حسن کسایی، موسیقی شناس، ردیف دان، نوازنده نی و سه تار و از نامداران موسیقی سنتی ایرانی به خصوص مکتب اصفهان، در سوم مهر ۱۳۰۷ در کوچه باغ کلم، محله بید آباد اصفهان متولد شد منزل پدر وی محل مراجعه بسیاری از بزرگان علم وادب و هنر ایران بود.
نخستین اجرای رادیویی حسن کسایی به سال ۱۳۲۲ باز ‌می‌گردد که وی قطعاتی را در دستگاه سه گاه با نواختن چهارمضراب معروف ابوالحسن صبا در این دستگاه (چهار مضراب زنگ شتر) در رادیو ایران به صورت مستقیم اجرا می‌کند.
دو سال بعد (۱۳۲۴) وی دومین اجرای خود را با جانشینی نی برای ویلن استاد صبا در برنامۀ سولیست های خارج از کشور در رادیو ایران می‌نوازد ویک سال بعد دستگاه ریل گراندیک را ابتیاع می‌کند تا آثارش را در منزل ضبط و برای پخش هفتگی به رادیو تهران ارسال کند.
در سن ۲۰ سالگی (۱۳۲۷) نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در دستگاه همایون در تئاتر اصفهان به صحنه برد و یک سال بعد قطعه معروف سلام را در دستگاه چهارگاه می‌سازد که از معروفترین قطعات موسیقی ایرانی به شمار می‌رود. این قطعه بعدها از سوی حسین علیزاده در آلبوم صبحگاهی با سازبندی و ارکستراسیونی حجیم بازسازی می‌شود.
بعد انقلاب به دلیل فضای نه چندان مناسبی که برای موسیقی ایجاد می‌شود، وی آخرین برنامه رسمی خود را در رادیو ایران با همکاری جلیل شهناز و محمد رضا شجریان و جهانگیر ملک اجرا می‌کند. در این سال و تا قبل از سال ۶۱ آرشیو موسیقی رادیو اصفهان از بین می‌رود و کسایی هم از صداو سیما برکنار و حقوقش قطع می‌شود.
در گذشت مادر (۱۳۶۱) از جمله اتقاقات غم انگیز زندگی استاد کسایی بود. سال بعد کسایی قطعه معروف اشک نی را می‌سازد و بعد از آن تا سال ۱۳۶۹ که سفری به کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه، هلند کرده و در چند برنامه رادیویی برنامه‌ای اجرا می‌کند، عملا کار خاصی صورت نمی‌دهد. در همین سال تندیس وی در گالری مفاخر هنری جهان لندن نصب می‌شود.
باشرکت در جشنواره نی‌نوازان ( تالار اندیشه)(۱۳۷۰) فعالیت دوباره استاد کسایی رونق می‌گیرد و سه سال بعد(۱۳۷۴) صدا و سیما مستمری وی را برقرار می‌کند و درسال ۱۳۷۸ موفق به دریافت نشان نفر اول درجه یک فرهنگ و هنر در جامعه موسیقی می‌شود که هیئت دولت به وی اعطاء کرد. سال ۱۳۸۱ هم لوح چهره ماندگار موسیقی را از صداو سیما دریافت می‌کند.
کسایی در سال‌های دهه هفتاد(۱۳۷۵) به آمریکا و کانادا سفر کرده و در محافل مختلف شعر و موسیقی شرکت می‌جوید و درسال ۱۳۷۶ هم به همت محمد رضا لطفی انجمن دوستداران موسیقی ایرانی واشنگتن مجلس گرامیداشتی برای وی برپا می‌دارند.
سال ۱۳۸۱ محمدجواد کسایی( فرزند استاد) کتاب از موسیقی تا سکوت را که حاصل نیم قرن تلاش موسیقایی حسن کسایی است،‌ با مقدمه بیژن ترقی از سوی نشر نی به بازار کتاب عرضه می‌کند.
از کارهای اخیر کسایی می‌توان به آلبوم دختر گلفروش با تنظیم مهرداد یزدانی و آواز علی جهاندار و گفت‌وگوی نی و تار که حاصل همنوازی استاد با شهرام میرجلالی است اشاره کرد.
حسن کسایی در سال های پایانی عمرش به سرطان مبتلا شد و عصر روز ٢٥ خرداد ١٣٩١ در اصفهان بدرود حیات گفت.