سرطان روده بزرگ: غربالگری و نجات جان
سرطان روده بزرگ یکی از شایعترین انواع سرطان در سراسر جهان است و در ایران نیز رتبه سوم را در بین مردان و زنان به خود اختصاص داده است. خوشبختانه، این بیماری اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، به طور قابلتوجهی قابل درمان است. به همین دلیل، غربالگری منظم برای افراد در معرض خطر، از جمله افراد 50 تا 70 سال، بسیار مهم است.
چرا غربالگری مهم است؟
- تشخیص زودهنگام: در مراحل اولیه، سرطان روده بزرگ ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. اما با غربالگری، میتوان این بیماری را در مراحل اولیه که درمان آن آسانتر و موثرتر است، تشخیص داد.
- کاهش مرگ و میر: تشخیص زودهنگام و درمان به موقع میتواند به طور قابلتوجهی از مرگ و میر ناشی از سرطان روده بزرگ بکاهد.
- کاهش هزینههای درمان: درمان سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته، به مراتب پرهزینهتر از درمان در مراحل اولیه است.
چه کسانی باید غربالگری شوند؟
- افراد 50 تا 70 سال: این گروه سنی در معرض بالاترین خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
- افراد با سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ یا پولیپ: اگر یکی از اعضای خانواده درجه یک شما (مانند پدر، مادر، خواهر یا برادر) به سرطان روده بزرگ یا پولیپ مبتلا شده باشد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
- افراد با بیماریهای التهابی روده: بیماریهایی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو میتوانند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.
- افراد با سندرمهای ژنتیکی خاص: برخی از سندرمهای ژنتیکی مانند سندرم لنچ (Lynch syndrome) میتوانند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به طور قابلتوجهی افزایش دهند.
روشهای غربالگری:
- آزمایش فیت (Fecal Immunochemical Test): این آزمایش ساده و غیرتهاجمی، به دنبال وجود خون در مدفوع است. خون در مدفوع میتواند نشانهای از پولیپ یا سرطان روده بزرگ باشد.
- کولونوسکوپی: این روش شامل معاینه داخل روده بزرگ با استفاده از یک لوله نازک و انعطافپذیر مجهز به دوربین است. کولونوسکوپی میتواند پولیپها و سرطانها را تشخیص دهد و در صورت لزوم، آنها را از بین ببرد.
- آزمایشهای دیگر: آزمایشهای دیگری مانند سیگموئیدوسکوپی و CT کولونوگرافی نیز ممکن است برای غربالگری سرطان روده بزرگ استفاده شوند.
چه کاری باید انجام دهم؟
- با پزشک خود صحبت کنید: اگر در گروه سنی 50 تا 70 سال هستید، با پزشک خود در مورد غربالگری سرطان روده بزرگ صحبت کنید. پزشک شما میتواند به شما کمک کند تا تعیین کنید چه نوع غربالگری برای شما مناسب است و چه زمانی باید آن را انجام دهید.
- از برنامه غربالگری ملی استفاده کنید: در ایران، برنامه ملی غربالگری سرطان روده بزرگ برای افراد 50 تا 70 سال به صورت رایگان ارائه میشود. برای اطلاعات بیشتر در مورد این برنامه، میتوانید به وبسایت وزارت بهداشت مراجعه کنید.
- آگاه باشید: علائم سرطان روده بزرگ میتواند شامل خونریزی در مدفوع، تغییر در اجابت مزاج، درد شکم و کاهش وزن ناخواسته باشد. اگر هر یک از این علائم را تجربه میکنید، به پزشک خود مراجعه کنید.
با غربالگری منظم، میتوانید شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ و مرگ و میر ناشی از آن را به طور قابلتوجهی کاهش دهید.
نظر شما