پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1402
پدیدآور: علیرضا عادلی
ستاد راهنما: حسنعلی اخلاقی
جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی مشهد مقدس
چکیده

با توجه به اهمیت نهاد خانواده، شرع مقدس اسلام حقوق و تکالیفی را برای زوجین تعیین نموده است. در بسیاری از اوقات، اختلافاتی ناشی از تزاحم میان این حقوق، بین زوج و زوجه بوجود می آید که حل این اختلافات جهت ایجاد تعادل و اجرای عدالت در روابط خانواده ضرورت دارد. یکی از راهکارهای مناسب فقهی و اصولی برای حل این اختلافات، قاعده تقدیم اهم بر مهم می باشد. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، تعدادی از مصادیق و عوامل مهم و مستحدثه ی ایجاد تزاحم میان زوجین مورد بررسی قرار گرفته و راه حل آنها با توجه به قاعده تقدیم اهم بر مهم بیان می شود. برخی از مهمترین موارد بروز اختلاف میان زوجین عبارت است از: تزاحم حق مسکن و مدیریت خانواده، تزاحم حق پدر و مادر در استیلاد، تزاحم میان حق استمتاع زوج و فعالیت های خارج از منزل زوجه و .... با توجه به بررسی ادله، حق استمتاع و حق مدیریت زوج، جایگاه ویژه ای به او عطا می کند که در بسیاری از موارد تزاحم، این حقوق زوج اهم شناخته می شوند. اما باید گفت زوج نمی تواند از این جایگاه خود سوء استفاده کند و در رفتار با زوجه باید اصل معاشرت به معروف واخلاق را رعایت کند. با مد نظر قرار دادن ملاک هایی که برای تعیین اهم وجود دارد می توان گفت هدف اصلی شارع و قانون گذار در حل تزاحم میان زوجین، حفظ بنیان خانواده می باشد. بنابراین در جهت استحکام خانواده، حفظ بنیان خانواده بر سایر حقوق زوجین ارجحیت دارد.