تأخیر ازدواج پدیده‌ای جهانی است که در دهه‌های اخیر در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، افزایش یافته است. میانگین سن ازدواج در ایران در سال 1395، برای زنان 25.1 و برای مردان 31.2 سال بود که نسبت به سال 1355، به ترتیب 2.2 و 7.7 سال افزایش یافته است.
عوامل مختلفی در تأخیر ازدواج نقش دارند. این عوامل را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

عوامل اقتصادی و اجتماعی
عوامل فرهنگی و روانی

عوامل اقتصادی و اجتماعی
از جمله عوامل اقتصادی و اجتماعی که در تأخیر ازدواج نقش دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش سطح تحصیلات: افزایش سطح تحصیلات در زنان و مردان، باعث شده است که افراد مدت بیشتری را صرف تحصیل و کسب مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار کنند. این امر به تأخیر افتادن سن ازدواج را به دنبال دارد.
افزایش هزینه‌های ازدواج: افزایش هزینه‌های ازدواج، از جمله هزینه‌های مسکن، جهیزیه و مراسم عروسی، باعث شده است که افراد برای تأمین این هزینه‌ها، نیاز به منابع مالی بیشتری داشته باشند. این امر نیز به تأخیر افتادن سن ازدواج را به دنبال دارد.
بیکاری و ناپایداری شغلی: بیکاری و ناپایداری شغلی، باعث شده است که افراد احساس امنیت مالی کمتری داشته باشند و از ازدواج اجتناب کنند.
تغییرات در ساختار خانواده: تغییرات در ساختار خانواده، از جمله افزایش تعداد خانواده‌های تک‌والدی، باعث شده است که افراد احساس مسئولیت بیشتری برای تأمین نیازهای مالی خود داشته باشند و از ازدواج اجتناب کنند.

عوامل فرهنگی و روانی
از جمله عوامل فرهنگی و روانی که در تأخیر ازدواج نقش دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش استقلال فردی: افزایش استقلال فردی در زنان و مردان، باعث شده است که افراد کمتر به ازدواج به عنوان یک ضرورت اجتماعی نگاه کنند و بیشتر به دنبال تحقق اهداف و خواسته‌های فردی خود باشند.
تغییرات در ارزش‌ها و نگرش‌ها نسبت به ازدواج: تغییرات در ارزش‌ها و نگرش‌ها نسبت به ازدواج، از جمله تأکید بر ازدواج آگاهانه و بر اساس انتخاب فردی، باعث شده است که افراد زمان بیشتری را برای شناخت و انتخاب همسر مناسب صرف کنند.
افزایش آگاهی از پیامدهای ازدواج ناموفق: افزایش آگاهی از پیامدهای ازدواج ناموفق، از جمله طلاق، باعث شده است که افراد از ازدواج زودهنگام اجتناب کنند.

تأخیر ازدواج پیامدهای مختلفی برای افراد، خانواده‌ها و جامعه دارد. از جمله پیامدهای تأخیر ازدواج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش سن باروری: تأخیر ازدواج باعث افزایش سن باروری می‌شود که این امر می‌تواند بر سلامت مادر و نوزاد تأثیر منفی بگذارد.
افزایش ناباروری: تأخیر ازدواج و بارداری باعث افزایش ناباروری در زنان و مردان می‌شود.
افزایش هزینه‌های اجتماعی: تأخیر ازدواج باعث افزایش هزینه‌های اجتماعی، از جمله هزینه‌های بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و مراقبت از سالمندان می‌شود.

برای کاهش تأخیر ازدواج، لازم است که عوامل مؤثر بر آن شناسایی و مورد توجه قرار گیرند. سیاست‌های کلان و برنامه‌های اجرایی مختلفی می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند. از جمله این سیاست‌ها و برنامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تقویت اقتصاد و ایجاد اشتغال پایدار: ایجاد اشتغال پایدار و افزایش درآمد افراد، می‌تواند به کاهش هزینه‌های ازدواج و تأمین امنیت مالی افراد کمک کند.
تغییر نگرش‌ها و ارزش‌ها نسبت به ازدواج: تغییر نگرش‌ها و ارزش‌ها نسبت به ازدواج، از جمله تأکید بر ازدواج آگاهانه و بر اساس انتخاب فردی، می‌تواند به کاهش تأخیر ازدواج کمک کند.
ارائه آموزش‌های لازم به جوانان در مورد ازدواج و خانواده: ارائه آموزش‌های لازم به جوانان در مورد ازدواج و خانواده، می‌تواند به افزایش آگاهی آنان از پیامدهای ازدواج و کمک به آنان در انتخاب همسر مناسب کمک کند.