعى این کشور در سال ۲۰۰۵ حدود ۶ درصد افزایش یافت که بیشترین میزان رشد سالانه از ۱۹۷۰ در آمریکا است. همچنین منابع نفت هم در کشور مذکور ۲ درصد افزایش یافت که در طول ۳ سال گذشته بى سابقه بوده است. نکته جالب در این جا است که بیشتر افزایش ذخایر ناشى از گسترش میادین فعلى بوده تا کشف حوزه هاى جدید در سال ،۲۰۰۵ میزان کل کشف نفت خام در ایالات متحده ۱ میلیارد و ۵۰ میلیون بشکه بوده است. کشف میدان هاى جدید به میزان ۲۰۵ میلیارد بشکه که اکثر آن در خلیج مکزیک صورت گرفت، خبر بزرگى براى صنعت نفت دنیا بود.

۳- تولید نفت
تولید نفت خام جهان در سال ۲۰۰۶ به حدود یک تریلیون بشکه رسید. منطقه اى که بیشترین میزان رشد تولید را داشته اروپاى شرقى و شوروى سابق است. این افزایش عمدتاً در قزاقستان، روسیه و آذربایجان صورت گرفت. در مقابل برخى مناطق شاهد افول کلى تولید در سال گذشته بودند. براى مثال، تولید اروپاى غربى در کشورهاى نروژ، دانمارک و انگلیس ۱۰ درصد کاهش یافت. از سوى دیگر، تولید آمریکاى شمالى و جنوبى جمعاً فقط ۴ دهم درصد از سال ۲۰۰۵ کمتر بود. در این دو منطقه، کانادا و برزیل با افزایش و مکزیک و آمریکا با کاهش تولید روبه رو بوده اند.
در رابطه با میزان تولید روزانه نفت، در سال ۲۰۰۶ تولید روزانه نفت کل جهان ۷۲ میلیون و ۳۹۰ هزار بشکه بود. این رقم در سال ،۲۰۰۵ ۷۲ میلیون و ۲۶۰ هزار بشکه بود. در آمریکا میزان مذکور با کاهش روبه رو شد و از ۵ میلیون و ۱۳۵ هزار بشکه به ۵ میلیون و ۱۷۸ هزار بشکه در روز رسید. همچنین در اوپک این رقم ۲۹ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه بود که کمتر از تولید روزانه سال ۲۰۰۵ یعنى ۲۹ میلیون و ۷۷۰ هزار بشکه بود. در این سازمان، کشورهاى اندونزى، عربستان، ونزوئلا و نیجریه با کاهش تولید نفت و در مقابل، کویت و قطر با افزایش تولید این ماده روبه رو بودند.

منبع: / روزنامه / ایران ۱۳۸۵/۱۲/۲۰
مترجم : محسن خزائى