موضوع : دانشنامه | ص

ذبیح الله صفا


ذبیح‌الله صفا در 1290 ش در شهمیرزاد از قراء سمنان متولد یافت. دوران اولیه را در شهر بابل به سر برد و در همان‌جا گواهینامه دوره ابتدائی را دریافت کرد. تحصیلات متوسطه را در تهران به اتمام رسانید و در 1312 دیپلم ادبی گرفت و وارد دارالمعلمین عالی شد و در 1315 لیسانس فلسفه و ادبیات فارسی گرفت. پس از انجام خدمت سربازی به دبیری زبان و ادبیات فارسی پرداخت. در عین حال در دوره دکترای ادبیات به تحصیل اشتغال ورزید و دکترا دریافت کرد و رساله خود را تحت عنوان حماسه سرائی در ایران نوشت و با درجه ممتاز مورد تصویب واقع شد و به عنوان دانشیار به تدریس در دانشکده ادبیات پرداخت و پس از پنج سال توقف در رتبه دانشیاری به مقام استادی کرسی زبان و ادبیات فارسی منصوب گردید.
دکتر صفا از سال 1320 به سمت معاونت و بعد کفالت اداره دانشسراهای مقدماتی در وزارت فرهنگ برگزیده شد و در 1322 به ریاست اداره تعلیمات عالیه و تعلیمات متوسطه و ریاست دانشسراها منصوب گردید. در همان زمان عضو هیئت مدیره شیر و خورشید سرخ و دبیرکلی کمیسیون ملی یونسکو را در ایران عهده‌دار شد و در این سمت‌ها مأموریت‌های زیادی به اروپا پیدا کرد. وی از جوانی شوق و ذوق مطبوعاتی داشت. در 1312 معاون سردبیر مجله مهر شد و در 1315 سردبیر مجله مذکور گردید. در 1320 امتیاز مجله سخن را گرفت و یک سال آن را انتشار داد و بعد از یک سال امتیاز سخن را به دکتر خانلری واگذار نمود و خود امتیاز روزنامه شباهنگ را دریافت کرد و چهار سال متوالیاً روزنامه را منتشر کرد. مدتی نیز مدیریت مجله ارتش با او بود و بعد مدیر مجله ادبی دانشکده ادبیات شد.
دکتر صفا مدتی نیز ریاست دانشکده ادبیات را بر عهده داشت. از آثار و تألیفات او می‌توان کتب زیر را نام برد: حماسه سرائی در ایران، تاریخ مختصر تحول نظم و نثر فارسی، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، تاریخ ادبیات در ایران (سه جلد)، گنج سخن، یادنامه خواجه نصیرطوسی، جشن نامه ابن سینا، ترجمه مرگ سقراط از آثار لامارتین، مزداپرستی در ایران قدیم، آئین سخن در معانی و بیان فارسی و چندین آثار و تصحیح دیگر.
صفا در سال 1378 در خارج از کشور درگذشت.

منابع:
1- کتاب شرح رجال سیاسی نظامی معاصر ایران، ج 2، نوشته دکتر باقر عاقلی ، انتشارات گفتار با همکاری نشر علم، 1380

نظر شما