مقدمه:
کشورهای در حال توسعه با موانع متعددی در مسیر رشد اقتصادی و توسعه روبرو هستند که یکی از اساسی‌ترین آنها، محدودیت سرمایه است. شرکت‌ها برای فعالیت و توسعه خود به منابع مالی نیاز دارند و تامین مالی یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی آنها به شمار می‌رود. 
در نظام‌های اقتصادی مختلف، روش‌های متعددی برای تامین مالی وجود دارد که شامل سیستم بانکی، بیمه و بازار سرمایه می‌شود. هر یک از این سیستم‌ها وظایف و کارکردهای خاص خود را دارند و می‌توانند در تامین منابع مالی مورد نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی نقش‌آفرینی کنند.
نظام بانکی محور در ایران:
ایران از جمله کشورهایی است که از نظام بانکی به عنوان اصلی‌ترین ابزار تامین مالی یاد می‌شود. در این سیستم، بانک‌ها نقش واسطه بین سپرده‌گذاران و متقاضیان تسهیلات را ایفا می‌کنند و با جمع‌آوری سپرده‌ها، منابع مالی لازم برای ارائه وام به شرکت‌ها و کسب‌وکارها را فراهم می‌کنند.
معایب اتکای صرف به نظام بانکی:
تمرکز بیش از حد بر نظام بانکی برای تامین مالی، معایبی را نیز به دنبال دارد. یکی از این معایب، افزایش تقاضا برای تسهیلات بانکی و به تبع آن، رشد نرخ سود تسهیلات است. این موضوع به ضرر بخش‌های تولیدی و اقتصادی عمل می‌کند، زیرا افزایش هزینه‌های مالی، قیمت تمام شده محصولات و خدمات را نیز بالا می‌برد.
علاوه بر این، اتکای صرف به نظام بانکی می‌تواند منجر به ناپایداری اقتصادی نیز شود. وابستگی زیاد به تسهیلات بانکی، ریسک‌پذیری سیستم بانکی را افزایش می‌دهد و در شرایطی که تقاضا برای وام افزایش یابد یا بانک‌ها با کمبود نقدینگی مواجه شوند، می‌تواند به بروز بحران‌های اقتصادی منجر شود.
راهکارهای جایگزین:
برای رفع چالش‌های تامین مالی در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، اتکا به نظام بانکی به عنوان تنها منبع تامین مالی کافی نیست. راه‌حل‌های مختلفی برای تکمیل و تقویت نظام بانکی و ایجاد تنوع در منابع تامین مالی وجود دارد، از جمله:

توسعه بازار سرمایه: بازار سرمایه می‌تواند به عنوان یک منبع جایگزین برای تامین مالی شرکت‌ها عمل کند. در این روش، شرکت‌ها می‌توانند با انتشار اوراق بهادار، منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق بورس اوراق بهادار یا فرابورس تامین کنند. 
جذب سرمایه‌گذاری خارجی: سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند به عنوان یک منبع مهم برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ و توسعه‌ای در کشورهای در حال توسعه ایفای نقش کند.
حمایت از بخش خصوصی: با تقویت و حمایت از بخش خصوصی، می‌توان زمینه را برای افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و خلاق فراهم کرد.
توسعه ابزارهای نوین تامین مالی: استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی، مانند لیزینگ، فایننس و سرمایه‌گذاری خطرپذیر، می‌تواند به تنوع‌بخشی به منابع تامین مالی و کاهش وابستگی به نظام بانکی کمک کند.

نتیجه‌گیری:
تامین مالی یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی در کشورهای در حال توسعه است. اتکای صرف به نظام بانکی برای تامین مالی، معایبی را به دنبال دارد و راه‌حل‌های جایگزینی مانند توسعه بازار سرمایه، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، حمایت از بخش خصوصی و استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی باید مورد توجه قرار گیرد. 
با ایجاد تنوع در منابع تامین مالی و کاهش وابستگی به نظام بانکی، می‌توان به ثبات و پویایی بیشتر سیستم اقتصادی و تسهیل فرآیند توسعه اقتصادی در این کشورها دست یافت.