موضوع : پژوهش | مقاله

نقش عزت نفس در تقویت روابط اجتماعی

تداوم روابط بین فردی نیازمند برخی فاکتورهای روانی – اجتماعی است. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای روانی و اجتماعی عزت‌نفس است. عزت‌نفس باعث بالا رفتن حس استقلال‌طلبی و ارزش فردی می‌شود و به فرد کمک می‌کند تا تصویر مناسبی از خود به دیگران ارائه داده و او ارزیابی صحیح و واقع‌بینانه‌ای از خود داشته باشد.
تداوم روابط بین فردی نیازمند برخی فاکتورهای روانی – اجتماعی است. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای روانی و اجتماعی عزت‌نفس است.
عزت‌نفس باعث بالا رفتن حس استقلال‌طلبی و ارزش فردی می‌شود و به فرد کمک می‌کند تا تصویر مناسبی از خود به دیگران ارائه داده و او ارزیابی صحیح و واقع‌بینانه‌ای از خود داشته باشد.
در نتیجه دیگران نیز ارزیابی‌های مناسبی از او به عمل آورده و با این شیوه فرد به شناخت صحیح‌تری از خود دست پیدا کرده و در نتیجه اعتمادبه‌نفسش نیز افزایش پیدا می‌کند.
به‌طور کلی عزت‌نفس پائین نتیجه برداشت منفی از «خود» است.
در حالی که عزت‌نفس بالا ثمره برخورداری از یک تصویر مثبت فردی است. افرادی که سطح عزت‌نفس آنها در حد مطلوبی قرار دارد، معمولاً دارای اعتمادبه‌نفس هستند و از انگیزه بالایی نیز برخوردارند.
علاوه بر این عزت‌نفس بالا عامل مؤثری در برقراری ارتباط اجتماعی به‌شمار می‌رود زیرا ارتباط عمیق‌تری را بین افراد ایجاد می‌کند.
هنگام برقراری روابط اجتماعی و یا همسرگزینی، تمایل به انتخاب فردی با سطحی برابر عزت‌نفس خودمان زیاد است. بدان معنی که به‌طور ناخودآگاه افراد دارای عزت‌نفس متوسط جذب کسانی می‌شوند که آنها نیز عزت‌نفسی متوسط دارند و بالعکس افراد دارای عزت‌نفس بالا نیز با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
اگرچه در این رابطه نیز استثنائاتی وجود دارد که فردی با عزت‌نفس پائین برای کسب اطمینان و آرامش جذب شخصیتی که عزت نفس بالایی دارد، می‌شـــود اما برعکس آن مصداق ندارد یعنی افراد با عزت‌نقس بالا کمتر تمایل به برقراری رابطه با شخصیتی که دارای عزت نفس پائین است، دارند.
که البته در این موارد گاه رابطه دوطرفه به‌هم می‌ریزد و فردی که عزت‌نفس بالایی دارد از رفتارهای فرد با عزت نفس پائین احساس ناامنی کرده و رنج می‌برد و این رفتارها اغلب منجر به مشاجره، رفتارهای غیرقابل کنترل و رنجش طرفین از یکدیگر می‌شود و در صورت حل نشدن باعث جدایی طرفین از یکدیگر خواهد شد.
در برخی موارد نیز دوطرف با گذشت زمان خود را با شرایط تطبیق داده و سطح عزت‌نفس آنها به هم نزدیک‌تر می‌شود که در اغلب اوقات نیز عزت‌نفس پائین ارتقا پیدا می‌کند زیرا در این موارد فرد دارای عزت‌نفس بالاتر با تأثیر بر طرف مقابل احساس بهتری را در او ایجاد کرده و از این‌رو سطح اعتمــــادبه‌نفس و ارزش فردی را در او افزایش می‌دهد.
اگرچه عکس این حالت نیز وجود دارد یعنی احساس ناامنی با عزت‌نفس پائین باعث ایجاد احساس نگرانی و کاهش عزت‌نفس در فرد با عزت نفس بالا می‌شود.
افراد دارای عزت‌نفس پائین اغلب به دلیل احساس بی‌ارزشی و اینکه لیاقت دوستی با دیگران را ندارند اغلب پیش‌زمینه ذهنی شیوه‌های برقراری روابط دوستانه را از دست می‌دهند.
این دسته از افراد به دلیل آنکه باور خوبی نسبت به خود ندارند، نمی‌توانند دوستی‌ها و رابطه‌های موفق داشته باشند. زیرا آنها قادر نیستند احساس دوست داشتن «خود» و مقبولیت از طرف دیگری را در درون خود ایجاد کنند در نتیجه نظرات تأییدکننده و یا ردکننده دیگران احساس آنها را نسبت به خود رقم خواهد زد و در بسیاری موارد نسبت به کسانی که به آنها محبت می‌کنند نیز با دید سوءظن نگریسته و در برخورد با آنها دچار سردرگمی می‌شوند و در نتیجه فرصت‌های ایجاد رابطه دوستانه را از دست می‌دهند.
بنابراین عزت‌نفس نقش مهمی در ایجاد رابطه دوستانه و حفظ آن برعهده دارد، از این‌رو فراگیری مهارت‌های ارتقا بخش عزت‌نفس از اهمیت خاصی برخوردار است.


منبع: خبرگزاری فارس ۱۳۸۹/۱۰/۱

نظر شما