حکمرانی معرفتی (knowledge governance) فرآیندی است که از طریق آن اطلاعات و دانش برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و مسئولانه در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی مدیریت می‌شوند. این فرآیند شامل شناسایی، جمع‌آوری، سازماندهی، تحلیل، اشتراک‌گذاری و استفاده از اطلاعات و دانش است.
حکمرانی معرفتی به دنبال ایجاد یک محیطی است که در آن اطلاعات و دانش به طور موثری برای حل مشکلات، بهبود تصمیم‌گیری و توسعه پایدار استفاده می‌شوند. این امر مستلزم ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی و دانشی قوی، تقویت ظرفیت‌های انسانی و توسعه سیاست‌ها و مقرراتی است که از حکمرانی معرفتی حمایت می‌کنند.
حکمرانی معرفتی دارای سه هدف اصلی است:

بهبود کیفیت تصمیم‌گیری: اطلاعات و دانش می‌توانند به تصمیم‌گیرندگان کمک کنند تا تصمیمات آگاهانه‌تر و مسئولانه‌تری بگیرند.
افزایش بهره‌وری و کارایی: اطلاعات و دانش می‌توانند به سازمان‌ها کمک کنند تا کارآمدتر و کاراتر عمل کنند.
توسعه پایدار: اطلاعات و دانش می‌توانند به جوامع کمک کنند تا پایدارتر شوند.

حکمرانی معرفتی در حال حاضر در حال ظهور است و به عنوان یک زمینه جدید پژوهشی و سیاستی مورد توجه قرار گرفته است. این زمینه دارای پتانسیل زیادی برای بهبود کیفیت زندگی در سراسر جهان است.
برخی از مزایای حکمرانی معرفتی عبارتند از:

بهبود کیفیت تصمیم‌گیری: اطلاعات و دانش می‌توانند به تصمیم‌گیرندگان کمک کنند تا تصمیمات آگاهانه‌تر و مسئولانه‌تری بگیرند. این امر می‌تواند منجر به کاهش فساد، افزایش شفافیت و بهبود نتایج تصمیم‌گیری شود.
افزایش بهره‌وری و کارایی: اطلاعات و دانش می‌توانند به سازمان‌ها کمک کنند تا کارآمدتر و کاراتر عمل کنند. این امر می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و بهبود کیفیت خدمات شود.
توسعه پایدار: اطلاعات و دانش می‌توانند به جوامع کمک کنند تا پایدارتر شوند. این امر می‌تواند منجر به کاهش اثرات زیست‌محیطی، بهبود رفاه اجتماعی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی شود.

برخی از چالش‌های حکمرانی معرفتی عبارتند از:

عدم دسترسی به اطلاعات و دانش: دسترسی به اطلاعات و دانش برای همه افراد و سازمان‌ها ضروری است. با این حال، در بسیاری از کشورها و جوامع، دسترسی به اطلاعات و دانش محدود است.
عدم اعتماد به اطلاعات و دانش: اطلاعات و دانش باید قابل اعتماد و معتبر باشند. با این حال، در بسیاری از موارد، اطلاعات و دانش نامعتبر و گمراه‌کننده هستند.
عدم ظرفیت برای استفاده از اطلاعات و دانش: استفاده از اطلاعات و دانش مستلزم مهارت‌ها و دانش خاصی است. با این حال، بسیاری از افراد و سازمان‌ها فاقد این مهارت‌ها و دانش هستند.

برای غلبه بر این چالش‌ها، لازم است اقداماتی در زمینه‌های زیر انجام شود:

افزایش دسترسی به اطلاعات و دانش: باید اقداماتی برای افزایش دسترسی به اطلاعات و دانش برای همه افراد و سازمان‌ها انجام شود. این امر می‌تواند از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اطلاعاتی و دانشی، توسعه آموزش و پرورش و کاهش هزینه‌های دسترسی به اطلاعات و دانش انجام شود.
افزایش اعتماد به اطلاعات و دانش: باید اقداماتی برای افزایش اعتماد به اطلاعات و دانش انجام شود. این امر می‌تواند از طریق بهبود کیفیت اطلاعات و دانش، توسعه استانداردهای اخلاقی برای تولید و استفاده از اطلاعات و دانش و افزایش شفافیت در مورد نحوه تولید و استفاده از اطلاعات و دانش انجام شود.
افزایش ظرفیت برای استفاده از اطلاعات و دانش: باید اقداماتی برای افزایش ظرفیت برای استفاده از اطلاعات و دانش انجام شود. این امر می‌تواند از طریق توسعه آموزش و پرورش، ارائه مشاوره و پشتیبانی فنی و ایجاد فرصت‌های یادگیری و توسعه انجام شود.

حکمرانی معرفتی یک زمینه جدید و پویا است که دارای پتانسیل زیادی برای بهبود کیفیت زندگی در سراسر جهان است. برای تحقق این پتانسیل، لازم است اقداماتی برای غلبه بر چالش‌های حکمرانی معرفتی انجام شود.