عوامل مؤثر بر افت تحصیلی دانش‌آموزان را می‌توان به دو دسته عوامل فردی و عوامل محیطی تقسیم کرد.
عوامل فردی

استعداد و توانایی‌های تحصیلی: برخی از دانش‌آموزان از استعداد و توانایی‌های تحصیلی بیشتری برخوردار هستند و به همین دلیل، یادگیری برای آن‌ها آسان‌تر است.
انگیزه و علاقه به تحصیل: دانش‌آموزانی که انگیزه و علاقه بیشتری به تحصیل دارند، بیشتر تلاش می‌کنند و در نتیجه، موفق‌تر هستند.
مهارت‌های مطالعه و یادگیری: دانش‌آموزانی که مهارت‌های مطالعه و یادگیری مناسبی دارند، بهتر می‌توانند مطالب را یاد بگیرند و به خاطر بسپارند.
سلامت جسمی و روانی: دانش‌آموزانی که از سلامت جسمی و روانی مناسبی برخوردار هستند، بهتر می‌توانند در مدرسه تمرکز کنند و یاد بگیرند.

عوامل محیطی

خانواده: خانواده نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. والدینی که به تحصیل فرزندان خود اهمیت می‌دهند و از آن‌ها حمایت می‌کنند، می‌توانند به موفقیت تحصیلی آن‌ها کمک کنند.
مدرسه: مدرسه نیز نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. معلمانی که با دانش‌آموزان ارتباط خوبی برقرار می‌کنند و به آن‌ها آموزش‌های موثری ارائه می‌دهند، می‌توانند به موفقیت تحصیلی آن‌ها کمک کنند.
جامعه: جامعه نیز می‌تواند بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر بگذارد. شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه می‌تواند فرصت‌های برابری را برای یادگیری و تحصیل همه دانش‌آموزان فراهم کند یا از آن جلوگیری کند.

علاوه بر این عوامل، عوامل دیگری نیز می‌توانند بر افت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر بگذارند، مانند:

مشکلات اقتصادی خانواده: مشکلات اقتصادی خانواده می‌تواند باعث شود که دانش‌آموزان از امکانات آموزشی کافی برخوردار نباشند یا مجبور شوند زودتر از موعد ترک تحصیل کنند.
حوادث و مشکلات شخصی: حوادث و مشکلات شخصی مانند بیماری، طلاق والدین یا مرگ یکی از اعضای خانواده می‌تواند باعث شود که دانش‌آموزان تمرکز خود را از دست بدهند و افت تحصیلی پیدا کنند.
اعتیاد: اعتیاد به مواد مخدر و الکل می‌تواند باعث شود که دانش‌آموزان انگیزه و علاقه خود را به تحصیل از دست بدهند.

برای جلوگیری از افت تحصیلی دانش‌آموزان، باید عوامل مؤثر بر آن را شناسایی و برطرف کرد. در این راستا، همکاری خانواده، مدرسه و جامعه ضروری است.