موضوع : پژوهش | مقاله

بحران مالی جهانی: تیرگی‌ها و روشنی‌ها


بانک بزرگ جی پی مورگان آمریکا از جمله بانک‌هایی بود که در سه‌ماهه‌ی نخست سال جاری به سود رسید، اما کارشناسان این تراز مثبت را موقتی می‌دانند
برآورد وضعیت اقتصاد جهانی دشوارتر شده است: تراز مالی سه‌ماهه نخست سال جاری بسیاری از بانک‌های آمریکایی تحرک بازار مالی را نوید می‌دهد. اما صندوق بین‌المللی پول زیان بحران مالی جهانی را ۴ هزار میلیارد دلار تخمین می‌زند.
انتشار دو خبر متضاد در روزهای اخیر، کارشناسان اقتصادی را با معمای تازه‌ای روبرو ساخت: آیا بحران مالی جهانی در آستانه‌ی کاهش است یا باید انتظار گسترش بیشتر آن را کشید؟ روز سه‌شنبه (۲۱ آوریل) صندوق جهانی پول تازه‌ترین گزارش خود را در واشنگتن منتشر ساخت. براساس این گزارش، زیان بحران مالی جهانی تاکنون به ۴ هزار میلیارد دلار و حتی احتمالا بیش از آن رسیده است.
برآورد صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که ۲هزار و ۷۰۰ میلیارد دلار از زیان‌های بحران مالی جهانی ناشی از سقوط بورس‌های آمریکا و بقیه‌ی آن مربوط به کاهش ارزش دارایی‌های آمریکا، اروپا و ژاپن بوده است. در گزارش صندوق بین‌المللی پول آمده است: رشد پرداخت اعتبارات بانک‌ها همواره کندتر می‌شود و در آمریکا و حوزه‌ی اتحادیه‌ی اروپا در آینده‌ی نزدیک باز هم کاهش خواهد یافت. تا تغییر این وضعیت چند سال وقت لازم خواهد بود.
در تحلیل نهایی گزارش صندوق بین‌المللی پول می‌گوید که بحران مالی نه تنها هنوز برطرف نشده، بلکه به‌رغم برخی نشانه‌های پیشین، همچنان رو به گسترش است. دلیل اصلی بروز نشانه‌های بهبود، برنامه‌های دولت‌ها برای کمک به رفع بحران بوده است. صندوق بین‌المللی پول، در گزارش تازه‌ی خود، برنامه‌های هماهنگ بین‌المللی را برای تقویت چشم‌انداز مثبت اقتصاد جهانی همچنان ضروری تشخیص می‌دهد.

تراز مثبت بانک‌های آمریکایی
در نقطه‌ی مقابل گزارش صندوق بین‌المللی پول، انتشار تراز مالی سه‌ماهه‌ی نخست بزرگترین بانک‌های ایالات متحده آمریکا، نوید بهبود بازار مالی را می‌دهد. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این ترازنامه‌های مثبت فریب‌دهنده هستند و همانطور که صندوق بین‌المللی پول پیش بینی‌می‌کند، بحران مالی می‌تواند گسترش یابد و موسسات مالی باز هم میلیاردها دلار زیان اعلام کنند.
به گزارش تارنمای هفته‌نامه‌ی آلمانی اشپیگل، در روزهای گذشته، تعدادی از بانک‌های آمریکایی یکی پس از دیگری ترازنامه‌های مثبت سه‌ماهه‌ی نخست سال جاری خود را منتشر کردند که تناسبی با پیش‌بینی‌های قبلی کارشناسان نداشت. از جمله بانک آمریکا و موسسات مالی ولس فارگو و جی پی مورگان از میلیاردها سود خبر دادند. حتی موسسه‌ی گلدمن ساکس اعلام کرد که به زودی اعتبارات اضطراری دولت آمریکا را پس خواهد داد. تحلیلگران معتقدند که بانک‌های آلمانی نیز به زودی ترازنامه‌های مشابهی برای سه‌ماهه‌ی نخست سال ارائه خواهند داد.

کارشناسان خوش‌بین و کارشناسان بدبین
خبرهای متناقض سبب شده است که کارشناسان مالی به دو گروه خوش‌بین‌ها و بدبین‌ها تقسیم شوند. به عنوان نمونه، روبرت هالفر، کارشناس برجسته‌ی بادر بانک ترازنامه‌ی مثبت بانک‌ها را نشانه‌ی تداوم نتایج مثبت می‌داند. اما دیرک شی‌یرک، استاد رشته‌ی بانکداری دانشگاه دارمشتات آلمان، می‌گوید: بحران هنوز برطرف نشده و بانک‌ها همچنان آسیب‌پذیر هستند. هانس‌پتر بورگهف، کارشناس مالی دانشگاه هوهنهایم آلمان، حتی نگران گسترش بحران فعلی است و پیش‌بینی می‌کند که حتی ممکن است بانک‌های تازه‌ای با دشواری‌های جدی روبرو شوند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که ترازنامه‌ی مثبت بانک‌ها در سه‌ماهه‌ی نخست سال جاری، ناشی از شرایط ویژه‌ای بوده که بحران مالی به وجود آورده است. مثلا کنسرن‌هایی مثل زیمنس و پورشه از کاهش بهره‌های بانکی استفاده کردند تا با دریافت اعتبارات مناسب بدهی‌هایی را که موعد بازپرداخت آنها فرارسیده بود بپردازند. گویدو هایمن، کارشناس بانک متسلر آلمان، معتقد است که ۴۵ درصد اعتباراتی که شرکت‌ها برای بازپرداخت بدهی‌های خود در سراسر سال جاری نیاز داشته‌اند، در سه‌ماهه‌ی نخست سال دریافت شده و همین امر مهم‌ترین عامل مثبت شدن ترازنامه‌ی بانک‌های آمریکایی در این دوره بوده است. به اعتقاد این کارشناس، نتیجه‌ی مشابهی را برای بانک‌های آلمان نیز می‌توان انتظار داشت. هایمن در عین‌حال این وضعیت مثبت را پایدار نمی‌داند و می‌گوید: تحلیل‌های تازه نشان ‌می‌دهند که وضعیت پرداخت اعتبارات هم‌اکنون عادی شده است. در سرچشمه‌ی اصلی سود بانک‌ها بار دیگر از میان خواهد رفت.

منبع: / سایت / رستاک ۱۳۸۸/۰۲/۰۴

نظر شما