پیشنهاده کارشناسی ارشد 1395
پدیدآور: فاطمه محسنی 
استاد راهنما: سید لطف الله جلالی
دانشکده الهیات و معارف اسلامی هدی
چکیده

امامت یکی از اصول اعتقادی شیعه است. بررسی صفات و ویژگی‌های امام به عنوان هدایتگر جامعه بشری از جمله اینکه امام علم به غیب دارد یا خیر و محدوده و منابع آن چگونه است، موضوع این پایان نامه است. این موضوع، یکی از مسائل اختلافی میان متکلمان شیعی است. در این تحقیق، تلاش شده به روش توصیفیـ تحلیلی از دیدگاه متکلمان مکتب قم، با بررسی کتاب‌های بصائرالدرجات صفّار، کافی کلینی و کتاب‌های شیخ صدوق از جمله کمال الدین و تمام النعمه، من لایحضره الفقیه، خصال، التوحید، عیون اخبار الرضا، امالی و معانی الأخبار به این پرسش‌ها پاسخ گوید. این مکتب، ضمن پذیرش علم غیب امام به عنوان یکی از صفات واجب با تعبیر داشتن علم به ماکان و ما یکون به گستردگی قلمرو علم غیب امام اشاره کرده‌اند. البته، متکلمان یادشده، ضمن اشاره به روایات متناقض در این مسأله، علم غیب امام را تحدث و افاضات از طرف خداوند و غیرذاتی شمرده و گستره وسیعی چون علم غیب امام به احکام و شریعت، آگاهی به کتاب‌های الهی گذشته و قرآن، علوم و حوادث گذشته و آینده، علم به باطن و اعمال انسان‌ها و... را از مصادیق آن شمرده‌اند. دانشمندان مکتب قم ضمن بیان منابع متعدد، شیوه‌های کسب علم غیب امام را به صورت منابع مکتوب مانند قرآن، جامعه، جفر، مصحف فاطمه، کتاب پیامبر، کتاب حضرت علی و...؛ ومنابع غیر مکتوب همچون علم لدنّی، تعلیم نبوی انتقال به حضرت علی، فرشتگان، عمود نور، الهام و روح و... می‌دانند.