موضوع : دانشنامه | س

کلنل کاظم خان سیاح


کاظم خان سیاح فرزند رضا در سال 1274ش در تهران متولد شد، تحصیلات عالی خود را در مدرسه نظام قسطنطنیه با درجه افسری توپخانه به پایان برد. سپس به ارتش عثمانی پیوست. و با شروع جنگ جهانی اول و نقض بیطرفی ایران در جنگ توسط متفقین، قشون عثمانی با عنوان حمایت از ایران وارد آذربایجان شد. کاظم خان نیز با سمت یاوری این قشون را یاری می‏کرد و به ایران آمد.
با پیشروی متفقین در جبهه ‏ها، عثمانی ناچار به عقب‏نشینی شد و شکست را پذیرفت. در این زمان یاورکاظم خان فرمانده دسته‏ای از قشون عثمانی در بین‏النهرین بود که توسط قوای انگلستان دستگیر و به هندوستان فرستاده و در آنجا محاکمه شد، دادگاه ابتدا حکم اعدام برای او صادر کرد ولی حکم تغییر یافت و پس از چندی با وساطت سیدضیاءالدین طباطبایی آزاد شد.
دوستی سیدضیاءالدین با کاظم خان به زمانی برمی‏گردد که دکتر سهراب خان برادر کاظم خان که یکی از یاران یپرم بود و در جنگ با سالارالدوله به همراه یپرم کشته شد برادران خود علی و کاظم را در عثمانی به سیدضیاء سپرده بود. سید ضیاء با خانواده سیاح رفت و آمد داشت و زمانی که از همشیره کاظم خان خبر دستگیری او را شنید نزد وثوق‏الدوله رفت و شرایط آزادی کاظم خان را فراهم ساخت.
کاظم خان پس از آزادی به تهران بازگشت و با کمک سیدضیاءالدین طباطبایی به استخدام ژاندارمری درآمد. در 1298ش با تعدادی از افسران ژاندارمری مامور دستگیری ماشاءالله خان کاشی شد و این امر با موفقیت انجام پذیرفت. در پاییز همان سال به همراه هیئتی که سرپرستی آن را سیدضیاءالدین طباطبایی برعهده داشت با عنوان آتاشه نظامی راهی قفقاز شد.
با برکناری استاروسلسکی از فرماندهی قزاقخانه کاظم خان سیاح یکی از افسران ژاندارمری بود که مأمور تربیت نیروی قزاق مستقر در قزوین شد، وظیفه این افسران تعلیم قزاقها و آشنا کردن آنها با اصول نظام مدرن بود و در جریان کودتا این دو نیرو با هماهنگی کامل در به انجام رساندن کودتا همدیگر را یاری دادند.
کاظم خان سیاح یکی از دست اندرکاران کودتای 11299 بود. زمانی که نیروی قزاق به فرماندهی رضاخان میرپنج از قزوین عازم تهران بود او ریاست ستاد ستون را برعهده داشت.
پس از فتح تهران در 4 اسفند رضاخان اعلامیه‏ای در 9 ماده صادر کرد که درآخرین ماده آن کاظم خان سیاح را به سمت کماندانی (فرماندار نظامی) تهران انتخاب کرد و همچنین از درجه سروانی به سرهنگی (کلنل) ارتقا یافت، در این سمت بود که نظمیه را خلع سلاح و عده‏ای از رجال کشور را به دستور سیدضیاءالدین دستگیر و زندانی کرد. در 6 فروردین 1300 به ریاست رژیمان نمره یک ژاندارمری یوسف‏آباد منصوب و در 27 اردیبهشت ماه از طرف وزیر جنگ رضاخان، به ریاست ارکان حرب (ستاد ارتش) برگزیده شد.
کلنل کاظم خان سیاح در خرداد 1300 پس از عزل سید ضیاءالدین طباطبایی به همراه او از راه عراق به برلن رفت و مدتها در آنجا زندگی کرد، پس از تبعید رضاشاه در 1321 به ریاست اداره پیشه و هنر اصفهان منصوب شد. او همچنین مناصب دیگری چون استانداری، نمایندگی سازمان برنامه و مدیرکلی وزارت کشور را عهده دار بود. در جریان ملی شدن صنعت نفت فعالیت خود را در جبهه مخالفین دکتر مصدق آغاز کرد و کمیته مخفی به نام سیاح تشکیل داد که اطلاعات چندان دقیقی از آن در دست نیست کلنل کاظم خان سیاح در 1349 بر اثر بیماری فوت کرد.

منابع:
1. http://www.iichs.org نوشته آسیه آل احمد

نظر شما