افشین باباحسینی، کارشناس ارشد صنایع دستی، در یادداشتی به بررسی اهمیت سنت در دنیای مدرن پرداخته و به تحول و احیای صنایع دستی بومی و سنتی در عصر دیجیتال اشاره کرده است.

تاریخ غنی صنایع دستی سنتی که نمایانگر هویت فرهنگی و شیوه‌های انتقال فرهنگ است، امروز به لطف فناوری و اینترنت، در حال تجربه تجدیدحیات و تحول است. گزارش شورای صنایع دستی (WCC) در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد که بازار صنایع دستی، که از ۸۸۳ میلیون پوند در سال ۲۰۰۶ به ۳ میلیارد پوند در سال ۲۰۱۹ رسیده، در حال رشد و متنوع شدن است. این رشد نشان‌دهنده استقبال مردم از محصولات دست‌ساز و افزایش تولید و نوآوری در این حوزه می‌باشد.

برنامه‌های تلویزیونی مثل The Great British Sewing Bee و The Great Pottery Throwdown به افزایش علاقه مردم و دسترسی بیشتر آن‌ها به هنر صنایع دستی کمک کرده‌اند. این نمایش‌ها هنر را برای عموم مردم قابل دسترس‌تر کرده و افراد بیشتری را تشویق به یادگیری و خرید این محصولات کرده‌اند. رشد تجارت الکترونیک نیز به سازندگان صنایع دستی کمک کرده تا محصولات خود را بدون نیاز به استودیو یا گالری، به راحتی به فروش برسانند و هزینه‌های مرتبط با راه‌اندازی کسب و کار را کاهش دهند.

همچنین رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در تبلیغ و نمایش این محصولات ایفا می‌کنند، به طوری که سازندگان می‌توانند بدون نیاز به حضور فیزیکی به مخاطبان گسترده‌تری دست یابند. با وجود این، مصرف‌کنندگان همچنان ترجیح می‌دهند صنایع دستی را در محیط‌های واقعی و احساسی‌تر خریداری کنند، زیرا این تجربه شخصی‌تری را فراهم می‌کند. محصولات صنایع دستی نه تنها به عنوان اشیاء زیبا شناخته می‌شوند، بلکه فرآیند ساخت و بیوگرافی سازنده نیز برای خریداران مهم و جذاب است.

جان راسکین، مصلح اجتماعی و منتقد هنری، در رساله‌اش درباره «سنگ‌های ونیز»، بر اهمیت عنصر انسانی در هنر و صنعت تأکید می‌کند و معتقد است که انسان‌ها نباید به همان کمال ماشین‌ها دست یابند، بلکه باید خلاقیت و تخیل خود را بیان کنند. این دیدگاه به فهم ما از صنایع دستی سنتی کمک می‌کند و نشان می‌دهد که چرا این محصولات برای ما معتبرتر و ارزشمندتر هستند.

باباحسینی به اهمیت حفظ و انتقال مهارت‌های صنایع دستی نیز اشاره کرده و توضیح می‌دهد که چگونه تکنیک‌های سنتی از طریق روش‌های استاد-شاگردی منتقل شده‌اند. در جهانی که به تولید صنعتی و دیجیتال متمایل شده است، حفظ این مهارت‌ها و فرآیندها ضروری است، زیرا این تکنیک‌ها و فرآیندهای سنتی در صورت عدم استفاده، برای همیشه از بین خواهند رفت.

امروزه، پلتفرم‌های دیجیتال فرصت‌های جدیدی برای صنایع دستی سنتی فراهم کرده‌اند. صنعتگران می‌توانند از طریق رسانه‌های اجتماعی و بازارهای آنلاین محصولات خود را به مخاطبانی جهانی نشان دهند و مشتریان جدیدی پیدا کنند. همچنین، این پلتفرم‌ها به انتقال مهارت‌ها و آموزش این هنرها به جامعه جهانی کمک می‌کنند.

در عین حال، افزایش توجه به پایداری و محیط زیست نیز باعث شده صنایع دستی مورد توجه بیشتری قرار گیرد، زیرا این محصولات اغلب از مواد و تکنیک‌های پایدار استفاده می‌کنند. مصرف‌کنندگان به دنبال جایگزین‌های پایدارتر برای محصولات تولید انبوه هستند و صنایع دستی به دلیل استفاده از مواد اولیه بومی و فرآیندهای طبیعی، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود.

با این وجود، ورود به بازار دیجیتال نیز چالش‌هایی را به همراه دارد. تقلیدهای ارزان و بی‌کیفیت و نقض حق چاپ می‌تواند تهدیدی برای صنعتگران سنتی باشد. با این حال، ترکیب سنت و نوآوری می‌تواند راه‌حلی برای این چالش‌ها ارائه دهد و به رشد و بقای صنایع دستی در دنیای مدرن کمک کند.

در مجموع، فناوری به صنعتگران کمک کرده تا نوآوری کنند، با دیگران ارتباط برقرار کنند و میراث فرهنگی خود را حفظ کنند. همانطور که مصرف‌کنندگان به اصالت و پایداری اهمیت بیشتری می‌دهند، صنایع دستی سنتی نیز آماده است تا در عصر دیجیتال رشد کند و ترکیبی منحصر به فرد از سنت و نوآوری را ارائه دهد.