مقدمه

در این نوشتار، به بررسی وندالیسم از منظری کنشی می‌پردازیم. وندالیسم، تخریب آگاهانه اموال عمومی، پدیده‌ای پیچیده با ابعاد و علل متعددی است که در این مقاله، به نقش کنش و واکنش متقابل نسل‌ها در پیدایش و گسترش آن می‌پردازیم.

فاصله فرهنگ‌ها، شکاف نسل‌ها و طغیان

هنگامی که شکاف میان فرهنگ عمومی و فرهنگ رسمی عمیق می‌شود، شاهد فاصله‌گیری فزاینده‌ای میان معیارهای نظم‌دهنده جامعه و واقعیات حاکم بر آن هستیم. این امر، واکنش نسلی را در پی دارد که هنجارها، قواعد، رسوم، الگوها و عادات و قوانین نسلی حاکم را که واقعیت‌ها و شرایط او را در نظر نمی‌گیرد، طرد می‌کند.

هرچه این شکاف عمیق‌تر شود، احتمال تقابل و طغیان نسل جوان علیه نظم موجود بیشتر می‌شود. نسلی که احساس می‌کند صدایش شنیده نمی‌شود و نیازهایش نادیده گرفته می‌شود، ممکن است به تخریب و وندالیسم به عنوان راهی برای ابراز اعتراض خود متوسل شود.

کنش متقابل نسل‌ها: دامن‌زدن به وندالیسم

کنش و واکنش متقابل نسل‌ها در قبال یکدیگر و شرایط موجود نقشی اساسی در پیدایش و گسترش وندالیسم ایفا می‌کند.

• تجویز و تحدید یک‌طرفه: اگر نسلی که نهادهای جامعه را در کنترل دارد، به جای تعامل و گفتگو، به تجویز و تحدید یک‌طرفه هنجارها، رفتارها و الگوهای خود بپردازد، اولین گام را برای شکل‌گیری وندالیسم برداشته است.
• مقابله به مثل و آشوبگری: نسل مقابل در واکنش به این تجویز و تحدید، ممکن است مسیر مقابله به مثل و آشوبگری را در پیش بگیرد. این امر نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه جامعه را با ویرانی و هرج و مرج روبرو می‌کند.
• حذف به جای حل: در این چرخه معیوب، نسل‌ها به جای حل مشکل از طریق گفتگو و تعامل، به دنبال حذف یکدیگر هستند. این امر نه تنها وندالیسم را تشدید می‌کند، بلکه مانع از هرگونه پیشرفت و توسعه اجتماعی می‌شود.

نقش شرایط اجتماعی در تشدید وندالیسم

عوامل متعددی در تشدید وندالیسم نقش دارند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فاصله زیاد بین واقعیت و هنجار: هرچه فاصله بین واقعیات جامعه و هنجارهای حاکم بر آن بیشتر باشد، احتمال نارضایتی و طغیان نسل جوان افزایش می‌یابد.
• شکاف عمیق فرهنگی: شکاف عمیق بین فرهنگ عمومی و فرهنگ رسمی جامعه، زمینه را برای سوء تفاهم و تقابل بین نسل‌ها فراهم می‌کند.
• فقدان گفتگو و تعامل: فقدان گفتگو و تعامل سازنده بین نسل‌ها، مانع از درک متقابل و حل مسالمت‌آمیز مشکلات می‌شود.
• انتخاب‌های نامناسب: انتخاب‌های نامناسب نسل‌ها در قبال یکدیگر و شرایط موجود، می‌تواند به تشدید تنش‌ها و بروز وندالیسم دامن بزند.

نتیجه‌گیری

وندالیسم پدیده‌ای پیچیده با ریشه در کنش و واکنش متقابل نسل‌ها در قبال یکدیگر و شرایط موجود دارد. برای مقابله با این پدیده، لازم است به جای تجویز و تحدید یک‌طرفه، به گفتگو و تعامل سازنده بین نسل‌ها بها داده شود. همچنین، توجه به عوامل اجتماعی مؤثر بر وندالیسم و تلاش برای رفع آنها از جمله فقر، نابرابری و تبعیض، گامی اساسی در جهت پیشگیری از این پدیده خواهد بود.