عدالت و جرائم اجتماعی دو مفهوم مهم در هر جامعه هستند. عدالت به معنای توزیع عادلانه منابع و فرصت ها در جامعه است و جرائم اجتماعی به معنای رفتارهای مضر و غیرقانونی که بر جامعه تأثیر می گذارد. مطالعات متعدد نشان داده اند که بین عدالت و جرائم اجتماعی رابطه مثبتی وجود دارد. به عبارت دیگر، نابرابری اقتصادی و توزیع غیرمنصفانه منابع و فرصت ها می تواند به افزایش جرائم اجتماعی منجر شود.
در ایران نیز مطالعاتی در این زمینه انجام شده است. یکی از این مطالعات که در سال 1398 توسط حبیب انصاری سامانی و معصومه روزبهانی انجام شد، تأثیر نابرابری اقتصادی بر جرائم اجتماعی در استان های ایران را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که ضریب جینی، تبعیض ظرفیت و نیاز و شاخص کلی تبعیض، همگی تأثیر مثبت و معنیداری بر جرائم اجتماعی دارند. به عبارت دیگر، هرچه نابرابری اقتصادی در یک استان بیشتر باشد، میزان جرائم اجتماعی در آن استان نیز بیشتر خواهد بود.
این نتایج نشان می دهد که برای کاهش جرائم اجتماعی در ایران، باید به کاهش نابرابری اقتصادی و توزیع عادلانه منابع و فرصت ها توجه شود. سیاست هایی مانند افزایش فرصت های شغلی، کاهش فقر و اجرای عدالت اجتماعی می تواند به کاهش جرائم اجتماعی کمک کند.
در ادامه به برخی از دلایل تأثیر نابرابری اقتصادی بر جرائم اجتماعی اشاره می کنیم:

نابرابری اقتصادی می تواند منجر به فقر و ناامیدی شود. فقر و ناامیدی می تواند افراد را به سمت ارتکاب جرائمی مانند سرقت و مواد مخدر سوق دهد.
نابرابری اقتصادی می تواند منجر به نارضایتی اجتماعی شود. نارضایتی اجتماعی می تواند افراد را به سمت ارتکاب جرائمی مانند خشونت و شورش سوق دهد.
نابرابری اقتصادی می تواند منجر به فساد شود. فساد می تواند منجر به کاهش اعتماد اجتماعی و افزایش جرائم شود.

بنابراین، می توان گفت که عدالت و جرائم اجتماعی دو مفهوم مرتبط با یکدیگر هستند. برای کاهش جرائم اجتماعی در ایران، باید به کاهش نابرابری اقتصادی و توزیع عادلانه منابع و فرصت ها توجه شود.
در ادامه به برخی از شواهدی که از این مطالعات به دست آمده است، اشاره می کنیم:

استان های با نابرابری اقتصادی بالاتر، میزان جرائم اجتماعی بالاتری دارند. به عنوان مثال، استان های تهران، اصفهان و خوزستان که از نظر نابرابری اقتصادی در سطح بالایی قرار دارند، از نظر میزان جرائم اجتماعی نیز در سطح بالایی قرار دارند.
استان های با فقر بالاتر، میزان جرائم اجتماعی بالاتری دارند. به عنوان مثال، استان های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و کردستان که از نظر فقر در سطح بالایی قرار دارند، از نظر میزان جرائم اجتماعی نیز در سطح بالایی قرار دارند.
استان های با نارضایتی اجتماعی بالاتر، میزان جرائم اجتماعی بالاتری دارند. به عنوان مثال، استان های خوزستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه که از نظر نارضایتی اجتماعی در سطح بالایی قرار دارند، از نظر میزان جرائم اجتماعی نیز در سطح بالایی قرار دارند.

این شواهد نشان می دهد که نابرابری اقتصادی، فقر و نارضایتی اجتماعی، از عوامل مهمی هستند که می توانند به افزایش جرائم اجتماعی منجر شوند. بنابراین، برای کاهش جرائم اجتماعی در ایران، باید به کاهش این عوامل توجه شود.