ابزارهای دیجیتالی و الکترونیکی به عنوان بخشی از فناوری‌های نوین در زندگی روزمره ما انسان‌ها به جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی تبدیل شده‌اند که توانسته‌اند جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها را تحت تاثیر خود قرار دهند. ابزارها و تجهیزاتی که بر پایه این گروه از فناوری‌ها تولید شده‌اند یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی هستند که به نظر می‌رسد عدم‌دسترسی به آنها می‌تواند پیامدهای نامطلوبی در زندگی به همراه داشته باشد. در حقیقت عصر حاضر را می‌توان عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات دانست.
به عبارت دیگر در این عصر، انسان‌ها بیش از پیش نیازمند دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباطات هستند و به این ترتیب با در اختیار داشتن فناوری‌های پیشرفته ارتباطی و اطلاعاتی توانسته‌اند برقراری ارتباطات و تبادل اطلاعات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن امکان‌پذیر سازند. علی‌رغم گسترش شبکه‌های اینترنتی، در دنیای امروز تلفن همراه به عنوان یکی از کاربردی‌ترین فناوری‌های ارتباطی شناخته شده است. ایده اولیه راه‌اندازی سیستم‌های مخابراتی سیار و امکان استفاده از این نوع سیستم ارتباطی در مکان‌های مختلف در دهه 1960 میلادی در کشورهای اسکاندیناوی شکل گرفت و پس از آن بتدریج نسل اول گوشی‌های تلفن همراه در سال 1975 میلادی در این کشورها مورد بهره‌برداری قرار گرفت تا جایی که امروزه افراد بیش از پیش برای برقراری ارتباط با دیگران به گوشی تلفن همراه خود وابسته شده‌اند. به عبارت دیگر کاربرد تلفن همراه در زندگی روزمره ما انسان‌ها به قدری مورد توجه قرار گرفته است که حتی نمی‌توانیم بپذیریم نسل‌های پیش از ما اصلا استفاده از این فناوری را در دوره زندگی خود تجربه‌ نکرده‌اند. نخستین تلفن‌های همراهی که سال 1980 میلادی در اتومبیل از آن استفاده می‌شد در مقایسه با تلفن‌های همراه امروزی از کارکرد متفاوتی برخوردار بودند و تنها در صورت اتصال این گوشی به شبکه محلی مخابراتی امکان برقراری ارتباط تلفنی از طریق آن فراهم می‌شد. شاهزاده فیلیپ نخستین فردی بود که استفاده از فناوری تلفن همراه را در نخستین سال بهره‌برداری از این فناوری در بریتانیا تجربه کرد. به این ترتیب او می‌توانست در هر زمان با ملکه انگلیس در تماس باشد. اما این روزها تلفن همراه به همراهی همیشگی در زندگی ما انسان‌ها تبدیل شده که امکانات و کاربردهای مختلف آن از برقراری تماس تلفنی گرفته تا جستجو در شبکه‌های اینترنتی، ارسال و دریافت نامه الکترونیکی، فیلمبرداری، عکسبرداری و سیستم موقعیت‌یاب جغرافیایی موجب شده بیش از پیش به این فناوری وابستگی داشته باشیم و نیاز به آن را در زمینه‌های مختلف احساس کنیم، اما با این وجود بسیاری از افراد تنها از گوشی تلفن همراه خود برای برقراری تماس‌هاس تلفنی استفاده می‌کنند و هیچ‌گاه از دیگر امکانات آن بهره‌مند نمی‌شوند. این در حالی است که در اغلب کشورها، گوشی‌های تلفن همراه به عنوان یکی از کاربردی‌ترین فناوری‌ها در بهبود وضعیت زندگی روزمره انسان‌ها شناخته شده‌اند. امروزه سفارش گل و هدیه برای یک دوست در حالی که شما در قطار یا تاکسی هستید یا سفارش کالا و خدمات موردنظر در حالی‌که پیاده‌روی می‌کنید موضوع عجیب و دور از ذهنی نیست چرا که تلفن همراه، ابزارهای استفاده از چنین امکاناتی را در اختیار کاربران خود قرار داده است.

دسترسی به کاربردهای متنوع
شاید برایتان جالب باشد بدانید که انگلیسی‌ها بیش از یک سال از کل زندگی خود را به برقراری تماس‌های تلفنی اختصاص می‌‌دهند که از این مدت زمان حدود 7000 ساعت از گوشی تلفن همراه خود برای برقراری این تماس‌ها استفاده می‌کنند. آنها بر این باورند که اگر چه ممکن است روزی به دلیل سرقت گوشی تلفن همراهشان و یا گم‌کردن آن زندگی بدون تلفن همراه را تجربه کنند، اما در عمل نمی‌توانند بدون این فناوری زندگی کنند.
بررسی‌های آماری انجام شده در میان کاربران تلفن همراه نشان داده است که زن‌ها بیش از مردها از گوشی تلفن همراه خود برای برقراری تماس‌های تلفنی استفاده می‌کنند و در مقابل مردها بیشتر از امکانات و دیگر کاربردهای گوشی‌های تلفن همراه که روز به روز برگستردگی و تنوع آنها افزوده می‌شود، استفاده می‌کنند. نا آگاهی افراد از کاربردهای مختلف گوشی‌های تلفن همراه موجب می‌شود کاربران تلفن همراه هنگام انتخاب گوشی تنها شکل ظاهری گوشی و امکانات ساده‌ای نظیر گرفتن فیلم و عکس را مورد توجه قرار دهند و این در حالی است که امروزه اغلب گوشی‌های جدیدی که به بازار عرضه می‌شوند از قابلیت‌هایی برخوردارند که استفاده از آنها می‌تواند جنبه‌های گسترده‌تری از زندگی ما انسان‌ها را تحت‌تاثیر خود قرار دهند. اگرچه امروزه ارسال پیام‌های متنی با گوشی تلفن همراه به عنوان یکی از پرطرفدارترین و کاربردی‌ترین شیوه‌های ارتباطی در گوشی‌های تلفن همراه در سطح جهان شناخته شده است، اما اغلب افراد از دیگر کاربردهای گوشی تلفن همراه هیچ‌گونه اطلاعی ندارند. تولید روزافزون گوشی‌های تلفن همراه و گسترش و توسعه زیرساخت‌های این فناوری در کشورهای مختلف دنیا در سال‌های اخیر بسیار قابل توجه و چشمگیر بوده است که این موضوع انگیزه‌ای شده است تا رقابت برای تولید گوشی‌هایی با قابلیت‌ منحصربه‌فرد در میان شرکت‌های بزرگ و معروفی که از گذشته در زمینه تولید گوشی‌‌های تلفن همراه دستی بر آتش داشته‌اند، بیش از پیش افزایش یابد. اگرچه روزی به نظر می‌رسید که اگر یک گوشی قابلیت ثبت فیلم باکیفیت HD را داشته باشد به اصطلاح آخر گوشی است، اما این روزها، هر روز باید منتظر شنیدن اخبار جدیدی درباره رونمایی از گوشی جدیدی باشیم که از قابلیت‌های پیشرفته‌تری برخوردار است. امروزه اغلب گوشی‌ها در حقیقت نوعی کامپیوتر چند رسانه‌ای هستند که از قابلیت‌‌های پیشرفته‌تری نظیر سیستم‌های ارتباطی بی‌سیم یا همان wi - fi هم برخوردارند. اغلب این گوشی‌ها مجهز به سیستم عامل پیشرفته‌ای هستند که می‌تواند طیف وسیعی از کاربردهای مختلف را در اختیار کاربران خود قرار دهد. اگرچه از زمان ظهور مرورگرهای تصویری در گوشی‌های تلفن همراه مدت زیادی می‌گذرد، اما در طول این سال‌ها تغییراتی در زیرساخت‌های این نوع نرم‌افزارها ایجاد شده است که علاوه بر تماشای عکس‌ها و تصاویر موجود در حافظه گوشی تلفن همراه خود می‌توانید از دیگر قابلیت‌های آن نیز استفاده کنید. بسیاری از گوشی‌های تلفن همراه جدید تلفیقی از تلفن همراه و سیستم‌های پخش دیجیتالی هستند که برخورداری از این امکان نقش بسیار مهمی در موفقیت این نوع گوشی‌ها در جذب مخاطبان داشته است. یکی از پرطرفدارترین کاربردهای جانبی در گوشی‌های تلفن همراه قابلیت نصب نرم‌افزارهای مکان‌یابی است که امکان اتصال به سیستم‌های GPS یا همان سیستم‌های موقعیت‌یاب جغرافیایی را دارد و به این ترتیب کاربر می‌‌تواند از آن برای جستجوی مکانی سریع و پیشرفته استفاده کند. بعضی از گوشی‌های پیشرفته و هوشمند هم مجهز به فناوری صوتی سه‌بعدی هستند که به همین دلیل در رده گوشی‌های مجهز به فناوری‌های برتر در دنیای دیجیتال طبقه‌بندی می‌شوند.

نسل هوشمند گوشی‌های تلفن همراه
بدون تردید گوشی‌های هوشمند، گوشی‌هایی هستند که نه‌تنها به دلیل مجهز بودن به پردازشگرهایی که عملکرد سریع آنها را تضمین می‌کنند از نظر فناوری نمایشی و سرعت عملکرد در رده‌های نخست فهرست طبقه‌بندی گوشی‌های تلفن همراه از نظر عملکرد قرار خواهند گرفت، بلکه این نوع گوشی‌ها براساس نیازهای کاربران طراحی شده و می‌توانند پاسخگوی انتظارات افرادی باشند که بیش از هر ویژگی دیگری کاربری آسان را به عنوان یک ویژگی مهم در انتخاب گوشی مورد توجه قرار می‌دهند، اما اغلب گوشی‌هایی که به‌عنوان گوشی‌های تلفن همراه هوشمند از آنها صحبت می‌شود قابلیت دسترسی به برنامه‌هایی را دارند که نه‌تنها جدیدترین وقایع دنیای فناوری و سرگرمی‌ها را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند، بلکه هر کاربر می‌تواند از آن به عنوان مکاتی امن و مطمئن برای تجربه بسیاری از امور مهیج در زندگی نیز استفاده کند. برای مثال یکی از کاربردهای گوشی‌های تلفن همراه که مورد توجه بسیاری از کاربران جوان قرار گرفته است، امکان استفاده از خدمات مکان‌یابی به صورت سه‌بعدی و همزمان است. در این برنامه مکان‌ها، اطلاعات مربوط به آنها و جهت‌ها به صورت واقعی نمایش داده خواهند شد و این در حالی است که این برنامه در عین حال از امکان مکان‌یابی سه‌بعدی نقشه‌ای براساس اطلاعات موجود در نقشه‌های جغرافیایی گوگل و همچنین دیگر خدمات مبتنی بر مکان‌یابی نیز برخوردار است. آگاهی از آخرین اطلاعات درباره وضعیت آب و هوا و اخبار دنیا از دیگر امکانات گوشی‌های تلفن همراه است که بخصوص می‌تواند مورد توجه کاربرانی قرار گیرد که بیش از پیش با مشکل کمبود زمان مواجه هستند. اما آنچه جالب است این که رقابت در دنیای فناوری ساخت گوشی تلفن همراه، تنها محدود به نیازهای گروه خاصی از افراد نمی‌شود بلکه سازندگان گوشی‌های تلفن همراه همواره در تلاش بوده‌اند با افزودن قابلیت‌های جدید نه‌تنها بتوانند استفاده از آن را برای کاربران بیشتری فراهم کنند، بلکه بتوانند دسترسی به کاربردهای جدیدی را در گوشی‌ها امکان‌پذیر سازند تا این گوشی‌ها بیش از پیش همراه کاربران باشند. مدتی پیش صحبت از استفاده از فناوری پیشرفته‌ای در گوشی‌های تلفن همراه شده بود که امکان استفاده از خط بریل را برای خواندن و نوشتن افراد نابینا برای استفاده از کاربردهای متنوع گوشی‌های تلفن همراه فراهم می‌کرد. این نرم‌افزار از طریق بازخورد لرزشی قابل لمس با سرانگشتان یک فرد نابینا یا کم‌بینا عمل می‌کند و به این ترتیب این گروه از کاربران می‌توانند برآمدگی‌هایی که مانند خط بریل است را از طریق لرزش لمس کنند. جالب است بدانید که گوشی‌های تلفن همراه امروزه علاوه بر این‌که به عنوان یک سیستم ارتباطی امن و مطمئن همراه همیشگی شما هستند می‌توانند به عنوان سیستم تشخیص پیشرفته به شما کمک کنند تا بتوانید آخرین اطلاعات مربوط به تغییرات ایجاد شده در عملکرد هریک از اعضا و اندام‌های مختلف بدن خود را در اختیار پزشک معالج‌تان قرار دهید‌. بعضی از انواع گوشی‌های هوشمند امروزی مجهز به نرم‌افزاری برای اندازه‌گیری ضربان قلب هستند. این برنامه امکان ثبت، بازپخش صدای ضربان قلب فرد و همچنین نمایش آهنگ ضربان قلب یا ثبت نوار قلب روی صفحه نمایشگر را دارد و به این ترتیب کاربر می‌تواند پس از گرفتن نوار قلب خود آن را از طریق اینترنت برای پزشک معالج خود ارسال کند.
مهم‌ترین ویژگی این نرم‌افزار سازگاری آن با رابط کاربری دستگاه‌های پزشکی است. فناوری ساخت گوشی‌های تلفن همراه نیز مانند بسیاری از دیگر حوزه‌های فناوری دیجیتالی دنیای پرجنب و جوش و پرهیاهویی است که هر روز حرف تازه‌ای برای گفتن دارد. اگرچه روزی به نظر می‌رسید که پس از قرار گرفتن دوربین روی گوشی‌های تلفن همراه دیگر دنیای فناوری ساخت گوشی‌های تلفن همراه به پایان خط رسیده است، اما این روزها غول‌های بزرگ دنیای ارتباطات سیار از قرار دادن یک دوربین دیگر روی گوشی‌های جدید خبر داده‌اند که برقراری ویدئو کنفرانس از طریق شبکه‌های ارتباطی بی‌سیم یا wi - fi را بدون نیاز به وجود تجهیزات جانبی و تنها از طریق این گوشی‌ها امکان‌پذیر خواهد ساخت. کتابخوانی، جستجو در اینترنت، ارسال و دریافت نامه‌های الکترونیکی، مکان‌یابی، عکاسی، فیلمبرداری، خرید و فروش، انجام معاینات پزشکی از راه دور و حتی انتقال وجه از طریق کارت‌های اعتباری با استفاده از گوشی تلفن همراه همه و همه ارمغان دنیای فناوری ارتباطات و اطلاعات در زندگی روزمـره ما انسان‌هـــا هستند که موجب شده احساس کنیم بدون داشتــن تلفن همراه موجودیت خود را از دست خواهیم داد.

منبع: / روزنامه / جام جم ۱۳۸۹/۶/۳
نویسنده : فرانک فراهانی‌جم