پطر کروپوتکین (Peter Kropotkin)؛ فیلسوف آنارشسیت روسی است. او به یک مدل اجتماعی مرکب از کمونیسم و سوسیالیسم و مستقل از حکومت اعتقاد داشت.

زندگی
پطر کروپوتکین در 9 دسامبر 1842، در مسکو در یک خانواده اشرافی به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در سنت پیترزبورگ ادامه داد و پس از آن به سیبری رفت و مشغول تحقیقات در مورد جغرافیا و مردم‌شناسی شد. بعد از بازگشت از سیبری مطالعات سیاسی را جدی‌تر گرفت.
در سال ۱۸۷۲ او به جامعه بین‌المللی کارگران پیوست اما محدود بودن آن محیط نیز وی را مایوس کرد. تقسیم جامعه بین‌المللی کارگران به دو گروه، کروپوتکین را مصمم کرد که به روسیه برگردد. در ۱۸۷۶ پس از فراری پر ماجرا به انگلستان و بعد سویس گریخت و نوشتن کتاب انقلاب را شروع کرد. نیروهای تزار با انفجاری در لندن قصد ترور او را داشتند، اما با وجود این حمله‌ها کروپوتکین همراه با همسرش درآنجا ماند و تحقیقاتش در مورد انقلاب فرانسه را ادامه داد.
کروپوتکین به خاطر فعالیت های آنارشیستی‌اش در ۱۸۸۳ دستگیر و محکوم به پنج سال حبس شد. او بعد از سه سال آزاد شد و تا سی سال فعالیت های آنارشیستی خود را در لندن ادامه داد. بعد از انقلاب اول روسیه در سال ۱۹۰۵ او به روسیه بازگشت و بقیه عمر خود را صرف نوشتن کرد.
فعالیت‌های ضدانقلابی و ضدمردمی لنین باعث انزجار کروپوتکین از او شد. او در مورد لنین می‌گوید: «لنین قابل مقایسه با هیچ شخص انقلابی در طول تاریخ نمی‌باشد. یک انقلابی اهداف و آرمان هایی دارد که لنین هیچکدام را ندارد... ولادمیر (لنین)! فعالیت های خشن تو بی فایده‌است و هیچ ربطی به عقایدت که سعی در نگهداشتن آن داری ندارد.»
پطر کروپوتکین سرانجام در 8 فوریه ۱۹۲۱ در دمیترف (شهری نزدیک مسکو) درگذشت.

منابع:
- http://fa.wikipedia.org