موضوع : دانشنامه | خ

شفیع خالدی

زندگی‌نامه
نهم خردادماه سال ١٣٢٠ در کیمنه‌ بخش نوسود از توابع شهرستان پاوه متولد شد. او فرزند استادمحمد است که یکی از بزرگان عرصه هنر آواز هورامی در عصر خود بود .شفیع خالدی در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی به دنیا آمد و از ١٣ سالگی هنر آواز خواندن را شروع کرد. در آن زمان فعالیت هنری خود را در مجالس دینی و جشن‌ها در روستاهای اورامان کردستان و کرمانشاه و مناطق اورامان و کردستان عراق آغاز کرد. او ترانه و آواز هورامی را که به صورت موروثی از اجداد خود سینه به سینه فراگرفته بود در هورامان ایران و عراق گسترش داد.

شفیع خالدی کیمنه‌ای در سال ١٣٣٦ اولین فعالیت حرفه‌ای و رادیویی خود را در رادیو ارگ تهران و رادیو ارتش کرمانشاه به سرپرستی استاد مظهر خالقی انجام داد. او نخستین هنرمندی است که آواز هورامی را در رادیو ارتش کرمانشاه ضبط کرد و اولین هنرمند و خواننده هورامی زبان است که ترانه‌های هورامی را با ارکستر موسیقی به سرپرستی آقای یوسفی اجرا کرد.

بعد از اولین اجرا و ضبط مقام‌های هورامی، شفیع خالدی کیمنه‌ای پسرعموهای خود را به اسامی محمد حسین و عثمان کیمنه‌ای، همراه با خود به شهر کرمانشاه و رادیو ارتش آن زمان برد و طی پانزده روز با همکاری آن‌ها، تعداد ٨٣ مقام از قبیل سیاه‌ چمانه، گوشی و چه ‌پله را به عنوان آثار هنری در رادیو کرمانشاه ثبت، ضبط و منتشر کرد.

این استاد آثار هنری و ملودی‌های متعددی در زمینه آواز هورامی دارد که خود خالق آنها بوده است. از جمله این آثار می‌توان به «قاسم خان»، «ئامه‌که‌و ئامینم»، «هه ‌لبینه جانم بینه»، «وه‌ره وره غونچه‌ وگول»، «ئیران ئیران»، «یارله‌ و باغدا»، «مه ‌گری مه ‌گری»، «که ‌نیشکه ‌کاله ‌که‌م»، «سه ‌وزه‌ی سیاچه‌ م»، «هه‌‌ناری هه‌ناری»، «خربی ‌نایی دیده‌ م»، «بیمارم بیمارم»، «باوانم باوانم»، «خالوخالو»، «له ‌یلی له ‌یلی»، «یاران یاران»، «کاوه‌شنگی ‌لی»، «گوله ‌که‌ م ‌نه‌ خشانم»، «ئای‌ هه ‌وار هه‌ وار»، «عه‌ مر ه‌که‌ م ‌داد»، «مه ‌له سه ‌رشین»، «کورپه‌ ی قه ‌د باریک»، «ئام لاوه‌لاوه»، «جه ‌نگه جه ‌نگه» و «ئه‌ ی خاور خاور» اشاره کرد.

هنرمندان و خوانندگان متعددی با استاد شفیع ‌خالدی کیمنه‌ای همکاری و همراهی کرده‌اند که می‌توان به هنرمندان نامی چون استاد مجنون، محمد حسین، عثمان کیمنه‌ای و رضا بگ اشاره کرد. همچنین در کردستان عراق با هنرمندانی چون احمد نازاری (بیاره‌ای)،  حه‌مه‌روش (گولپی) و حیدر(هیده‌ر نودشه‌ای) همراهی و همکاری داشته‌ است.

ماموستا شفیع کیمنه‌ای بعد از انقلاب اسلامی ایران وقفه‌ای چند ساله در کار هنری خود داشت. اما پس از آنکه روستای کیمنه‌ در اثر جنگ تحمیلی ویران شد و او به همراه خانواده‌ خود به شهر سنندج کوچ کرد، از سال ١٣٦١ در صدا و سیمای کردستان مجدداً به فعالیت مشغول شد و از هنرمندان دیگر نیز دعوت به فعالیت فرهنگی و هنری کرد.

شفیع خالدی در بیشتر جشنواره‌های داخلی و برون‌مرزی کشور از جمله جشنواره فجر تهران، جشنواره نواحی کرمان، شیراز، تهران، چابهار، لرستان و سنندج، کیش، قشم، چابهار، جشنواره‌های استانی سنندج، دیواندره، سقز، بانه، بوکان، پاوه، مریوان و کامیاران و جشنواره‌های بین‌المللی فرانسه، ترکیه و سلیمانیه به عنوان نماینده موسیقی هورامان شرکت کرده است.

استاد خالدی مدرک درجه یک هنری دارد و در سال 1397 عضو مؤسسه هنرمندان پیشکسوت شده است.

منبع: موسسه هنرمندان پیشکسوت

نظر شما