سید جلال الدین میرى آشتیانى در سال ۱۳۰۴ خورشیدى در قصبه آشتیان از توابع سلطان آباد اراک در خانواده اى کاملاً متدین و مذهبى، چشم به جهان گشود.
در سن پنج سالگى راهى مکتب خانه شد و قرآن را در مکتب خانه مادربزرگ خود فراگرفت و تا اندازه اى با نگارش فارسى آشنایى پیدا کرد و با ورود به دبستان به دلیل هوش و ذکاوت و نیز توانایى خواندن و نوشتن، از همان آغاز به کلاس سوم هدایت شدو تا پایان کلاس ششم و گرفتن گواهى دوره ابتدایى در دبستان خاقانى روستاى آشتیان، درس خواند. سپس به مکتب خانه بازگشته و دروس مرسوم را به سبک و سیاق سنتى فراگرفت. کتاب گلستان سعدى و کلیله و دمنه و نصاب الصبیان (ترجمه لغات عربى به فارسى به صورت منظم) و تاریخ معجم و جامع المقدمات، مجموعه علم صرف و نحو و قسمتى از دره نادرى و نیز بخش هایى از کتاب شرح سیوطى ابن مالک (تا باب مبتدا و خبر) را در همان مکتب خانه فراگرفت.
سیدجلال در سال ۱۳۲۳ خورشیدى رهسپار قم شد. وى در قم، کتاب شرح جامى و باقیمانده سیوطى را فراگرفت. در این مرحله از تحصیل کتاب هاى سطح فقه و اصول را همچون شرح لمعه (فقه) و قوانین (اصول فقه) و رسائل (اصول فقه) و مکاسب (فقه) و کفایه (اصول فقه) را به اتمام رساند. شرح مطالع در منطق و شوارق در کلام را نیز گذراند. همچنین شرح منظومه حکیم ملاهادى سبزوارى (در فلسفه) و مکاسب شیخ اعظم انصارى (در فقه) را در محضر مرحوم حاج شیخ مهدى مازندرانى امیرکلاهى آموخت و تا اواخر الهیات منظومه و قسمت زیادى از شوارق، و بعد هم قسمتى از امور عامه اسفار را نزد آن مرحوم فراگرفت.
آشتیانى پس از اتمام سطح، وارد خارج فقه و اصول شده و در محضر استاد آیت الله حاج آقا حسین طباطبایى بروجردى به مدت ۸ سال حضور یافت و مدت یک سال در محضر آقا سیدمحمدتقى خوانسارى (قده) حاضر شد.
آشتیانى سپس به نجف رفت و در مدت دو سال (۱۳۳۶-۱۳۳۷) اقامت خود در آن جا از دروس مرحوم آقا سید محسن حکیم و استاد سید عبدالهادى شیرازى استفاده کرد، اما به دلیل کسالت به قم بازگشت و مدت ۸ سال به حوزه تدریس فلسفه و تفسیر قرآن کریم و اصول فقه حاج سیدمحمدحسین طباطبایى تبریزى حاضر شد و الهیات کتاب شفاى شیخ الرئیس و الهیات بالمعنى الاخص اسفار و امور عامه این کتاب را به انضمام قریب به یک دوره اصول فقه و قسمتى از تفسیر قرآن را خدمت آن فقیه گرانقدر قرائت کرد.
سپس آشتیانى به مدت یک سال در قزوین اقامت کرد و از محضر آیت الله سید ابوالحسن رفیعى قزوینى بهره گرفت و دوباره به قم بازگشت.
در سال ۱۳۳۸ خورشیدى، آشتیانى با ارائه رساله خود در مبحث وجود با عنوان هستى از نظر فلسفه و عرفان، به عضویت هیأت علمى دانشگاه پذیرفته شد و از اول مهرماه همان سال تدریس خود را در دانشکده الهیات و معارف اسلامى مشهد در رشته فلسفه و تصوف آغاز کرد.
در سال ۱۳۳۹ خورشیدى، آشتیانى به عضویت در انجمن تألیف و ترجمه دانشگاه فردوسى مشهد درآمد. آشتیانى اغلب از کم توجهى به علم و اندیشه آن هم در مراکز مهم علمى کشور رنج مى برد و در هر فرصت و مجالى که فراهم مى آمد به سران و تصمیم گیران هم درد را و هم درمان را بیان مى کرد. آشتیانى براى احیاى فلسفه و عرفان اسلامى به بازسازى و زنده کردن متون فلسفى و عرفانى مى پردازد و ده ها اثر فلسفى و عرفانى از اکابر مدرسان و محققان چهار قرن اخیر را در اختیار دانش پژوهان قرار مى دهد و با گذشت کمتر از دو سال در خردادماه ۱۳۴۰ خورشیدى، رتبه دانشیارى را از آن خود کرده و پس از نزدیک به هفت سال کار علمى و تدریس در دانشگاه به عنوان مربى و دانشیار و در آذرماه ۱۳۴۵ به درجه استادى ارتقا یافت.
با ترفیع درجه و تصاحب درجه استادى، دامنه تعلیم و تدریس استاد گسترده تر شد. استاد پس از ۳۷ سال تدریس در دانشگاه فردوسى، در آبان ماه ۱۳۷۵ به اجبار بازنشسته شد.
آشتیانی به تشویق پرفسور هانری کربن به تصحیح و انتشار نسخه‌های تخصصی فلسفی خطی اقدام کرد.
داریوش شایگان در کتاب زیر آسمانهای جهان در مورد او می‌گوید:«هنگامی که کربن طرح عظیم خود را برای تدوین تذکره‌ای از فیلسوفان ایرانی از قرن یازدهم هجری تا زمان معا صر درافکند از آشتیانی دعوت به همکاری کرد. آشتیانی همه وقت و همت خود را وقف این کارکرد و اگر پر کاری اش نبود این طرح هرگز به انجام نمی‌رسید.»
سید جلال الدین آشتیانی ، پس از گذراندن بیماری طولانی و بر اثر کهولت سن در سن هشتاد سالگی در سوم فروردین ماه 1384 هجری شمسی دار فانی را وداع گفت. وی از بازماندگان حکمت صدرایی در ایران محسوب می شد که آثار منحصر به فردی را خلق کرده بود.

آثار
برخی ازمهمترین آثار وی عبارتند از:
۱- «شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا». «آشتیانی» در این کتاب مبانی اصلی فلسفه ملاصدرا مانند: اشتراک معنوی وجود، اصالت وجود، وحدت وجود، وجود ذهنی، حرکت جوهری را تبیین می‌کند و به انتقادات معاصرین به فلسفه ملاصدرا پاسخ می‌دهد.
۲- «هستی از نظر عرفان و فلسفه»
۳- «شرح بر زاد المسافر ملاصدرا»
۴- « شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم»
۵- « شرح فصوص الحکم فارابی»
۶- «تفسیر سوره فاتحة الکتاب»
۷- « تحشیه بر رساله المشاعر ملاصدرا»
۸- «مقدمه بر اصول المعارف فیض کاشانی»
همچنین تعداد زیادی متون فلسفی کلاسیک توسط وی تصحیح شده‌است.

منابع:
http://www.iran-newspaper.com/1385/850905/html/think.htm