تصویرآفرینی در جواهرالاسمار (طوطینامه) با تأکید بر علم بیان و بدیع
پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1389
موضوع: ادبیات فارسی
پدیدآور: طیبه غفاری توران
استاد راهنما: غلامرضا مستعلی پارسا
استاد مشاور: محمدحسن حائری
دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده
همان گونه که از نام رساله برمی آید عنوان تصویرآفرینی مبنا و اساس تمام بررسی های این رساله است اما آنچه بیش از دیگر زیبایی های اثر در هر صفحه به چشم می خورد، تصویرها و توصیفات غنی اثر است، نویسنده کتاب در رهگذر رسیدن به این تصویرات، خودآگاه و ناخودآگاه، از شگردها و شیوه ها و صنایع وآرایه های گوناگون سود جسته است و در این رساله کوشش بر بازنمایی و تقسیم بندی این زیبایی آفرینی ها در خلق تصاویر بود.در تحلیل زیبایی شناسانه این تصاویر در دو بخش جداگانه، به تصاویر مبتنی برآرایه های علم بیان و بدیع پرداخته شد، پیداست که ارائه تعریف دقیق و همه جانبه از صنایع ادبی، هرکدام ، مجالی به وسعت یک کتاب می طلبد، بنابراین تعریفات و تقسیم بندی هایی که در وسع این رساله بود از کتب جدید و قدیم اقتباس شد و مورد بررسی قرارگرفت.در تعریف آرایه ها آنچه همواره مد نظر بوده ارائه تحلیلی زیبایی شناسانه از آن آرایه بوده است یعنی تنها آمارگیری را کافی ندانسته و به شکلی ساده و به دور از هرگونه اصطلاح پردازی، با توجه به کتاب های قدیم و جدید، علل زیبایی آفرینی آرایه ها توضیح داده شده است تا ثابت شود نویسنده یا شاعر توانا و خوش قریحه این آرایه ها را در خلأ و بدون هدفی والا در اثر خود نمی آورد بلکه از آوردن آن ها در پی رسیدن به زیبایی و تصویر آفرینی زیبا است. الف: موضوع و طرح مسئله( اهمیت موضوع و هدف)کتاب جواهرالاسمار در آن دسته از کتاب های کهن فارسی است که از جامعه ادبی دور مانده است و کمتر به آن پرداخته شده است. این کتاب هم می تواند از نظرداستان پردازی مورد توجه قرار گیرد وهم می تواند از نزر سبک شناسی حائز اهمیت باشد که بررسی تصویرآفرینی های آن در همین راستا قرار می گیرد.ب: مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها:- تمامی مبانی مطرح در کتب مربوط به تصویرآفرینی، علم بیان و علم بدیع.- کیفیت آوردن هرکدام از آرایه های مربوط به این دو علم در تصویرها.- ارائه تحلیل زیبایی شناسانه برای آرایه هاپ: روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روشهای نمونه گیری، ابزارهای اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوردی و تجزیه و تحلیل داده ها: - تعریف مفاهیم با توجه به کتب بلاغی جدید و قدیم.- روش کتابخانه ای و آمارگیری- کل کتاب در بیش از پانصد صفحه- نمونه گیری به صورت تصادفی در هر صد صفحه- استخراج مثال از صد صفحه و تعمیم آن به کل کتاب- ترسیم نمودار ستونی و دایره ای و تعیین درصدت: یافته های تحقیق:کتاب جواهرالاسمار نمونه ای کامل از ادبیات داستانی است که در شکلی زیبا و با تصویرآفرینی ماهرانه ای پرداذخته شده است.نتیجه گیری: آرایه های مربوط به بدیع و بیان هنگامی که بدون تکلف و تصنع در اثری وارد شود می توانند نقش عمده ای در زیبایی آفرینی آن داشته باشد و بررسی آن ها در اثر می تواند به سبک شناسی و شناخت زیبایی های اثر موثر باشد.
نظر شما